COVID-19 dünyada 60 ülkede tespit edildi. Küresel vaka sayısı yaklaşık 90.000’e yaklaşırken, hayatını kaybedenler 3.000’i aştı. Güney Kore, İtalya ve İran’da virüs hızla tırmanırken Vietnam’da 16 vakanın 16’sının da tam şifa bularak hastaneden taburcu edildiği bildiriliyor. Vietnamlı yetkililer başarılarının altında 2 önemli etmenin yattığını söylüyor: 1. Vakit geçirmeden önlem almak 2.Tutarlılık
Sağlık Bakanı Yardımcısı Nguyen Thanh Long 3 aşamada uyguladıkları stratejilerini şöyle açıklıyor: “Öncelikle doktorlardan, yüksek ateş gibi belirtileri tedavi etmelerini istedik. İkinci etapta hastaları çok sıkı bir karantina altına aldık. Nihai adımda hastaların kanlarındaki oksijen düzeyini sürekli olarak kontrol altında tuttuk. COVID-19 ile mücadele bir savaş ise, biz savaşın ilk raundunu kazandık. Ama savaş öngörülemeyen koşullarda sürüyor.”
2 Mart 2020 tarihi itibariyle son gelişmeler şöyle:
-Dünyada vaka sayısı 90.000’e, yaşamını yitirenlerin sayısı 3.000’ü aşıyor
-Koronavirüsün hayvanlardan kaynaklandığı iddiasına yönelik olarak önce yarasalar, daha sonra yılanlar mercek altına alındı. Ancak üç hafta önce Çinli bilim insanları genetik analizlere dayanarak bir çeşit karıncayiyen olan pangolinlerin baş zanlı olduğu iddiasını ortaya attılar. Bu arada pangolinler üzerinde yapılan ileri çalışmalar bu gizemin hâlâ tam olarak çözülemediğini ortaya koyuyor.
Bilim insanları pangolinlerde tespit edilen koronavirüsün, insanlar arasında dolaşan virüsle % 99 oranında eşleştiğini açıklamışlardı. Ne var ki bu eşleşme genomun tümü için geçerli değil; sadece genomun spesifik bir noktasında geçerliydi. Hayvan hakları savunucuları ise bu gibi haberlerin yayılmasıyla bu hayvanlı toplu olarak itlaf edilmesinin gündeme gelebileceğini söylüyorlar. Örneğin SARS salgınında çok sayıda misk kedisi öldürülmüştü. Çinliler pangolinleri eti ve üzerlerindeki pulları için tüketiyor.
-Japonya’da bir kadının ikinci kez koronavirüse yakalandığı bildirildi. Bu arada Çin’de de ikinci bir pozitif vaka olduğu bildirildi. Japonya’daki hasta kadın 40’lı yaşlarda bir tur operatörü. Kadın 29 Ocak tarihinde testleri pozitif çıktığı için hastaneye yatırılmış, 1 Şubat tarihinde ise iyileştiği için taburcu edilmişti. Geçenlerde yine boğaz ve göğüs ağrısı ile hastaneye başvurduğunda testleri yeniden pozitif çıkmıştı. New York Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Philip Tierno, bir kere enfekte olanlarda virüsün minimal belirtilerle uykuya yatacağını, ancak akciğerlere ulaşma şansını ele geçirdiğinde yeniden şiddetlenebileceğini söylüyor. Aslında virüs ile ilgili pek çok şeyin bilinmediğine dikkat çekiyor.
-Hong Kong’da pomeranian cinsi evcil bir köpeğin sahibinden koronavirüs kaptığı anlaşıldı. Köpeğin sahibi de virüs taramasında pozitif çıkmıştı. Köpek şu anda karantina altında tutuluyor.
-Kuzey Kore’de yetkililer olası bir virüs salgınına karşı çok sert önlemlere başvurdu. Şu ana kadar herhangi bir virüs vakasının tespit edilmediği açıklanmış olsa bile toplu faaliyetlerin yasaklandığı, lokantaların bile kapandığı belirtiliyor. Ülkeye giriş yapanlar bir aylık karantinaya tabi tutuluyor. Bu arada yabancı diplomatların sokağa çıkması bile yasaklanmış durumda.
-Çin’den sonra en fazla hasta sayısının görüldüğü ülke Güney Kore. Toplam enfekte olmuş kişi sayısı 4.500’e yaklaştı. NASA’nın paylaştığı uydu görüntülerine göre Çin’de hava kirliliği önemli oranda azaldı. Nedeni ekonomik faaliyetlerin yavaşlamış olması.
-ABD’de Washington Eyaleti, iki kişinin enfekte olduğunun saptanması üzerine acil durum ilan etti. Bu iki vakayı inceleyen bilim insanları virüsün genetik yapısına bakarak virüsün haftalardır yayılmakta olduğuna inanıyor. Bu durumda virüs 1.500 kişiyi daha enfekte etmiş olabilir. Cumartesi günü eyalette virüse bağlı ilk ölüm gerçekleşti. İran’a uçuşlar yasaklandı.
-Ortadoğu’da salgın merkezi olarak görülen İran’da enfekte hasta sayısı 1.000’e yaklaştı. Ne var ki İran’da hükümet yetkililerinin gerçek durumu gizledikleri ve ölü sayısının çok daha fazla olduğu ileri sürülüyor.
-Hafta sonu Paris’te Louvre Müzesi’nin ziyarete kapatıldığı duyuruldu. Fransa’da 130 vaka ve iki ölüm görüldü.
-Avrupa kıtasında 1.700 vaka sayısı ve 34 ölümle salgının en yoğun görüldüğü ülke İtalya. Ülkenin kuzey bölgesinde okullar kapatıldı ve toplu etkinliklere ara verildi.
-Güney Kore’de 45 günlük bir bebek virüse yakalandı. Bu virüsün enfekte ettiği en küçük hasta. Ülkede vaka sayısı 4.250’yi aşmış durumda.
Henüz pandemi ilan edilmiyor
-Dünya Sağlık Örgütü (WHO) koronavirüs salgınının 60 ülkeyi etkilemesine karşın “pandemi” ilan etmiyor. Örgüt yetkilileri bunun nedenlerini şöyle açıklıyor: Pandemi durumunda uygulanacak stratejilerin COVID-19’a karşı etkili olmayacağı düşünülüyor. Çünkü bunlar tek tip bir influenza salgınına göre tasarlanmış. WHO’nun pandemi yasakları geniş kapsamlı tek tip yasaklar içeriyor ve bunların da panik yaratmaktan başka işe yaramayacağı düşünülüyor. Yetkililer bu yeni salgında Çin’de uygulanan başarılı stratejilerin örnek alınmasını öneriyor.
WHO’nun en büyük kaygısı salgının Afrika’da yayılması. Çünkü bu kıtada salgını kontrol altına almak neredeyse olanaksız. WHO yetkilileri delik deşik olmuş sınırlar, yetersiz beslenme ve zayıf sağlık sistemleri yüzünden Afrika’da çok sayıda insanın yaşamını yitireceğinden korkuyor. Kaldı ki gelişmiş ülkelerde bile kuşkulu vakaları takip etmek sağlık sistemleri üzerinde büyük bir gerginlik ve yük oluşturuyor.
Derleyen: Reyhan Oksay
Kaynaklar
https://bnonews.com/index.php/2020/02/the-latest-coronavirus-cases/
https://www.nature.com/articles/d41586-020-00548-w
https://www.nytimes.com/2020/03/01/world/coronavirus-news.html
