Koronavirüs hayatımızın en önemli, en ürkütücü gerçeği olmayı sürdürüyor ne yazık ki. Ülkeler sınırlarını kapatıyor, vatandaşlarını karantinaya alıyor. Tabii bu arada bilgi kirliliği de alıp başını gidiyor. Virüsle ilgili yeni gelişmeleri tamamen bilim gözlüğünden sizler için soru-yanıt şeklinde hazırladık. Cehaleti yenmeliyiz, bilimsel bilgiye ulaşmanın adresi olduğumuzu anımsatalım, güncel bazı yazıları ve gelişmeleri de portalımızdan izleyin lütfen.
Bu bağlamda, Prof. Dr. Mahmut Yanar’ın yazısına dikkat: “AIDS’le 50 yıldır süren mücadele deneyimi şunu gösterdi: Evrimin mantığını ve onun motoru sayılan doğal seleksiyon mekanizmasını kavramadan patojenlere karşı verilecek uğraş yetersiz kalır.. Günümüz salgınlarının önemli sosyal ve siyasal sonuçları olacaktır. Kim bilir, Marks’ın proletaryasının kapitalizme yapamadığını, belki bu küçük patojenler yapacak.”
Sabun virüsü nasıl temizliyor?
Virüslerden korunmanın en iyi yolu sabun. Dezenfektanlar, jeller hepsinden çok daha iyi. Peki sabunu bu kadar etkili kılan ne? Sayfalarımızda. “İtalyanca QUARANTA, 40 demek. İnsanların izole edilmesi, yalıtılması anlamında kullanılan KARANTİNA sözcüğünün temeli bu “40” sözcüğünden geliyor. Yani 40 gün izole edilmek” diyor Mustafa Çetiner yazısında.
Tanol Türkoğlu da Dijital Kültür’de COVID-19 Komplosu diyerek, ipuçlarını Pİ sayısında aramanın daha güçlü komplo teorileri üretilmesini sağlayacağını ileri sürüyor! Bilim insanları vücudu bir eve, virüsü ise bir hırsıza benzeterek virüsün hücrelerimizdeki kapıyı açmak için hangi metebolizmadan yararlandığını ortaya koydular. Bu da aşı ve antiviral ilaçların gelişmesinde önemli bir adım.
Zorlu bir dönemden geçiyoruz ve insanların artık özellikle sağlık ile ilgili alanlarda safsata üretmeyi bırakmaları gerekiyor. Haluk Ertan’ın bu amaçla kaleme aldığı “Dünya Sağlık Örgütü üzerine safsatalar ve gerçekler” yazısını okumanızı öneririz.
Beyin antremanı
Madem evdeyiz, madem sağlık şu anda sadece ülkemizin değil tüm dünyanın en önemli konusu; okumaya, düşünmeye, kendimizi fiziksel, bilişsel ve entelektüel olarak beslemeye de iyi bir fırsat olabilir. Biz de kapağa önemli bir konuyu taşıdık. “Fiziksel egzersiz yeterli değil, aynı zamanda beyni de çalıştırmak gerek” diyerek... Avcı-toplayıcı atalarımızın yiyecek peşinde koşarken yalnızca fiziksel değil bilişsel çaba harcadığını da ileri süren bilim insanları şimdi beyindeki yaşlanmaya bağlı olarak ortaya çıkan bilişsel çöküntüye çare olarak bilişsel fonksiyonlarını da çalıştıracak etkinlikleri öneriyorlar. Örneğin koşarken bir yandan da bulmaca çözebilir, tersten atlayarak sayı sayabilir, bir başka lisan öğrenebilirsiniz... Reyhan Oksay derledi. Prof. Dr. Bilge Aykurt’un da bunu destekleyici bir yazısı var: “Yaşam harekettir, hareket özgürlüktür” diyor.
London School of Economics’de Sağlık Politikaları öğretim üyesi olarak görev yapan Dr. Hüseyin Naci, ilaçların güvenilirliği konusunda sorularımızı yanıtladı.
Yeni genç yazarımız Dilara Çolak
HBT ailesine yeni katılan gencecik bir yazarımız var: Dilara Çolak. Bu ay başında HBT’nin Merak Konferansı’nın da konuşmacılarından biriydi. İlk yazısı “Felsefe Neden Mısır’da değil; Yunan’da Başladı?” Çolak, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Felsefe Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans yaptıktan sonra, sanat kuramı ve eleştirisine olan ilgisi dolayısıyla İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü’nde ikinci kez yüksek lisans yaptı. MSÜ’de Felsefe Bölümü’nde doktora yapıyor. Çolak’a hoş geldin diyoruz.
“Toplumsal değişim ülkeden ülkeye farklı olsa da değişme hızı şaşırtıcıdır. Ne var ki, insan davranışlarının durağanlığı daha az şaşırtıcı değil” diyor Doğan Kuban 1. Meşrutiyet’ten 2020’ye başlıkla yazısında...
Aykırı bilim insanı Dyson’a veda...
Parçacık fiziği ve bilimsel teolojinin büyük ismi Freeman Dyson 28 şubatta 96 yaşında hayata veda etti. Aykırı bir bilim insanıydı. Parçacık fiziği ve bilimsel teolojinin büyük ismiydi. Ama bir yandan da gelenek ve kurumlara karşı çıkmasıyla tanınırdı. Keşiflerini ve hayatını okuyun lütfen, Batuhan Sarıcan derledi...
Ali Akurgal nesnelerin internetinden (IoT) sonra şimdi de canlı nesnelerin interneti (IoLT) üzerine çalışmaları anlattı. “Günümüz tanı teknikleri ağırlıklı olarak kimyasal; ancak insan bedeninle bir arıza olduğunda ilk olarak elektriksel belirtiler ortaya çıkıyor. Ancak gelecekte elektriksel ölçümlerle tanılar olacak” diyerek. Yüksel Atakan, güneş ışınlarından elektriğin pratikte nasıl elde edileceğini yazdı. Artık bir satranç köşemiz var. Dr. Hakan Karabacak 2 hafta önce başlattı. İlgi gördü ve sürdürüyoruz.
ABD yurtdışında okumak isteyen öğrencilerin en tercih ettiği ülkelerin başında geliyor. Peki, yabancı öğrencilerin ABD ekonomisine yılda 41 milyar doların üzerinde katkı sağladığını biliyor muydunuz? Grafik Bilgi’de... Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Meltem Bilikman Frenoloji üzerine ilginç bir yazı derledi. Kültür Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu’ndan Öğretim Görevlisi Barış Safran dijital dünyada giderek kendine daha çok yer açan Avatar Girişimciliği’ni anlattı.
Beslenme ve Bilim’de bu hafta çiğ olarak yemememiz gereken ürünler var. Anne babunlar ölen yavrularını 10 gün kadar taşımayı sürdürüyorlar. Papağanlar da olasılıkları kavrayabiliyor. Murat Altaş’ın hazırladığı Hayvanlar Dünyası sayfamızda...
***
HBT cehalete meydan okumanın haftalık ve güncel arenası.. Elbirliğiyle yayılmasına hizmet edersek, ülkemizin ve insanlarımızın yollarını aydınlatılmasında görev almış oluruz. Herkes elini HBT’nin altına koysun lütfen!
Sevgilerimizle, gelecek Cumaya kadar...
