Y

Giderlerse gitsinler

Bu sayıdaki yazım sayın cumhurbaşkanının bir vecizesi üzerine: “Giderlerse gitsinler”. Bu umursamaz yaklaşım, ne yazık ki toplumu içeriden çürüten, kokuşturan bir olgu. Ekonomistim diye kendini “ifşâ” eden cumhurbaşkanı basit bir hesap yapamıyor. Eğer bu giderlerse gitsinler denilen toplum kesimini kullanmayacaksan o kadar parayı verip bunları neden yetiştirdin? Bunu kimse sormuyor. Nedeni büyük o...

Sosyal medya çok bozdu…

Diyelim ki başınız ağrıyor. Yirmi kişinin bir arada bulunduğu bir sınıfa girdiniz ve baş ağrınızdan bahsettiniz. Bir kişi size cebinden çıkardığı Zamazingo adlı bir şeyi uzatıp, “bu baş ağrısını giderir” diyor. Kalan 18 kişi de “evet evet, Zamazingo baş ağrısına pek iyi gelir” diye teyit ediyor. Bir kişi hariç. Üstelik o kişi bir tıp hekimi. O size “Ben doktorum. Zamazingonun baş ağrısına karşı hi...

Multipl skleroz tedavisinde yeni bir molekül

İlk kez 1866’da ünlü nörolog Charcot tarafından sclérose en plaques disséminées adıyla tanımlanan multipl skleroz, merkezi sinir sisteminde (beyin ve omurilik) nöronların yani sinir hücrelerinin uzantılarının etrafındaki yağdan zengin miyelin kılıfının hasarlanması ile karakterize bir nörolojik bozukluktur. Miyelin, nöron uzantılarının etrafında elektriksel yalıtım sağlar ve elektriks...

Bir araştırma merkezinin çöp torbalarına doldurulma hikayesi

30 yıldır akademisyen olarak çalışıyorum. İlk seneler yokluklarla geçtikten sonra, 2000’li yıllarda araştırma ortamı canlanmaya başladı. 2002 yılında Tübitak bir atılım yaptı: Verilen projelerin usulleri serbestleştirildi, araştırma projesi bütçeleri yaklaşık yüz bin dolar gibi bir rakama çıkarıldı. O sıralar Türkiye 6. çerçeve programına girdi, milyon dolarlık Avrupa projelerine k...

Digita Tabula Rasa

Mutasyon hata mı, zaruret mi? Karbon temelli (organik) canlı dünyasında mutasyon çeşitliliğe imkan tanıyor. Peki yaşam neden çeşitlilik istiyor? Rastlantı mı? Rastlantı; yani sebep-sonuç ilişkisi fiziksel evrende (neredeyse) anlaşılamayacak kadar karmaşık olan şey! Yoksa belli bir yöne doğru giden merdivenin bir sonraki basamağı mı? Evrim? Hareket, devinim, evrim, değişim olguları sanki bir önkoşu...

Nobel’e götüren yolda iki kadının sıradışı öyküsü

İki farklı kıtadan, iki bilim kadını Fransız Emmanuel Charpentier ve Amerikalı Jennifer Doudna uzun yıllarını verdikleri bir araştırma alanında güçlerini birleştirdiler ve gen düzenleme tekniğinde devrim niteliğinde bir buluş yaptılar. Buluşları onlara 2020 Nobel Kimya Ödülü'nü kazandırdı. İlk kez bir ödülün iki kadın arasında paylaşılması, erkek egemen bilim dünyasında önemli bir eşik. Dolayısı i...

Öldürmek, bir uygarlık bileşeni olabilir mi?

Sevgili Okuyucular, bizim, tiyatro açısından Yunan'dan 2400 yıl geride olduğumuzu hiç düşündünüz mü? Gerçi biri çıkıp bizde de Karagöz vardı, diyebilir. Bir Karagöz oyunu teksti ile Euripides’i hiç yan yana okudunuz mu? Uygarlık kişi bağlamında ya da toplum bağlamında eğitim ve öğretim anlamına gelmiyor. Bunlar sadece bileşenler. Eskiden imza atabilenin okuma yazma bildiği düşünülen bir ülkede yaş...

Sanat ne işe yarar?

Felsefenin ontoloji, siyaset, mantık gibi şanlı kolları varken neden estetik ve sanatla ilgilendiğim soruluyor genelde. Sanıyorum çoğu insan sanatla ilgilenmenin zengin hobisinden öte bir şey olmadığını düşünüyor. Öyle ya iyi bir resim ya da heykel ancak ev dekore edebilir. Her ne kadar geleneksel anlamda bir sanatçı olmasam da sanat deneyimini önemseyen, sanat üzerine düşünen bir izleyiciyim. Bur...

Türkiye… Neden ‘Hedef Ay’ olamıyor?

Bilginin ve kurumların sürekliliği TRJ328 ve TRJ628 size neyi çağrıştırıyor? 2015’de dönemin başbakanının açıklamasına göre ülkemizin ilk yolcu uçakları 29 Ekim 2019’da gökyüzünde olacaktı. Dört yıl içinde fabrika kurulacak, ilk uçaklar üretilecek ve “bilet ücretleri ucuzlayacaktı”. Hatta ilk uçuş için sembolik bir bilet bile kesilmişti. Henüz o bileti kullanmak kısmet olmadı! Benzerlerini siyasal...