Çiçekler daha erken açıyor... Kendi döngülerindeki taze bitkilere zamanında yetişemeyen hayvanlar açlık tehdidi altında. Buzulların erimesine bağlı olarak yeterli fok avlayamayan kutup ayıları kaz yumurtalarına dadanıyor. Denge bozuldukça biyolojik ritim de aksıyor. Her yıl daha fazla değişimin etkisini hissediyoruz.. İklim değişikliği, temel doğa olaylarının zamanlamasında ciddi aksamalara yol açıyor.
İklim değişikliğine bağlı olarak doğa artık eşzamanlı çalışmıyor. Mesela çiçek açma zamanındaki kaymalar uyum zincirini parçalıyor. Tüm ekosistemin eşgüdüm içinde çalışması tamamen zamanlamanın dakikliğine bağlı. Zamanlamadaki kaymalar, ekosistemin tamamen çökmesine, türlerin felaket olarak nitelendirilebilecek bir hızla yok olmasına ve yiyecek kıtlığına yol açabilir. Çevre bilimciler, bu gidişatın kontrolden çıkıp tüm ekosistemi çökerteceği endişesi içinde. Bu yüzden bu hafta kapak konumuzu buna ayırdık Hepimizi yakından ilgilendiriyor..
Ülkenin bir yerinde seller büyük kayıplara yol açarken başka yerlerinde sıcaklık artışları mevsim normallerinin üzerinde seyrediyor. Sıcaklık artışında 1.5 -2 santigrad derecelik artış sınırlamasında 2 derecenin aşılması halinde canlı yaşamında kalıcı hasarlar meydana geleceği bilim insanları tarafından dillendiriliyor. Reyhan Oksay hazırladı.
Pelin Dilara Çolak ‘YAŞAM 3.0: Yapay Zekâ Çağında İnsan Olmak’ başlıklı yazısında Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde fizik profesörü ve yapay zekâ araştırmacısı Max Tegmark’ın Yaşam 3.0 adlı kitabından yola çıkarak Yaşam 3:0’ı yazdı. Yaşam 1 neydi? Peki Yaşam 2 ne anlatıyordu… Yaşam 3 bizim yerimize mi geçecek?
Doğan Kuban hocanın eski tarihli yazısı tarım üzerine. Hoca ‘Hollandalı toprağının potansiyelini en üst düzeyde kullanmaktadır. Bu toplum yaşamında aklın egemenliğini göstermektedir. Türkiye’de tarımın sefaleti toplumsal aklın yeterince çalışmadığını kanıtlamaktadır. Bu fark akıl, bilim, teknoloji, insanlık ve uygarlık farkı olarak anlaşılmalıdır’ diyor.
Bir sanayi üretiminin büyüklüğünü, kapladığı metre kare ile ölçmek ne kadar doğru? Bu bizzat Sanayi Bakanı tarafından yapılırsa peki? Ali Akurgal’ı okuyun deriz: Ölçüm var ölçüm var... Bu arada Türkiye’nin Ar-Ge şampiyonları açıklandı. Aselsan açık ara önde. Sayfalarımızda.
Kanserde kişiye özgü tedavi umudu!
Bahçeşehir Üniversitesi, Tıbbi Biyoloji Anabilim Dalı’ndan Dr. Timuçin Avşar “Tümöre özgü model yaklaşımlar ile Kanser tümöründe kişiye özgü yaklaşımlar her ne kadar başlangıç aşamasında olsa da, yakın gelecekte aşağıda açıkladığımız 3 temel yaklaşım ve geliştirilecek olan diğer yaklaşımlarla kanserle mücadelede başarımızı arttırmak için umut vermekte’ diyor.
Fitoöstrojen kaynağı besinleri hiç duydunuz mu? Duymadıysanız artık bilmenizde yarar var. Keten tohumu, sarmısak, maydanoz, adaçayı.. Osteoporosiz, kardiyovasküler hastalıklar. Kolan kanseri gibi rahatsızlıklara davetiye çıkaran hormon düşüklüğü bu besinlerle engelleniyor. Sabri Ülker Gıda Araştırmaları Enstitüsü hazırladı.
Bu hafta bilim ve beslenme sayfamızda genç kalmak için gerekli 8 vitamin ve minerali bulacaksınız. Murat Altaş hazırladı. Atom çekirdeğinin anlaşılmasında çağ atlatan ve geçenlerde kaybettiğimiz Nobel ödüllü fizikçi Benjamin Mottelson’un öyküsü bilim tarihi sayfalarımızda.
Yapay zeka bizim çobanımız mı?
