Bugün 14 yaşına giren Facebook, geçtiğimiz yıl aylık 2.2 milyar aktif kullanıcıya ulaştı. Bu dünya nüfusunun çeyreğinden daha fazla insan demek. Mark Zuckerberg, başta yalnızca Harvard Üniversitesi öğrencilerinin birbirleriyle iletişim kurmasını amaçlayarak kurduğu ağın, bu noktaya gelebileceğini hiç düşünmemişti.
Harvard’da yasak güzellik oylaması
O dönem Harvard Üniversitesi'nde öğrenci olan Zuckerberg, popüler biri değildi. Zamanının çocuğunu bilgisayar başında geçiriyordu ve hiç kız arkadaşı yoktu. Birgün aklına Harvard’da kendisine yüz vermeyen tüm kızlardan intikam almak için bir fikir geldi. Önce The Facemash adında bir web sitesi kurdu. Sonra üniversitenin veri tabanından tüm kız öğrencilerin isimlerini ve fotoğraflarını kopyaladı. Tüm bu bilgileri siteye yerleştirerek, onları bir güzellik oylamasına açtı. Önce sadece kendi arkadaşları arasında yapılan bu oylama, giderek popüler hale geldi ve tüm okula yayıldı. Ancak okul yönetimi sitenin farkına varınca hem site kapatıldı hem de Zuckerberg’le ilgili işlem başlatıldı. Çünkü bu bilgiler izinsiz alınmış ve insanların kişisel bilgileri web ortamında yayınlanmıştı.
Bu arada Harward’da son sınıf öğrencileri olan ikiz kardeşler, Tyler ve Cameron Winklevoss, okulda insanların birbiriyle tanışmasını kolaylaştıracak bir internet sitesi kurmayı düşünüyordu. Mark’ın The Facemash macerasını öğrenen Winklevoss kardeşler, Zuckerberg'e siteyi kurmasını teklif etti.
The Facebook
2003 yılının sonlarına doğru ilk ismi “thefacebook” olan Facebook’u kodlamaya başlayan Zuckerberg’in öncelikli amacı, Columbia Üniversitesi başta olmak üzere çeşitli Amerikan üniversitelerindeki öğrenciler arasındaki bağlantıyı güçlendirmekti. İsmini de, Amerikan üniversitelerinde öğrencilere, öğretmenlere ve çalışanlara dağıtılan "paper facebooks” isimli formdan alıyordu. Paper facebook, herkesin kendisini tanıtması için, kişisel bilgilerini yazdığı bir formdu. Sitede bugün bile hala ağırlıklı olarak mavi rengin kullanılmasının nedeniyse, Zuckerberg’in renk körü olmasıydı.
4 Şubat 2004 yayına girdikten sonra, Boston civarındaki okullar da siteye üye olmaya başladı. Yalnızca iki ay içerisinde Ivy Ligi okullarının tamamı Facebook’a üye oldu. Facebook’un potansiyelini gören ünlü Amerikalı girişimci Peter Thiel, Haziran 2004’te siteye 500 bin dolar yatırım yaptı. Bunu Mayıs 2005’te Amerikalı girişim sermayesi firması Accel Partners tarafından yapılan 13 milyon dolarlık yatırım izledi.
Dünyanın en çok ziyaret edilen 3. sitesi
Ağ 1. yılını tamamladığında, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki tüm okulların öğrencileri sitede aktif olmuştu. Üyeler önce sadece okullarının onlara verdiği e-posta adresiyle üye olabiliyordu. Daha sonra liseler ve bazı büyük şirketler de katıldı. 11 Eylül 2006 tarihinde ise e-posta doğrulama şartıyla, 13 yaş üstü herkesi üye olarak kabul etmeye başladı ve bugünkü halini aldı.
Alexa istatistiklerine göre Facebook şu an dünyanın en fazla ziyaret edilen 3., Türkiye’nin ise 6. sitesi. Teknoloji endüstrisiyle ilgili yayınlar yapan TechCrunch firmasına göre; ABD'deki üniversitelerdeki öğrencilerin %85'inin Facebook'ta bir hesabı bulunuyor ve bunların %60'ı her gün Facebook’a bağlanıyor. Facebook sözcüsü Chris Hughes ise kullanıcıların Facebook’ta her gün ortalama 20 dakika vakit geçirdiğini belirtiyor. Teknik açıdan ise Facebook, web otoriteleri tarafından en başarılı uygulamalardan biri olarak gösteriliyor.
Yıllık cirosu 13 milyar dolar
Kullanıcılar için ücretsiz olan Facebook, gelirini afişlerden, logo reklamlarından ve sponsor gruplarından sağlıyor. Firmanın 2017 yılı cirosu ise 13 milyar dolar.
Eylül 2006'da Yahoo, Facebook’u satın almak için 1 milyar dolar teklifte bulundu. Ekim ayında ise Google, YouTube'u satın aldıktan sonra, Facebook için 2,3 milyar dolar teklif etti. Ekim 2007'de Microsoft, Facebook'un %1,6'lık hissesini 240 milyon dolar ödeyerek satın aldı.
