Dünyanın pek çok ülkesi 2020’de devreye alınan sağlık önlemlerini kaldırıyor veya kaldırmaya hazırlanıyor. Bu değişikliklere bilim insanları farklı tepkiler veriyor. Bazıları kısıtlamaların kaldırılmasının çok erken olduğunu öne sürerken, bazıları çok sayıda vaka ve aşılamaya bağlı olarak ortaya çıkan toplumsal bağışıklık nedeniyle bunun doğru bir yaklaşım olduğunu savunuyor. Omikron varyantına yakalananların hastalığı hafif geçiriyor olmaları da bunda önemli bir etmen.
Kısıtlamaları kaldıran bazı ülkelerde yalnızca vaka sayılarında değil, hastaneye yatış ve can kayıpları sayısında da artış görülüyor. Londra’daki Queen Mary Üniversitesi’nden epidemiyolog Deepti Gurdasani, “Vaka sayısı ve can kaybı arasındaki bağlantı artık zayıfladı. Ancak uzun COVID’in etkilerini unutmamakta fayda var” diyor.
Bu arada tüm bilim insanları test yaptırma konusunda rehavete yer verilmemesi konusunda hemfikirler. Rutin testlerdeki azalma, yeni varyantların gözden kaçmasına yol açabilir. Öte yandan hastane, huzur evi ve hapishane gibi yüksek riskli yerlerde düzenli testlere devam ediliyor.
Dünyada COVID’den ölümler ve yeni vakalar azalıyor
Küresel COVID ölümleri 28 Şubat ve 26 Mart tarihleri arasında bir önceki haftaya göre %8 oranında azaldı. Bu arada Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) yeni SARS-CoV-2 enfeksiyonlarının her hafta %5 oranında azaldığını duyurdu.
28 Şubat tarihinden başlayarak DSÖ’nün altı bölgesinde 10 milyon COVID vakası ve 52.000 can kaybı bildirildi. Vaka sayıları yalnızca Batı Pasifik Bölgesinde arttı. Bu artışın oranı %46. COVID can kayıpları ise Batı Pasifik ve Doğu Akdeniz bölgelerinde sırasıyla %29 ve %2 oranlarında arttı. Oysa dünyanın kalan bölgelerinde ölüm oranları düşüyor. Omikron varyantının yol açtığı enfeksiyonların Şubat ayında tepe yaptığı tespit edildi. DSÖ, ihtiyatlı olunması gerektiğine dikkat çekiyor.
Hatırlatma dozlarının koruyuculuğu 2 aydan sonra azalıyor
Birleşik Krallık Sağlık Güvenliği Ajansı omikron varyantının hızla yayıldığı 27 Kasım 2021-12 Ocak 2022 tarihleri arasındaki COVID-19 vakalarını inceledi. Bu deneyde delta veya omikron ile enfekte olduğuna bakılmaksızın bir milyon kişi gözlem altında tutuldu. Ayrıca yalnızca hafif vakalar mercek altına alındı. Deneyin sonunda hatırlatma dozlarının zaman içinde omikron varyantı enfeksiyonlarına karşı koruyuculuğunu artırdığı görüldü. İki doz Pfizer/BioNTech aşısı 25 haftadan sonra yalnızca %8.8 oranında omikrona karşı koruyucu. Bu aşının 3.dozu, koruyuculuğu %67.2’ye çıkartıyor. Ne var ki bu koruyuculuk 10 haftadan sonra inişe geçiyor.
Reyhan Oksay
Kaynaklar
https://www.cbc.ca/news/canada/ottawa/when-to-lift-covid-19-restrictions-matter-of-debate-1.6221123
https://www.newscientist.com/article/2237475-covid-19-news-deaths-and-new-infections-aredeclining-say-who/
https://www.newscientist.com/article/2237475-covid-19-news-covid-caused-5-6-of-deaths-in-england-last-month/
