Yaşam Bilimleri

Sadece dişi sivrisinekler bizi ısırır. Erkek sivrisinekler insanları bulmada pek becerikli olmadıkları gibi cilde nüfuz etmeyi mümkün kılan iğnelerden de yoksundurlar ve hatta laboratuvar çalışmalarında verilen kan besinlerini reddettikleri tespit edilmiştir. ABD'deki Rockefeller Üniversitesi'nden araştırmacıların yeni bir çalışmasına göre tüm sivrisinekler insanları bulmak için gerekli olan sinir...

Laboratuvarda yetiştirilen “mini beyinler” üzerinde yapılan çalışmalar, atalarımızın beynindeki bir mutasyonun, modern insan zihnini oluşturmuş olabileceğini öne sürüyor. Karmaşık dil, edebiyat ve mühendisliğe yol açan bu kadar gelişmiş bilişsel yetenekleri nasıl geliştirdik? Modern insan beyni, Neandertaller ve Denisovalılar gibi en yakın evrimsel akrabalarımızın beyninden ne yönden farklı? Bu ve...

Günümüzde gen aktarımı yöntemleri sayesinde, genomlarında yabancı bir türün genlerini taşıyan ve bu özellikleri fenotipinde sergileyen hayvanlar; “transgenik canlılar” olarak isimlendirilir. Genetiği değiştirilmiş bu hayvanları, “biyofabrikalar” olarak da görebiliriz. Transgenik hayvanların başlıca üretim nedenleri arasında, rekombinant protein üretimi, hastalık modellerinin oluşturulması, yüksek ...

Gülmek için sayısız nedenimiz var: sözlü şakalar, hokkabazlık, gıdıklanmak… Peki, mizah sadece insan türüne mi özgü? Kısaca hayır. Fakat bu biraz da mizahın nasıl tanımlandığına bağlı. Bin yıldır filozoflar ve ruh bilimciler mizah kavramını oluşturan öğelerin kesin tarifini yapmakta zorlanmıştır. Kavramla ilgili ürettikleri sayısız teoriden en bilineni ise “uyuşmazlık teorisi”, yani kişinin beklen...

Karnabahar da lahana, kale, turp, hardal otu, kırmızıturp, roka ve brokolinin de dâhil olduğu turpgiller ailesindendir. Karnabahar kelimesi Latincede “lahana çiçeği” anlamına geliyor. (İng: cauliflower) Karnabaharın anavatanı Anadolu’dur. Yabani lahanadan türemiştir. Binlerce yıl içinde büyük değişiklikler geçirmiş, MÖ 600 yıllarında bugünkü Türkiye ve İtalya’da boy göstermiş. Karnabaharın günümüz...

İsveçli bilim insanları Sibirya’da niçin daha çok erkek mamut fosili bulunduğu konusunda bir açıklama getirdiler. Buna göre dişi mamutlar deneyimli bir dişinin liderlik ettiği gruplarla dolaşıyorlardı. Oysa tek başlarına yaşayan erkek mamutların doğal tuzaklarda ölme riskleri daha yüksekti diyor araştırmacılar. Erkek mamutlar bataklıklarda boğuluyor ya da kayalıkların aralarına düşüyordu. Bu tür o...

Mantarlar olmazsa yaşam da mümkün değil! Mantarların canlı yaşamı üzerine çok büyük etkisi olmasına karşın mantarlar üzerine yapılan araştırmalar pek önemsenmiyor. Ancak mikolog Merlin Sheldrake bunu değiştirmeye çalışıyor: “Mantarlar her yerde ve gelecek mantarlarda” diyor ve mikolojinin neden yükselişte olduğunu ve niçin önemli olduğunu anlatıyor. Merlin Sheldrake çocukken sonbaharı çok seviyord...

Biyolojide yapay zekâ, oda sıcaklığında süperiletkenlik, evrim tarihine ışık tutan fosil ve daha nicesi… 2020 çok yorucu bir yıl oldu. Herkesin güzel haberlere ihtiyacı vardı ve bilimdeki olağanüstü keşif hikâyeleri, insanları endişelerinden bir nebze olsun uzaklaştırarak mutluluk vermeyi başardı. İşte HBT olarak seçtiğimiz, bilimin umutla eşdeğer olduğunu gösteren, yılın şaşırtıcı ve önemli keşif...

ABD'de nesli tükenmekte olan siyah ayaklı gelincikler (Mustela nigripes) hayvanlara özgü deneysel bir COVID-19 aşısıyla aşılarını aldı. Bir zamanlar tamamen neslinin tükendiği düşünülen bu gelincik türünün Kolarado'daki yüz yirmi üyesinin aşılandığı açıklandı. Gelinciklerin COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 virüsüne karşı oldukça hassas olduğu belirtiliyor. Gelinciklerle yakın akraba olan bir tür o...