İnsan eliyle büyük insanlık dramlarından ikisi, Hiroşima ve Beyrut

Editör ne diyor?

Dünya tarihinde nükleer saldırıya uğrayan ilk şehir; Hiroşima…

Bir şehri yok eden trajedinin üzerinden tam 75 yıl geçti. 140 bin kişi öldü, yüz binlercesinin hayatı sonsuza kadar değişti. İkinci bombanın atıldığı Nagazaki’de de en az 90 bin insan hayatını kaybetti. Bilim insanlarının keşfi, yani atomun parçalanabileceğinin keşfi, masum bir fizik olayının keşif hikayesi, insanlığın en büyük kabusu haline geldi. Çünkü politikacıların oyuncağına dönüştü. Peki Bilim, nasıl oldu da yüzbinlerce canın sorumlusu oldu?

Science News’in yönetici editörü Tom Siegfried, insanlığı atom bombası sürecine götüren bilimsel süreci yazdı. Tüm olay 1896’da radyoktivitenin ve 1905’te Einstein’in E = mc2 formülünü keşfiyle başladı.. Ve fizikçilerin adım adım atomun parçalanabileceğini görmeleri ve politikacıların talimatıyla İkinci Dünya Savaşı’nı bitirme hedefi koyan politikacıların atom bombasını ürettirmeleriyle sona erdi. Bu aynı zamanda büyük bilimsel süreci Batuhan Sarıcan derledi.


Ve şimdi de Beyrut’un acıları... 200’den fazla insanın ölümüne ve yaklaşık 5.000 kişinin yaralanmasına neden olan Beyrut’taki amonyum nitrat patlaması, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik ve siyasi krizi daha da derinleştirdi. Patlamaya, uzmanların gözünden bilimsel açıdan mercek tuttuk. Büyük kırmızı dumanların anlamı neydi? Şok dalgaları mı oluştu yoksa basınç dalgaları mı?

İnsanları birleştiren ne?

Doğan Kuban Hocamız dinleri kaleme aldığı yazısında ‘dinler insanları hiçbir zaman bir otomobil, bir cep telefonu hatta bir Coca-Cola kadar birleştiremedi” diyor.

Özlem Kayım Yıldız dünyada 3 binden fazla sağlık çalışanının COVID-19 sürecinde hayatını kaybettiğini belirterek sağlık çalışanlarının özel olarak korunması gerektiğine ilişkin yazdı.

Prof. Dr. Tan İnce dünya çapında önemli çalışmalara imza atan bir bilim insanımız. New York Metodist Hastanesi’nde önemli bir göreve atandı.

Avrupa’da da pandemi potansiyeli olan domuz virüsünün olduğu; aşırı kurak ve yağışlı dönemlerin daha da kötüleşeceği; dinozorlarda bile kanser olduğu; Y kromozumun akibeti... Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi sayfalarında...

İnsanlar yemesi daha kolay olduğu için çekirdeksiz üzümü tercih ediyorlar. Halbuki çekirdeği ile üzümü tüketmenin sayısız yararları var. Bilim ve beslenme sayfamızda...

Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Türker Kılıç 40’lı yaşlardan itibaren erkeğin beyin sağlığı yazı dizisinin ikincisini yazdı bu hafta. Çok önemli!

Enfeksiyon Hastalıkları Merkezi

İş bankası ve Koç Üniversitesi işbirliği ile “Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma Merkezi” kuruluyor. Bu önemli merkezin direktörlüğünü Prof. Dr. Önder Ergönül üstleniyor. Ergönül bu projenin mimarı. Aylardır böyle bir merkez için çalışıyor ve sonunda kurumları bir araya getirerek çok değerli bir bilimsel ortamın yaratılmasını başardı. Emeği olan herkesi kutlarız.

Geleneksel sahafları sever misiniz? Peki ya internette kitap mezatı nasıl yapılır? Tanol Türkoğlu dijital mezatları yazdı.

Yapay zekâ biliyorsunuz artık yaşamın her alanında. Psikolojide terapinin yerini yapay zekâ alacak dersek ne dersiniz? Gözde Kara, Ali Berkol ve Merve Ozar bu konudaki girişimleri yazdılar.

İnsan Saçı ve Ardındaki Gerçekler yazı serimizde bu hafta saçlara neden ak düşer sorusunun yanıtını bulacaksınız.

Kültür Üniversitesi’nden Ufuk Dikme Bilgi güvenliği yönetimleri standartları üzerine yazdı.

Diyabetin tedavisi bundan 99 yıl önce bulunmuştu. Frederick Banting ve Charles Best’in ilginç bilimsel yolculuklarının öyküsü, bilim tarihi sayfalarımızda.

COVID-19.. Yeni gelişmeler: Bize 9 ayda ne öğretti?

Pandemi ne yazık ki hız kesmedi. Bilim dünyası harıl harıl aşı ve ilaç çalışmalarını sürdürürken virüsün verdiği hasarlar da daha derin araştırılıyor. Peki virüs 9 ayda bize ne öğretti? Reyhan Oksay derledi. Oksay ayrıca bir COVID hastasını başından geçenleri ve hastane sürecini de yazdı.

Hamileler dikkat. Koronavirüs ile ilgili önemli bir gelişme de gebeliğin COVID -19 hastalığının seyrini ağırlaştırabileceğinin ortaya çıkması.

Mustafa Çetiner, COVID-19’un bir solunum yolu enfeksiyonu değil sistemik bir hastalık olarak kabul edilmesinin önemine dikkat çekti.

Çiçeklerin atası kim? Bir fikriniz var mı? 30 milyon yaşındaki orman güllerinin çiçeklerimizin atası oldukları ortaya çıktı.

Sesli iletişime imkan veren gırtlak yapısı primatlarda daha hızlı evrimleşiyor. Yaşlanmayı yavaşlatmanın sırrı yunuslarda mı? 99 milyon yıl önce bir karıncanın avını yakaladı an. Murat Altaş’ın Hayvanlar Dünyası sayfasında.

***

HBT ülkemiz popüler biliminin kalbinin attığı haftalık dergi. Yaygın okunması için çabanızı lütfen eksik etmeyin! Bilim okur yazarlığının artırılmasına destek çıkın, okuyarak ve okutarak.

Gelecek Cuma’ya kadar sevgiyle ve bilimde kalın.