Sevgili Okurlar,
Aylardır birçok olguyu yineliyorum. Çünkü bütün toplum, bu sorunların adlarını değil, toplumsal içeriğini ve geleceğini nasıl etkileyeceğini bilmesi gerekiyor. Eğitimin bir zincir gibi, ilkokuldan üniversiteye uzanan bir çekirdek programı var. 20 yılda evrensel teknoloji yaşamımıza tam olarak katılamazsa yeniden (Düyun-u Umumiye) dönemine gireriz.
Kuşkusuz değerli hocalar, sorumlu çalışanlar da var. Fakat bir bina ve toplama derlenmiş hocalarla hiç bir okul gerekli kaliteye ulaşamaz. Berlin’de anaokulu öğrencisiyken bize küçük geometrik şekiller verirlerdi. Öğrenciler de onları masanın üzerine koyup geometrik şekilleri kopya ederlerdi.
Temel sorun
Bütün yaşamımda geometride çok iyi bir öğrenci oldum. Bu bir tesadüf olabilir, fakat Alman eğitimi, matematiğin her teknolojinin sayısal kökeni olduğunu bildiği için bu eğitimi gerekli buluyorlardı. Bu tarih 1932 idi. Geçenlerde üç üniversiteli öğrenciye sordum: Gazete ve kitap okumuyorlar. Cep telefonu ise ödev yaptıkları cüce bir ansiklopedi.
Her dakika bir toplumsal sorun; vahşi cinayetler, her gün bir yolsuzluk ve 10 milyonu bulan işsizler, tarımda üretim kıtlığı, teknolojide geri kalmışlık, eğitimde dünyanın ulaştığı düzeyin çok altında okul ve üniversiteler…
Bunları yüzbinlerce vatandaş biliyor, çünkü çocukları var. Her ülkede eğitim toplumun temel sorunudur.
Vahşi bir yaşam olamaz
Demokrasi, ülkeleri parça parça etmek için değil, eşit haklarla oy verme hakkını her vatandaşa vermek ve onları bütünleştirmeyi sağlamak amacıyla gerçekleşmişti.
Amerikan İç Savaşı’ndan sonra yasalar, göçerlere, aile başına 200 hektar vererek kıtayı iskân etmeye başladı. Dünyanın en zengin ülkesinin, silah sevgilisi ve adam öldürmede acımasız olması gibi vahşi bir toplumsal yaşamını biz hayal edemeyiz. Bu toplumlarda iyi-kötü karşıtlığının zenginlikle ilişkisi yoktur.
Uygar kavramının Avrupa’ya özgü olmasına karşın, yaşanan dönemin diğer özellikleri ile birlikte değerlendirilmesi daha güvenilir olacaktır.
Kredi borcumuz büyük sorun
Hititlerden başlayan ve Bizans ordusunun Alparslan’a yenilmesinden sonra, Amerikan İç Savaş’ı arasında geçen 900 yılda devletler öldüren çetelerden kurulmuştur. İkinci Dünya Savaşı’nda da atom bombası kullanarak Amerika toplumu Western Cowboy acımasızlığının etkilerini tekrar göstermiş oldu. Acımadan para spekülasyonu yapan büyük kapitalistlere karşı kredi borcumuzu ödeyemiyoruz. Bu durumu Amerika’nın nasıl kullanacağını bilmiyoruz. Durumun tehdit edici varlığını gazetelerde okuduk. Türk ve dünya ekonomisinin düzelmesi için tüketimi azaltmak gerekiyor.
Tüketim bizi çökertir!
Eğer insanlar, özellikle de ülkemizdeki insanlar tüketim çılgınlığına devam ederlerse sonuçları korkutucu olacak ve büyük bir kriz baş gösterecek.
Tarım çöküşe geçecek, ithal edilen çamaşır makinesini alamayacak, kullanılmış arabasına yakıt alamayacak. Çocuğunu okutmakta zorluk çekecek.
Bu sorunları anlatmak ve ailelerin uyanmasını sağlayıp, ülkenin dünya ortağı olma çabasına yardımcı olabilir. Bu düşüncelerin hâlâ anlamsız dedikodu olarak devamı, ülkenin cehaletini dondurulması anlamına gelir. Geçmişe yeni bir perspektiften bakılması kalkınmanın ilk basamağıdır.
Sevgili Okurlar,
Para ve iş için yurtdışına gitmek insanın özgürlüğüdür. Fakat bu insanları kaçırtmak devletin kayıtsızlığıdır.
Doğan Kuban
Doğan Kuban'ın anısına saygıyla. Bu yazı HBT'nin 184. sayısında yayınlanmıştır.