Farklıyız ama sandığımız kadar değil

Editör ne diyor?

Hepimiz, dünyadaki tüm hayvanlardan ve evrim sürecinde bizlerden önce gelen insan türlerinden üstün olduğumuzu düşünürüz. Ancak insanlığın tanımını yapmaya kalkıştığımızda o kadar da farklı olmadığımızı fark ederiz. İnsanın üstünlüğü ne? Eğer bu yok olan türler, yani Neandertal’ler, Denisovan’lar, bize bu kadar benziyorlarsa, biz niçin onların yerini aldık? Bizim farkımızı belirginleştiren bir fosil veya alet kalıntısı niçin yok? Belki de yalnızca olağanüstü yaratıcılığımız bize aradığımız avantajı sağladı.

Bu farklılık ile ilgili bildiğimiz tek şey, belli belirsiz ve anlaşılmaz olması. O zaman insanın kendisini üstün görmesi yalnızca bir yanılgı mı? Konu ilginç, düşündürücü... ve bir soru daha insanlık deyince ne anlıyoruz? Daha buyurun okumaya.. Reyhan Oksay derledi.

İlk Homo Sapiens’den bilgi toplumuna


‘Aptal modern tarihler yerine Homo sapiens’in ve insanlık serüvenlerinin olası rökonstrüksiyonlarını yapsaydık daha öğretici olmaz mıydı acaba? Bizim toplumun düşünce dünyası kadın, futbol ve kural dışılık hikayeleri arasında pestil olmuş, hiçbir entelektüel derinliği kalmamış bir orta oyunu’... Artık aramızda olmasa da Doğan Kuban hoca bizi bilgilendirmeyi sürdürüyor..

‘Evrensel Ahlak Yasası Mümkün mü?’ diye soruyor Pelin Dilara Çolak: 18 yüzyıl insanı kendisini devlet, din ve ekonomiyle olan bütün bağlarından kurtarmaya çağırır. Fakat kutsaldan arındırılmış bu çağ da toplumun ahlaki bir yaş am sürmesi, bireysel özgürlüğün toplumsallıkla; öznel olanın evrensel olanla uzlaşması koş uluna bağlı. Peki bu nasıl mümkün olacak?

İklim değişikliğini durdurmak!

Erdal Musoğlu, önemli düşünce kuruluşu Chatham House’un ‘2021 iklim Değişikliği Risk Değerlendirmesi’ raporunu yorumluyor. Varılan sonuçlar geleceğimiz için son derece endişe verici. Eğer sera gazı salımları 2030’dan önce çok önemli biçimde azaltılmaz ise, bu etkiler 20-30 yıl içinde tamamen kontrolden çıkıyor.

NTF ile aranız nasıl? İlk soruyu cevaplamadan bunu sormak haksızlık olur. İlk soru ne mi? Şu: Herhangi bir şeyin koleksiyonunu yapıyor musunuz? Eğer cevabınız hayır ise dijital kültürde orijinal bir şeyin koleksiyonunu yapma fikri de size uzak gelecektir. NFT (non-fungible token) herhangi bir dijital ögenin orijinalliğini teyit eden dijital sertifikadır. Dünya NFT ile yatıp NFT ile kalkıyor. Tanol Türkoğlu’nun kaleminden.

Ülkemizdeki 196 rektörden 68’inin uluslararası bir tek yayınının bile olmadığı ortaya çıktı. Hiçbir atıfı olmayan rektör sayısı ise 71 idi. Peki tek sorun bu mu, diye soruyor Mustafa Çetiner ‘Rektör’ başlıklı yazısında. Çetiner’in geçtiğimiz ay Bilim Bizi Kandırıyor mu? adlı kitabı rafl arda yerini aldı. Kitabı Orhan Bursalı tanıttı. Sayfalarımızda. Yalnızca İstanbul’da, 2015- 2019 yılları arasında yılda 150’den az olmamak üzere de fabrika yangını olmuş. Bunların %70’i de “elektrik kontağı” kaynaklı. Ekonomiye büyük darbe. Ne yapmalı? Gelişmiş ülkeler ne yapıyor? Ali Akurgal ürettikleri çözümü yazdı.

Koronavirüs...Yeni neler var?

Yeni geliştirilmekte olan bir antikor tedavisi şiddetli Covid-19’a karşı 18 aya kadar koruma sağlayabiliyor. Covid-19 geçirilse bile yeniden aşılanma gerekiyor mu? Sayfalarımızda, Batuhan Sarıcan derledi.

Uşak‘taki Blaundos antik kentinde 400 kaya mezarı bulundu. Büyük İskender’in Anadolu seferleriyle, Makedonya’dan gelen askerlerin yerleştiği Uşak’taki Blaundos Antik Kenti’nde bulunan 1800 yıllık kaya mezarlarının duvarları farklı motiflerle süslenmiş. Nilgün Özbaşaran Dede hazırladı.

