Tarih Vakfı Ankara tarafından düzenlenen Ankara Tartışmaları, yeni yılın ilk buluşmasını 10 Ocak Cuma günü Erdem Sönmez'in yapacağı “’Kudretli Bir Elin Sihirkâr Teması’: Mehmed Fuad Köprülü’nün ‘Türk Tarihi’ni İnşası” başlıklı konuşmayla gerçekleştirecek.
Tarih: 10 Ocak 2019, Cuma
Saat: 18:00
Adres: Selanik Caddesi 82/30, Tankut İş Merkezi 5. Kat Kızılay/ANKARA
“KUDRETLİ BİR ELİN SİHİRKÂR TEMASI”: MEHMED FUAD KÖPRÜLÜ’NÜN “TÜRK TARİHİ”Nİ İNŞASI
Türkiye’de tarihçiliğin akademik bir disiplin haline gelmesi ve kurumsallaşması süreçlerinde rol oynayan isimlerin başında şüphesiz Mehmed Fuad Köprülü (1890-1966) gelir. Köprülü, Osmanlı-Türk tarihçiliğinin akademik ve profesyonel bir düzlemde icra edilmesine yaptığı önemli katkıların yanı sıra, yaklaşık otuz yıllık meslek hayatı boyunca eşine az rastlanır bir üretimde bulunmuş ve “Türk tarihi”ne ilişkin büyük bir anlatı inşa etmiştir. Türklerin siyasi, edebi ve dini tarihlerindeki sürekliliklerin ortaya çıkarılması (ve/veya icat edilmesi) üzerinden kurgulanan bu anlatı, okura Türk kültürünün İslam öncesi dönemden bugüne kesintisiz bir süreçte uzanan serencamını verir. Dönemin Türk tarihine ilişkin akademik geçerliliği haiz tek büyük anlatısı olan bu anlatı, inşa edildiği yıllardaki paradigmatik niteliği yanında, bugün de Türkiye’deki akademik ve popüler tarih anlayışlarının şekillenmesinde belirleyici etkiye sahiptir. Bu konuşmada, Köprülü’nün Türk tarihine ilişkin 20. yüzyılın ilk yarısında inşa ettiği büyük anlatı ele alınacaktır. Köprülü’nün söz konusu anlatıyı nasıl bir politik-entelektüel ortamda ve ne gibi saiklerle inşa ettiği, anlatısının ana hatları ve zaman içerisinde bu anlatıda yaptığı revizyonlar konuşmada üzerinde durulacak temel kalemlerdir.
Erdem Sönmez, genel olarak 19. ve 20. yüzyıllar Osmanlı-Türkiye tarihi; özel olarak da geç Osmanlı ve erken Cumhuriyet dönemi/dönemleri düşünce tarihi, entelektüel akımları, tarihyazımı ve tarihçiliği üzerine çalışıyor. Sönmez, İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra, İstanbul Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler bölümünde yüksek lisans ve Bilkent Üniversitesi Tarih bölümünde doktora yaptı. Lisansüstü çalışmaları sırasında bir yıl Siena Üniversitesi Siyasal Bilgiler ve Hukuk Fakültesi’nde misafir araştırmacı olarak bulundu. Annales Okulu ve Türkiye’de Tarihyazımı ve Tarih Vakfı Yurt Yayınları’ndan çıkan Ahmed Rıza: Bir Jön Türk Liderinin Siyasi-Entelektüel Portresi başlıklı kitaplarının yanı sıra, Sönmez’in çalışmaları Middle Eastern Studies, Kebikeç, Praksis ve Toplumsal Tarih gibi dergilerde ve çeşitli kitap derlemelerinde yayımlandı. Hâlen, Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Tarih bölümünde görev yapmakta olan Sönmez, şu sıralar Türkiye'de modern tarihçiliğin doğuş sürecine ve Mehmed Fuad Köprülü'nün tarihçiliğine odaklanan bir kitap projesi üzerine çalışıyor.
