Başarıya ulaşan bilim insanlarımız giderek artıyor

Editör ne diyor?

Dr. Derya Akkaynak başarılı bilim kadınlarımızdan biri. ODTÜ Uzay Mühendisliği’ni birincilikle tamamladı, yüksek lisans ve doktorasını M.I.T’de verdi, çalışmalarını Florida Atlantic Üniversitesi’ne bağlı Harbor Branch Oşinografi Enstitüsü’nde sürdürüyor. 2013’ten beri Science Mag ve Royal Society Open Science başta olmak üzere birçok önemli dergide 30’u aşkın makalesi yayımlandı.

Akkaynak yeni bir teknik geliştirerek sualtında çekilen fotoğrafların karada çekilmiş gibi net olmasını sağladı. Kendisine Blavatnik Genç Bilim İnsanı Ödülü’nü getiren bu buluş, sadece sualtı bilimlerini değil, arkeolojiden jeolojiye, sualtı fotoğrafçılarından cep telefonu kameralarına kadar birçok alanı etkileyecek. Arkadaşımız Batuhan Sarıcan kendisi ile bir söyleşi gerçekleştirdi.

Bir başka genç bilim insanımızın da çalışmalarına yer verdik bu sayıda. Burak Avcı deniz mikrobiyoloğu. Almanya’da Max Planck Enstitüsü’nde araştırmalar yapıyor. Avcı ve meslektaşları geçtiğimiz günlerde Galapagos ispinozları ile bir deniz bakterisi türü arasında evrimsel açıdan ortak bir nokta keşfettiler. Çalışmayı özetleyerek veriyoruz.


Uygarlığı Anadolu neolitiği başlattı

Prof. Mehmet Özdoğan, Arkeolojinin büyük ismi. Bilim Akademisi Konferansları kapsamında bu ay, “Kültürel Evrimin Arkeolojisi” başlığıyla arkeolojideki kırılma noktalarını ve özellikle de Anadolu neolitiğinin uygarlıkların oluşumuna nasıl şekil verdiğini anlattı. Konuşmasının geniş özetini merakla okuyacaksınız.

Tanol Türkoğlu da “Aptal mıyım?” başlıklı yazısı ile günümüzde insanın bile bile aptal yerine konulduğu yerleri, verilen kararları futboldan uçak kazasına çeşitli örnekler vererek sorguladı.

Korona virüs... Yayılıyor, ölümler artıyor..

Koronavirüs salgını havalar ısındıkça azalır mı?  Kesin bir şey söylemek için erken. Salgın Ortadoğu ülkelerine de sıçradı. Dünyadaki enfekte olan hasta sayısı 80.000’e dayandı. Komşumuz İran’da ölü sayısının 50’ye dayandığı söylentileri var. WHO yetkilileri salgının “pandemi kategorisine” henüz girmediğini söylüyor. Son gelişmeleri Reyhan Oksay derledi. Prof. Dr. Mustafa Çetiner de enfeksiyonlar ile kanser arasındaki ilişkiyi yazdı.

Yüz ifademiz ne anlatıyor?

Duygularımızı yüzümüzden anlamak sanıldığı kadar kolay değil. Bir insan gülümsediğinde onun mutlu olduğunu veya kaşını çattığında sinirli olduğunu düşünüyorsanız yanılıyor olabilirsiniz. Son çalışmalara göre, yüzlerce yıllık önyargılarımızı kırmazsak yanılmaya ve hata yapmaya açığız. Sayfalarımızda...

Müfit Akyos Finlandiya’da Nokia’nın çöküşünden yola çıkarak bir ülkenin krizleri nasıl fırsata çevirdiğini yazdı.

Güneş yaşam kaynağımız. İnsanlık ilerledikçe güneşten yararlanmayı da farklı boyutlara taşıdı. Radyasyon fizikçisi Dr. Yüksel Atakan’ın bilim tarihi sayfamızda “Güneş ışığını elektriğe çevirmeyi kimler nasıl akıl edip, başardı?” yazısını bu bağlamda okuyabilirsiniz. Bir de son bir yenilik: İngiltere’de bir şirket güneş enerjisi ile çalışan bir insansız hava aracı geliştirdi. Uydularla uçaklar arasındaki boşluğu dolduran İHA tam bir yıl havada kalabiliyor. Sayfalarımızda..

İstanbul Kültür Üniversitesi’nden Prof. Dr. Dursun Koçer gökbilim temel eğitim ve araştırmalarının uluslararası düzeyde planlanmasına ilişkin yazdı.

Yapay zekâ toplumsal genel zekâyı dönüştürebilir mi? Artık yaşamımızın her yerinde yapay zekâ. Eğitimden sağlığa, ulaşımdan sanayiye.. Peki bu kadar güçlü ise toplumsal genel zekâyı dönüştürecek bir güce de sahip mi? Bunun için neler yapılmalı? Bahçeşehir Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nden Dr. Sinan Kürkçü 3 serilik bir yazı başlattı.

Prof. Dr. Coşkun Özdemir genetik bir kas hastalığı olan Duchenne Müsküler Distrofi’deki yeni gelişmeleri anlattı. Özdemir, Kasder (Kas Hastalıkları Derneği) Kurucu Başkanı aynı zamandı. 1978 yılında kurdukları dernek bugün 42 yaşında. Geçtiğimiz Cumartesi kuruluş yıldönümü sebebiyle küçük bir toplantı gerçekleştirdiler ve yeni dönemde neler yapacaklarını anlattılar. Biz de buradan kutluyoruz.

İçinde bulunduğumuz dönemde sahip olunması gereken önemli becerilerden biri de eleştirel düşünme. İlkfer Akman bir mühendis gözü ile bu konudaki görüşleri derledi.

Bilim ve beslenmede hangi yiyeceklerin buzdolabına girip hangilerinin girmemesi gerektiğine ilişkin bir yazımız var. Bakteri oluşumunu önlemek ve besinleri daha uzun ve sağlıklı saklayabilmek için konu hayli önemli.

Geleceğin sınıfları

Bilinci kapalı maymunları uyandıran beyin simülasyonundan, balık yetiştirme çiftliklerinde gereğinden fazla fosfor kullanılmasına, uzun boylu erkeklerde demans riskinin daha düşük olmasına kadar farklı konularla araştırma gündemi yine sayfalarımızda.

Teknoloji eğitimi nasıl değiştiriyor? Geleceğin sınıfları Grafik Bilgi’de...

Avustralya ve Güneydoğu Asya’da yaşayan bir yaban köpeği türü olan dingoların genetik yapısı üzerine bir araştırma, bu türün evcillikten yabanıllığa geçişi ile ilgili kanıtlar sunuyor. Kedinizin yüz ifadesinden ağrısının şiddeti anlamak için artık 5 dk yetiyor.

HBT’yi yayalım, okutalım... Gelecek cumaya kadar, sevgiyle kalın, bilimde kalın!

***

Orhan Bursalı “Hedef Nobel” konferansında: Yeni bir Bilim Nobeli gelir mi? 

Bahçeşehir Üniversitesi’nin her ay düzenlediği Hedef Nobel konferansını, bu Cumartesi günü (29 Şubat 2020) saat 17.00’de yayın danışmanımız Orhan Bursalı verecek. Konu, bilim alanında yüksek başarı sağlamış bilim insanlarımız. Başarıları ve bilime katkıları... Yeni bir bilim Nobel Ödülü gelir mi? BAU Beşiktaş yerleşkesinde düzenlenen halka açık konferansa herkes davetlidir.