200 bin yıl önce yaşamış 6,5 yaşındaki çocuğun dişleri bilim dünyasını şaşırttı. Bulgular, hem evrimsel süreç hem de günümüz tıp bilimi için önemli bulgular taşıyor.
Pekin'deki Çin Bilimler Akademisi’nden paleoantropolog Song Xing ve meslektaşları 16 Ocak'ta bir rapor yayınladı. Araştırmacılar, antik döneme ait (Xujiayao) bir çocuğun fosilinde bazı önemli bulgular elde etti. “Gizemli” bir evrim geçmişine sahip olduğu söylenen bu çocuğun dişlerinin, aynı modern insan dişi gibi geliştiği ve bu haliyle Doğu Asya'daki bilinen en eski modern diş gelişimini temsil edebileceği ifade ediliyor.
6,5 yaşında olduğu düşünülen çocuğun fosilleşmiş üst çenesinde yedi diş bulunuyor. Fosilleşmiş üst çene, çocuğun en az 104.000 ile 200.000 yıldan daha önce yaşadığını gösteriyor. Dişlerin iç yapısını incelemek için kullanılan X ışınları, bugün çocuklarda tipik olarak yaklaşık 6 yaşlarında diş etlerinde filizlenen ilk azı dişinin, ölümünden birkaç ay önce patlak verdiğini ortaya koyuyor.
Denisovans olabilir
Araştırmacılar, Doğu Asya Homo popülasyonuna ait olduğunu söylenen fosildeki diş gelişimi oranının, günümüz insanlarının diş gelişimi dönemleriyle ilişkili olması açısından önem taşıdığına vurgu yapıyor. Zira kalın bir kafatası ve büyük dişler, soyları tükenmiş Homo cinsinin iki üyesi olan Neandertal ve Homo erectus'un özelliklerine çok benziyor.
Xing ve meslektaşları, Xujiayao fosillerinin, haklarında tam bir bilgi sahibi olunamayan Doğu Asya nüfusu Denisovans'tan gelmesinin de mümkün olabileceğini söylüyor. Fosil ve antik DNA analizleri, çocuğun fosilinin bulunduğu tarih boyunca bölgede dört Homo türünün hepsinin birden yaşadığını da ortaya koyuyor.
Xujiayao çocuğun yaşı ve diş büyüme oranları günlük tabakaları sayılarak hesaplanmış durumda. Verilen bilgiye göre, çocukluk döneminde dişlerde düzenli aralıklarla oluşan çizgiler, günlük ve daha uzun sürelerde biriken tabakaları gösteriyor.
Ohio Eyalet Üniversitesi'nden çalışmanın ortak yazarı paleoantropolog Debbie Guatelli-Steinberg, modern insanların (en azından yaşamının ilk 6,5 yılında) yavaş geliştiğini ve Xujiayao bireyinin diş çıkarma sürecinin de yavaş işlediğini söylüyor.
Normal bir çocukta yaklaşık her sekiz günde bir büyüme çizgisi oluşması söz konusu. Benzer bir şekilde, Xujiayao çocuğun dişlerinde de yavaş gerçekleşen belirgin bir büyüme çizgisi var. Ancak araştırmacılar, tek bir kanıta dayanarak konuşmanın zor olduğunu da sözlerine ekliyor.
Verilen bilgiye göre aynı büyüme çizgisi, diğer fosil hominidlerde her yedi günde bir beliriyor. Ayrıca, antik çocuğun dişlerinin 6 yaşından sonra nispeten yavaş, insani bir oranda gelişmeye devam edip etmediği de bilinmiyor. Ve çocuğun iskeletinin geri kalanının kademeli olarak olgunlaşıp olgunlaşmadığı da belli değil.
Eski hominidlerdeki diş gelişimini araştıran ve çalışmaya katılmamış olan Tanya Smith, “Eğer Çinli buluntu H. sapiens'e aitse, diş büyüme oranı ve diğer diş özellikleri, İsrail ve Kuzey Afrika'daki fosil H. sapiens'in yaklaşık 300.000 yıl öncesine kadar çıkmış fosillerininkiyle aynıdır.” diyor.
Derleyen: Batuhan Sarıcan
Kaynakça:
https://www.sciencenews.org/article/ancient-child-fossil-jaw-east-asia-grew-teeth-modern-human
