Bilimin büyük emeği: Beynin 10 önemli gizi daha aydınlatıldı, sağlıkta büyük adımlar

Editör ne diyor?

Bilimin alın teri buluşlarla ortaya çıkıyor. Yıl sonları ve başları, bilim ve teknolojinin bilançolarının çıkartıldığı, hesabın kitabın ortaya döküldüğü zamanlardır. Geçen sayımızda bir kısmıyla başladık, bu sayımızda da farklı yönlerden bu bilançoyu, sağlıkta önemli buluşlar ve beynin en önemli 10 gizinin daha aydınlatılmasıyla sürdürüyoruz... Beynin ölüm düşüncesine karşı nasıl bir koruma mekanizması geliştirdiğinden, manyetik alan algısına, uykuda beynin hallerinden, saklı bilince kadar 10 önemli araştırmayı sizin için özetledik.

Geride bıraktığımız yıl sağlık alanında da gelişmeler oldu. HIV’in tedavi edilmesi, kanser ve kalıtsal hastalıkların üstesinden gelmek için CRISPR kullanımı, doğru bildiğimiz beslenme alışkanlıklarının yanlış olduğunu öğrenmemiz ve daha nicesi. Sağlıkta yılın belli başlı gelişmelerini de yeni yılın bu ilk sayısında okuyacaksınız. Sağlık için 10 bin adım mı? Kahvaltı günün en önemli öğünü değil mi? Obezite bir kentleşme sorunu mu? Alkolün sağlığa zararları belirli bir yaşa kadar mı?

Bu yıl içinde yayınlanan bilimsel makaleler sağlıkla ilgili doğru sanılan kimi klişelerin yeniden sorgulanmasına yol açtı. Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’ndan Dr. Petek Eylül Taneri bu konuyu ele alıyor yazısında.


Doğan Kuban hocamız sorular ve yanıtlar uygarlık kasasını doldurur diyerek 5 soru soruyor ve yanıtlarını veriyor.

Beynimiz bir bilgisayar mı?

Beynimizin bir çeşit bilgisayar olduğu sözünü sıklıkla duymuşsunuzdur. Ancak Kaliforniya’daki Amerikan Davranışsal Araştırma ve Teknoloji Enstitüsü bu metaforu çürütmek için beyin-bilgisayar ilişkisi  üzerinde yıllardır çalışıyor. Peki gelinen nokta ne?  Sayfalarımızda...

İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Öğretim Üyesi ve eski Dekanı Prof. Dr. Dinçer Gülen’i Aralık ayı başında kaybettik. Evrim karşıtlığına karşı mücadelenin önde gelen bir ismiydi, güzel bir insandı. Dinçer’i aynı zamanda öğrencisi de olan Prof. Haluk Ertan anlattı.

Eski mağara sanatı ve 44 bin yıllık duvar resminde av sahnesi bulundu. Nilgün Özbaşaran Dede Nature dergisinde yer alan bir makalede 4.5 metre uzunluğundaki tek renkli panorama içindeki hayvan figürlerini ne anlama geldiğini derledi.

Tanol Türkoğlu Dijital Kültür’de ‘madalyonun öteki yüzü’ metaforundan yola çıkarak günümüzdeki algı yönetiminin boyutlarını, demokrasi ve ifade ve özgürlüğü gibi kavramların bu uğurda nasıl meze olarak kullanıldığını ve “ortalama insanın tavrını” anlatıyor. Türkoğlu’nun Dijitalem’ini de atlamayın deriz. Siber alemin kalbi, bu notlarda atıyor!

Sadık Usta’nın kitapları

Kafka Kitap, Sadık Usta’nın 5 ciltlik son derece önemli çalışmasının yayınlanmasını, 5. Cildiyle birlikte tamamladı. Dünyayı Değiştiren Düşünürler serisini, Felsefe Öğretmeni Mesut Erdemir kaleme aldı. Usta’nın özellikle genç kuşaklara bütünlüklü bir uygarlık tarihi sunan bu eserini herkes okumalı. 5. Cilt özellikle İslam Uygarlığını yaratanları anlatıyor ve tartışıyor.

Kitap okumayan bir toplumuz. Müfit Akyos biraz daha ileriye gidiyor ve 2023’e doğru Türkiye’de Üniversite Kütüphaneleri başlıklı raporu irdeliyor, yurt dışından da örnekler vererek...

Uzay araştırmaları son yıllarda hayli hız kazandı, özellikle de Mars gezegeni ile ilgili olanlar. Yeni gelişme kızıl gezegende tespit edilen depremler hakkında. Yılda 300’ün üzerinde gerçekleşen deprem Mars’ın başta toprak yapısı bir çok konuya da ışık tutuyor.

Tam da bu noktada İstanbul Kültür Üniversitesi Fizik Bölümü’nden Prof. Dr. Dursun Koçer’in astronomi eğitiminin önemi, gerekliliği ve ülkemizdeki durumuna ilişkin yazısını okumadan geçmeyin. Mustafa Çetiner 2 haftadır yazdığı grip aşısı tartışmasını bu hafta da sürdürdü.

Bilim ve Beslenme sayfamızda sağlıklı bir yaşam için günlük beslenme süresinin ne olması gerektiğini okuyacaksınız.. Bebeğiniz Büyürken dizimizde bu hafta bebekler niçin daha az göz kırpar sorusunun yanıtını okuyacaksınız..

Atılım Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden Dr. Zeynep Müftüoğlu önümüzdeki aylarda yürürlüğe girecek olan Dijital Hizmet Vergisi Kanunu hakkında yazdı.

Hayvanlar Dünyası sayfamızın bu haftaki konukları kambur balinalar ve penguenlerin evrimi...

2020 yılının ilk sayısı ile yine karşınızdayız. Yine dopdolu.. Yeni yılın ilk haftasında, yine size mutluluklar diliyoruz. Daha iyi bir topum ve daha güzel bir ülke için..

Dijital HBT Aboneliği hediye edin” indirimli kampanyamız sürüyor, unutmayın!

Gelecek Cuma yine birlikteyiz, hoşça kalın..

***

HBT konferansları - 3: Merak, Şüphe ve Yaratıcılık

İnsanlığın, bilimin ve uygarlığın itici gücü olarak merak, yaratıcılığı teşvik eden, kışkırtan bir unsur mudur? Merakı örgütleyerek, bilimde, teknolojide, eğitimde ve toplumda yaratıcılığı arttırmak ne kadar mümkün? Bilimsel araştırmalarda ve mühendislik becerilerinde yeterli merak ve yaratıcılığa sahip miyiz? Şüphe eden toplum ve merak ilişkisi.. Toplumsal olarak merak nasıl örgütlenir ve geliştirilir?

Orhan Bursalı'nın sunumuyla Prof. Dr. Lale Akarun, Ali Akurgal ve Dr. Tevfik Uyar tartışıyor.

BAU TIP işbirliğiyle, 4 Ocak Cumartesi saat 17.00'de Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş yerleşkesinde yapılacak konferansımıza herkesi bekliyoruz.