Cem Say
Yaratıcılık programlanabilir mi?
Rüyamda görsem hayra yormazdım, ama bu yılki İstanbul Müzik Festivali kapsamında ben de sahneye çıktım! Festivalde konserlerin öncesinde konuyla ilgili uzmanlar konuşmalar yapıyorlar. Festival düzenleyicileri sağ olsunlar, 7 Haziran’da Boğaziçi Üniversitesi’ndeki Bach konseri öncesinde benden de böyle bir konuşma istediler. Konu başlığımız “Deha programlanabilir mi?” idi. Bilgisayarların “yaratıcı...
Yapay zekâ mühendisliği nedir, üniversite tercihi nasıl yapılır?
Bu yıl iki üniversitemiz (Hacettepe ve TOBB üniversiteleri) lisans düzeyinde “Yapay Zekâ Mühendisliği” programları açtıklarını duyurdular. Üniversite adaylarından çok soru geliyor, ben de bu haftaki yazımı bu konuya ayırdım. Üniversite tercihi nasıl yapılır? Birinci kural çok basit: “İstemediğin bir seçeneği tercih listesine yazma!” Ne yazık ki çok sayıda genç hâlâ aslında istemedikleri, ama başka...
Klasikten kuantuma, gerçek zamanlı hesaplama
Çok fazla veri var. Geçen asırda hayal bile edebileceğimizden daha çok bilgi her an dijital ortama giriyor. Herkesin telefonundan bir yığın bilgi sürekli bir yerlere yollanıyor, ağa konuluyor, “eşya İnternet’i” her tarafa mesajlar yağdırıyor mesela. 2016’nın başlarında, insanlığın o sıralarda bir gün içinde dünyanın en büyük kütüphanesi olan ABD Kongre Kütüphanesi’nin içeriğinin yaklaşık 250.000 k...
Aşılar hakkında gerçekleri yayımlamaya cesaretiniz yokmuş
Odatv’de yazmaya başlamadan önce Odatv hakkında yazmaya başlamıştım. Bilgisayar mühendisliği hocasıyım. Ergenekon, Balyoz vs. davaları ilk başladığında delillerin neredeyse tamamının “dijital” olması dikkatimi çekmişti. Bu materyallerin sahtelerinin ne kadar kolay üretilebileceğini bildiğimden nasıl olup da savcı ve yargıçlarca delil olarak kabul edilebildiklerini bir türlü aklım almıyordu. Bir sü...
Aşılar hakkında gerçekleri okumaya cesaretiniz var mı?
Kongo’da 2019’un ilk 11 ayında çoğu çocuk 5 bin insan kızamıktan öldü. Nüfusu çok daha az olan Samoa’yı bir aydır kasıp kavurmakta olan kızamık salgınında ölü sayısı şimdilik 72. Samoa’da “küçük boy” tabut kalmadı, Yeni Zelanda’dan tabut yollanıyor. Bu ülkelerin ortak özelliği, 21. yüzyılda olmamıza rağmen nüfuslarının yeterli çoğunluğunun aşılanmamış olması. Çoğumuz hayatımızı aşılara ve antibiyo...
5 soruda blok zinciri – 5: Neden tek bir zincir muteber?
Blok zinciri birbirine güvenmeyen binlerce öğeden oluşuyorsa, ödüllü “blok kurma bulmacası”nı ilk çözen bilgisayara diğerleri neden uyarak kendi belleklerindeki kütüklere onun duyurduğu bloğu eklesin? Zincirin farklı kopyalarının oluşmasına engel olan nedir? Blok zinciri yazı dizimizde geçtiğimiz haftalarda önemli işlem bilgilerini (sözgelimi, kimlerin kimlere hangi sırayla kaç para havale ettiğin...
5 soruda blok zinciri – 4: Zincire yeni bloğu kim ekleyecek?
Blok zinciri yazı dizimizin bu bölümünde, kopyaları on binlerce bilgisayarda tutulan veri tabanına yeni bir bloğun nasıl eklendiğini göreceğiz. “Ali, Veli’ye 3 Bitcoin yolladı” gibilerden işlem bilgilerinin (istenirse kullanıcıların gerçek isimleri kullanılmadan) tüm ağa duyurulduğunu daha önce görmüştük. Böyle bir duyurunun yapılması işlemin o anda gerçekleştiği anlamına gelmiyor. Paranızın yerin...
5 soruda blok zinciri – 3: Birbirine güvenmeyen binlerce kişi nasıl işbirliği yapabilir?
Kriptopara Bitcoin için icat edilen, ama çok daha geniş ve çarpıcı uygulamalarının da olabileceği şimdiden görülen “blok zinciri” veri yapısını anlatmaya devam ediyoruz. Geçtiğimiz haftalarda, kopyaları on binlerce bilgisayarda tutularak merkezî bir merciye tabi olma zorunluluğunu ortadan kaldıran bu yapının art arda eklenen veri bloklarından oluştuğunu, her bloğun içine kendisinden önceki bloğun...