1700’lü yıllardan bugüne dek dünyayı etkisi altına alan 8 enfluenza salgınıyla bugünkü COVID-19 salgını verilerini karşılaştıran bilim insanları, yaşamakta olduğumuz pandeminin nasıl sonlanacağına ilişkin öngörülerini üç senaryo altında topladı.
Kimse COVID-19’un nasıl sonlanacağını kestiremese de uzmanların pek çoğu salgının kısa sürede bitmeyeceği konusunda hemfikir. Son bir rapor pandeminin iki yıl daha sürmesinin beklendiğine işaret ediyor.
Minnesota Üniversitesi’nden bilim insanlarının hazırladığı rapor, 1700’lü yıllardan bugüne dünyanın yaşadığı 8 grip pandemisine ilişkin bilgilerle, yaşamakta olduğumuz COVID-19 verilerini bir araya getiriyor. Bilim insanları SARS-CoV-2’nin bir enfluenza tipi olmadığını, yalnızca enfluenza virüsünün yol açtığı pandemilerle benzer bazı özellikler taşıdığını söylüyor. İkisinin de ortak noktaları solunum yollarını etkilemesi ve semptom taşımayan insanlarının da hastalığı yayabilmesi. Ancak COVID-19’a yol açan virüs, enfluenza virüsünden daha hızlı yayılıyor ve belirti göstermeyen insanlar virüsü daha fazla bulaştırıyor.
Sürü bağışıklığı gerekli
Raporu kaleme alan bilim insanlarına göre pandeminin yayılmasının önlenmesinde “sürü bağışıklığı” çok önemli bir etmen. SARS-CoV-2’nin yayılma hızı göz önüne alındığında sürü bağışıklığının oluşması için toplumun %60 -%70’nin bağışıklık kazanması gerekiyor. Ne var ki bilim insanları bunun bugün yarın oluşmasının olanaksız olduğunu düşünüyor.
Sürü bağışıklığının uzun zaman alacağı varsayımından yola çıkan rapor, COVID-19 pandemisinin nasıl sonlanacağına ilişkin için üç senaryo üzerinde duruyor:
- Senaryo: Bu senaryoda COVID-19’un halihâzırdaki dalgası önümüzdeki günlerde daha küçük dalgalar halinde iniş-çıkışlar gösterecek. 1-2 yıl trend bu şekilde yol aldıktan sonra 2021 yılında sona erecek.
- Senaryo: Bir diğer olasılığa göre de 2020 yılının baharındaki ilk dalgayı sonbahar ve kış aylarında daha büyük dalgalar izleyecek. 1918 pandemisinde de böyle olmuştu. Daha sonra 2021 yılında daha küçük dalgalar meydana gelecek.
- Senaryo: COVID-19’un bahar aylarındaki başlangıç dalgasını belirgin olmayan dalgalar izleyecek, bulaş “yavaş bir yanma” ile devam edecek. Salgının görüldüğü bölgelerde yetkililer yasakları gevşeterek-sıkarak, sağlık kurumlarındaki aşırı yığılmaları önlemeye çalışacak.
Hangi senaryonun gerçekleşeceğinden bağımsız olarak bilim insanları raporun sonunda şöyle diyor: “Önümüzdeki 18-24 ay boyunda COVID-19 göstereceği faaliyetlere hazırlıklı olmalıyız. Farklı coğrafi bölgelerde salgınların dönemsel olarak parlayıp sönmesini bekliyoruz.”
Reyhan Oksay
