Y
Türkiye… Neden ‘Hedef Ay’ olamıyor?
Bilginin ve kurumların sürekliliği TRJ328 ve TRJ628 size neyi çağrıştırıyor? 2015’de dönemin başbakanının açıklamasına göre ülkemizin ilk yolcu uçakları 29 Ekim 2019’da gökyüzünde olacaktı. Dört yıl içinde fabrika kurulacak, ilk uçaklar üretilecek ve “bilet ücretleri ucuzlayacaktı”. Hatta ilk uçuş için sembolik bir bilet bile kesilmişti. Henüz o bileti kullanmak kısmet olmadı! Benzerlerini siyasal...
Cehalet bir birikimdir
Cehalet, kuşkusuz, öğretimsizlikten kaynaklanır. Öğretimsizlik öğretilecek bir şey olmamasından değil, bilginin var olmamasından, ya da varlığının zararlı görülmesinden kaynaklanır. Her an öğrenilecek bir şey olan bu dünyada, öğretecek bir şey bulmayanlar ya aptal ya da ön yargılıdır. Hiçbir insan o kadar aptal olamayacağına göre, bilgiyi dışlama coğrafi ya da tarihi, beyinde damar tıkanmasına ben...
Popüler kültür akademiye karşı: Kamusal felsefe
Son yıllarda felsefe literatüründe, popüler bilim veya popüler tarih terimlerine denk geldiği söylenebilecek yeni bir alt eğilim doğdu, “public philosophy.” Ne olduğunu tek kelimeyle tam olarak tercüme etmek zor. Özetle, kitle iletişim aracılarını kullanarak kamusal alanda popüler konular üzerine gündelik bir dil ile yapılan felsefe olduğu söylenebilir, yani akademik felsefenin tam aksi. “Simpsonl...
Kuantum bombasını patlatmadan denetlemek
Aynı anda iki durumda birden olabilen sistemlere biz bilgisayarcılar “kubit” diyoruz. Kuantum bilgisayarları bunlardan yapılıyor. Elitzur-Vaidman bombasını sağsalim kontrol edebilmek için de böyle bir kubit kullanıyoruz. Fizikteki kuantum devrimi, doğanın sağduyumuza ters davrandığı birçok örneği ortaya saçtı. Gelin, bu tuhaflıkların anlatması en kolay olanlarından birini, İran ve SSCB doğumlu İsr...
Yeşil Gelecek Endeksi 2023 ve Türkiye
Yeşil Gelecek Endeksi (YGE) MIT Technology Review Insights tarafından yürütülen bir araştırma izlencesi olup, sponsorları da Kyndrl, Intel ve Iris Ceramica Grup’tur. Araştırmada derinlikli ikincil veriler kullanıldığı gibi, iklim değişikliği, yeşil enerji ve karbonsuzlaştırmaya olanak sağlayacak teknolojiler konularında küresel uzmanlar ile mülakatlar da yapılmaktadır. Araştırma kapsamına alınan ...
İmalat sanayinin ve teknolojinin küresel görünümü
1950’lerden günümüze sanayinin mekânsal/coğrafi dağılımında önemli değişiklikler gerçekleşti. Gelişmiş, metropol ülkelerin dünya imalat sanayi katma değer payları düşerken, az sayıdaki çevre ülkenin ve bölgenin (Doğu Asya’nın) payında önemli artışlar yaşandı. Küresel ölçekte sanayi coğrafyasındaki değişme; ulus-üstü şirketlerin denetiminde, küresel ağlar üzerinde gerçekleşen üretimin parçalanması ...
Matematiğin doğası üzerine düşünceler
Einstein’ın deyişi ile: Nasıl oluyor ki, insan aklının bir ürünü ve onun deneyimlerinden bağımsız olan matematik, böylesine hayranlık verici bir biçimde gerçek dünyanın cisimlerine uygulanabiliyor? HBT'deki ‘Matematiğin doğuşunun eğlenceli öyküsü’ konulu yazımızı aşağıdaki paragraflarla bitirmiştik: Matematik disiplini, uzun süredir şu felsefi ve ontolojik soru ile karşı karşıyadır: Matematik, biz...
Mutluluk ekonomisi: Ölçümler ve Türkiye
2017'de yayınlamış olduğumuz yazı, “Mutluluğun Çerçevesi İyi Yaşam Unsurları” başlığını taşıyordu, gidip onu da okuyabilirsiniz öncelikle. Bu yazı da onu tamamlayıcı bir yazı olacaktır. Acaba mutluluk nasıl gerçekleşir? Herkesin istediği mutluluğun gerçekleşmesi ‘her şeyin gönlünce olması’ ile olanaklı mıdır? Bu “her şey” nelerdir? Başlıkta vurguladığımız bu bağlamda bir tartışmadır. Şimdi teknik ...