İslam Dünyasında Öne Çıkan Kadın Bilgeler

Bahçeşehir Ü. Tıp F. Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadircan Keskinbora, hepsi de üstün yetenekli bilginler olan 50 civarında seçkin Müslüman kadın bilginden bazılarının kısa biyografilerini aktarıyor bizlere. Bunlar arasında Iraklı Rabia el-Adeviyye, Kuzey Afrikalı Fatma el-Fihri de var. Ve öyküleri ilginç.

Kültür Üniversitesi’nden Elif Kaleli yeni çağın önemli bağımlılıklarından biri olan dijital oyunları yazdı.

‘Bilim Kadınları İçin’ programı 2021 yılı kazananları açıklandı. 4 genç bilim kadını çevre, tıp, biyoloji ve epigenetik alanlarında yaptıkları çalışmalarla ödüle layık görüldü. Programı L’Oreal, UNESCO işbirliğiyle yürütüyor.

Osman Bahadır Tarih Yazımında Sekülerleşme üzerine yazdı. Bahadır “İkinci Meşrutiyet’ten önce Osmanlı tarihçiliği, insanlık tarihini Adem peygamberin dünyaya inişiyle başlatıyordu. Nuh peygamberin çıkışı ve Nuh Tufanı, evvelki zamanların en önemli dönüm noktalarından biriydi’ diyor...

2 dijital kitap daha

Osman Bahadır’ın iki e-kitabı, www.herkesebilimteknoloji. com portalımızda satışa sunuldu. Kitap, Dr. Galip Ata tarafından Türkiye’de Tıbbın Evrimi başlığıyla hazırlanan ve 10-18 Eylül 1932 tarihinde Bükreş’te toplanan Dokuzuncu Uluslararası Tıp Tarihi Kongresi’ne sunulan tebliği kapsıyor. Fransızcadan Bahadır çevirdi.

Diğer elektronik kitap, Thomas Kuhn ve Modernizm. Bahadır’ın Thomas Kuhn ile Modernizm arasındaki ilişkileri inceleyen kitabı ilginç makalelerden oluşuyor. Her iki kitabın fiyatı da 14.90 TL. Portalımızdan indirebilirsiniz, veya ödemeyi yaparak bize yazın ([email protected]), e posta adresinize pdf olarak gönderelim.

Bu topraklarda insanlığın yüz akı Pedanius yaşadı

Anazarba’lı Pedanius Dioskorides, 600’den fazla bitkinin, 35 civarı hayvansal ve 90 kadar da madeni drog’un çizimleri ile anlatıldığı 5 ciltlik bir kitap yazar. Bu kitapta bitkilerin isimleri, özellikleri, ne işe yaradığı, nasıl kullanılacağı gibi bilgiler yer alır. Prof. Dr. Selman Vefa Yıldırım’ın kaleminden.

Günde gerçekten 8 bardak su içmemiz gerekli mi? Bakın uzmanlar ne diyor? Bilim ve Beslenme’de...

Meğer Demir Çağı’nda da rokfor peyniri eşliğinde bira keyfi varmış... Girit’te bulunan ayak izleri insana ait en eski izler olabilir mi? Kötü haber: 1.5 derecelik ısınmada bile deniz seviyesi yükselecek... Dünyadaki elektronik çöpün ağırlığı Çin Seddi’nden fazla... NASA’nın “Lucy” sondası Jüpiter yolculuğuna başladı... Homo sapiens yağmur ormanlarında nasıl hayatta kalabildi? Araştırma Gündemi’nde. Nilgün Özbaşaran Dede’nin kaleminden Tembel hayvanlar niçin yavaş hareket ederler? Meraklı çocuk sordu, Mercan Bursalı yanıtladı. Dinozorların sürü halinde yaşadıklarına dair fosil kanıt artık var. Köpek büyüklüğünde bir deniz akrebi türü keşfedildi. Murat Altaş’ın hazırladığı Hayvanlar Dünyası’nda.

HBT bilgi taşıyor, doğru, gerçeğe en yakın ve hayatımızı derinden etkileyen bilim dünyasında olan bitenleri, düşünceleri ve tartışmaları size sunuyor. İnanıyoruz ki, HBT’li hayatı seviyorsunuz, hepimizin daha iyi bir geleceğe ihtiyacı var. HBT’nin maliyeti, baskı ve kağıt maliyeti çok arttı, iki katını aştı, bunu bakalım nasıl sürdüreceğiz.. Sevgilerimizle bizimle olun, HBT’de ve bilimde kalın..