Her gün e-posta kutumuza gelen ya da internette dolaşırken reklam olarak gördüğümüz ürün tavsiyeleri, aslında önceden internet üzerinden yaptığımız alışverişlerin, telefon konuşmalarımızın içeriğinin ya da izlediğimiz videoların içeriğinin yapay zeka algoritmaları yardımıyla takip edilmesi ve incelenmesi sonucu oluşturulan çıktılar. Bu algoritmalar sayesinde sanal ortama sağladığımız her veri analiz edilerek gelecekte neyi daha çok talep edeceğimizin bilgisi hazırlayabiliyor! İlayda Üstündağ, Ali Berkol ve Gözde Kara’nın yazısı...
Dünyanın en minik 7 robotu: Minik robotlar için kullanılan teknolojiler, insansız hava araçlarından akıllı haplara, gözetim ve kurtarmadan biyotıbba kadar geniş kullanım alanları sağlıyor. İşte mini robotların “göz alıcı” yedi örneği. Batuhan Sarıcan derledi. Artık yalancının mumu çabuk sönecek : Yeni bir matematiksel model, yalanı ayırt edebiliyor...
Tanol Türkoğlu da ‘Hibrit İnsan’ başlıklı yazısında ‘Robotlar sadece gelişmemiş ya da gelişmekte olan ülkelerdeki insanları âtıl hale getirmeyecek..’ diyerek yaşamsal bir sorunu irdeliyor. Bu arada bu hafta Dijitalem de var. Türkoğlu “Herkesin dilinde bir çip krizidir gidiyor. Perde önünde ve arkasında duran sebepler var. Perdenin önüne atılmış olan Kovid-19 pandemisi! Bir yanda üretimi yavaşlattı, diğer yanda eve kapanan milyarların elektronik cihazlarını yenileriyle değiştirme talebini artırdı. Perdenin arkasında ise ABD’nin dünyanın en büyük çip üreticisi Çin’e ambargo koymuş olması saklanıyor. Alternatif üreticiler Kore’de. Onlar da saf su kullanımı belli oranın üstüne çıkaramıyorlar. Yoksa ülke susuz kalacak!” diye girmiş söze.. Aylık kült sayfa Dijitalem okunmadan geçilmez…
Deniz Biyoloğu Prof. Bayram Öztürk Ege Denizi’ndeki resiflerin nasıl tehdit altında olduğunu yazdı. İstanbul kültür Üniversitesi’nden Doç. Dr. Mehmet Toran’ın yazısı eğitim üzerine. Toran, “Okul öncesi eğitiminden ilkokula geçişte karmaşayı önlemek mümkün mü?” diye soruyor.
Pandeminin ağır yükünü yoksullar taşıyor
Pandemi sırasında düşük gelirli ülkelerde ölüm oranlarının, zengin ülkelerden kabaca iki misli olduğu açıklandı. Uzamış COVID hâlâ bilinmezliğini koruyor. Maymun çiçeği belirtileri eskisinden farklı.. ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nden uzmanlar maymun çiçeği vakalarının teşhisinde yararlanılan tipik belirtiler konusunda doktorları uyardı. Sayfalarımızda.
Arılar nasıl bal yapar? Meraklı Çocuk’ta. Mercan Bursalı hazırladı. Meraklının Köşesi’nde ise, Sabun mikropları nasıl öldürür, var. Neden ellerimizi 20 saniye sabunlamalıyız?
Bir hafta daha geride kaldı. HBT zor günlerden geçiyor. Ülkemizin özellikle kağıt, matbaa, mürekkep vb. tamamen dışa bağımlılığı, basın sektörünü müthiş etkiledi. Üretemeyen ve ekonomisi iflas noktasına getirilmiş bir ülkede basın sektörü pahalılıkla boğuşuyor. Ayakta kalabilmek için çaba sarf ediyoruz, önümüzde matbaanın yeni zam duyuruları ve birikmiş baskı borçları duruyor.
Gelecek sayıya kadar sevgide ve sağlıklı kalın.
GENÇLERE ÇAĞRI
Şefik ve Mualla Alkan 25 gence, Güler Kızıltün babası Ali Kızıltün adına 10 tane gence dijital abonelik hediye ettikten sonra, okurumuz Turgay Yüktaş 4 gence, Mustafa Öngay 2 gence, Ahmet Fikret Torun 1 gence daha dijital abonelik hediyesinde bulundu. Ankara CUMOK dostlarımız 10 gence HBT Dijital abonelik hediye ediyor. Gençler lütfen HBT’ye bir yıllık dijital abonelik hediyesine başvurun: İsminiz, yaşınız, yaşadığınız yer bilgileriyle ve e-posta adresinizle [email protected] adresine başvurun.
