Modern insan 70.000 yıl önce Güneydoğu Asya’nın yağmur ormanlarında yaşıyordu. Ama neyle beslendiğini ve bu yaşam alanına nasıl uyum sağladığı pek bilinmiyordu. Yağmur ormanları bugüne dek hep Homo sapiens’in yayılımı için bir engel olarak görülmüştü. Fakat son zamanlarda modern insanın Güneydoğu Asya’daki yağmur ormanlarına da uyum sağladığını gösteren kanıtlar bulundu. Hatta bazı bilim insanları Homo erectus ve Homo floresiensis gibi insan türlerinin de, Homo sapiens’in yağmur ormanlarına uyum sağlamaları yüzünden yok olduklarını düşünüyorlar. Journal of Human Evolution dergisinde yayımlanan son araştırma çerçevesinde Hua Pan’daki (Laos) Tam Pa Ling ve yakınındaki Nam Lot buluntu yerlerinden çıkarılan insan ve hayvan dişlerindeki çinko izotop oranları analiz edildi.
Bölgede türümüze ait en eski ve kapsamlı fosil buluntularını verdiği için Tam Pa Ling buluntu yeri Güneydoğu Asya paleontolojisi ve arkeolojisi için büyük bir önem taşır. Bununla birlikte Tam Pa Ling’de taş alet, ateş yeri kalıntıları, bitki kalıntıları, kemikte kesik izleri gibi hatta diş ve kemik kalıntıları da çok az. Bu yüzden insanın geçmişteki beslenme alışkanlığı hakkında bilgi edinmenin en iyi yolu izotop analizi. Özellikle de azot izotop analizleri, insanların hangi bitki veya hangi hayvanlarla beslendikleri hakkında ipuçları veriyor.
Araştırma çerçevesinde incelenen fosil 46.000 ila 63.000 yıl önce Geç Pleistosen’de yaşamış olan insana ait. Ayrıca iki buluntu yerinden toplanan çeşitli memelilere ait kalıntılar da incelendi. Bunların arasında gergedan, yaban domuzu, geyik, ayı, orangutan, makak, leopar ve camız da dahildi. Hayvanlarla karşılaştırıldığında, fosil Homo sapiens dişlerindeki çinko izitop değerleri, modern insanın hem bitki hem de hayvanla beslendiğini gösteriyor. Hepçil beslenme biçimiyle bu insanlar, dünyanın diğer bölgelerinde aynı tarihlerde yaşayan ve sadece etle beslenen insanlardan ayrılıyorlar.
Araştırmada ikinci bir analiz daha yapıldı. Stabil karbon izotopuyla tüketilen yiyeceğin ormanlık çevreye ait olduğunu gösterdi. Sonuçlar böylece Geç Pleistosen’deki insanın tropikal yağmur ormanlarında hayatta kalabilmek için hangi beslenme stratejisini uyguladıklarını göstermesi açısından önemli. Daha önceleri Homo sapiens’in hep savan veya soğuk steplerde yaşadığı varsayılıyordu. Oysa son araştırma tamamen farklı yaşam alanlarına da uyum sağlayabildiğini gösterdi. Araştırmacılar, aynı yöntemlerle, Homo erectus ve Homo floresiens gibi prehistorik insan türlerinin niçin tükendiklerini öğrenmenin de heyecan verici olacağını düşünüyorlar.
Nilgün Özbaşaran Dede
