“Bedenden dışarıya atılacak” kaloriler konusunda neler yapmak gerekiyor? Araştırmalar bir yandan beslenmelerine özen gösterirlerken bedenlerini de çalıştıran insanların, yediklerinde kesintilere gidip bedenlerini çalıştırmayanlara kıyasla, çok daha fazla kilo verdiklerini ve kilo almanın önüne çok daha kolay geçtiklerini ortaya koyuyor.
Batı Virginia Üniversitesi’ne bağlı Kamu Sağlığı Osteopatik Tıp Merkezi yöneticisi Wayne Miller ve arkadaşları kilo verme konusunda 25 araştırmayı gözden geçirdi, sonuç:
- 15 haftalık tipik bir kilo verme programıyla insanlar, yalnızca beslenmelerine özen göstererek ortalama 10,4 kilo verirlerken..
- Hem diyet hem de egzersiz yapanlar ise 10,9 kilo veriyor. Aradaki fark çok azmış gibi görünse de, bir yıl sonra yalnızca diyet yapanların ortalama 6,4 kilo verdikleri, oysa hem diyet hem egzersiz yapanların 8,6 kilo verdikleri görüldü.
Bedeni ne kadar çalıştırmalı?
Bedeni ne denli çalıştırmak gerekmekte? A.B.D hükümetince belirlenen ölçütler:
- Haftada en az 150 dakikalık ya da haftanın beş günü günde yaklaşık 30 dakikalık orta yoğunlukta (tempolu yürüyüş gibi) spor yapın. Verdikleri kiloları uzun süre korumak isteyenlerin bedeni daha çok çalıştırmaları gerekebilir.
- 2008 yılında A.B.D Ulusal Kilo Denetim Dairesi en az 13,6 kilo verip bu kiloyu bir yıl ya da daha uzun bir süre koruyan 3600 kişiyi izledi: Bu kişiler her gün en az bir saat boyunca hafif sporlar yapıyordu.
- A.B.D Ulusal Sağlık Enstitüsü ise kasların güçlendirilmesi amacıyla haftada en az iki kez kas güçlendirici beden alıştırmalarını öneriyor. Bu alıştırmalar arasında ağırlık kaldırmak, şınav çekmek, mekik çekmek türünde bedensel çalışmalar da var. Kilo verme sürecinde kas geliştirme çalışmaları son derece önemli bir yer tutuyor, çünkü kas dokusunun korunması çok daha fazla kalori gerektiriyor. Bu da, salt daha çok kas dokusuna sahip olarak daha çok kalori yakılması anlamına geliyor.
Zayıflatıcı ilaçlar, bitkisel ürünler işe yarıyor mu?
Uzmanlar kilo vermeye yardımcı oldukları öne sürülen bu tür ilaç ve destekleyici ürünlerin işe yaramadıkları gibi, tehlikeli de olabileceklerine dikkat çekiyor. Çok sayıda beslenme uzmanı ve bilim insanı bu tür ürünlerin daha çok zarar verdikleri görüşünde birleşiyor.
Bu ürünler etiket üzerinde belirtilmeyen ilaçlar içerebilir ve olumsuz yan etkiler yaratabilir. 2014 yılında, A.B.D Besin ve İlaç Dairesi içeriklerindeki bu tür ilaçların gizlendiği 30’u aşkın zayıflatıcı ürünün saptandığını, bunlardan yalnızca 7 tanesinin üreticiler tarafından geri çekildiğini belirten bir rapor yayımladı.
2015: bir araştırmaya göre, kilo verdirici bu tür ürünler yüzünden her yıl 4600’den çok kişi göğüs ağrıları ve yüksek kalp hızı gibi kalple ilgili belirtiler göstererek hastanelerin acil servisine gönderiliyor.
Asıl önemlisi: Kanıt yok
Asıl önemlisi, bu ürünlerin öne sürülen yararları sağladıkları yönünde herhangi bir bilimsel kanıt yok. Piyasada (Alli ve Xenical markasıyla) satılan orlistat ve (Belviq markasıyla) satılan lorcaserin gibi reçeteli kilo verdirici ilaçların ise, aşırı kilolulara uygulanması için öncelikle bunların işe yarayıp yaramadıklarının araştırmalarla kanıtlanması ve A.B.D Besin ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından onaylanması gerekiyor.
Mayo Kliniği’nin verilerine göre- çoğunlukla iştahı kapatmak ve tokluk duygusu yaratmak suretiyle etkili olan- zayıflatıcı ilaçları kullananlar genellikle bir yılda kilolarının ortalama yüzde 5-10 kadarını veriyorlar. Ne var ki, bu hedefe ulaşmak için söz konusu ilaçların, yine de, belli bir beslenme düzeni ve egzersiz programıyla birlikte alınmaları gerekiyor.
2013 kılavuzuna göre, zayıflatıcı ilaçlar yalnızca diyet ve egzersiz yaparak kilo vermeyi başaramayan kişilere yardımcı olabilir. Gelgelelim, uzmanlar ilaçlara başlanmasından 12 hafta sonra kilolarının en az yüzde 5’ini veremeyen kişilerin bu ilaçları bırakmaları gerektiğine inanıyorlar.
Güvenlikleri bilinmiyor
Kilo verdirici ilaçların uzun erimde güvenliği henüz araştırılmadı. Araştırmaların büyük bir bölümünde, bu ilaçların yalnızca bir yıl sonraki güvenliği incelendi ve daha önce FDA tarafından onaylanmış kimi ilaçlar yan etkileri yüzünden sonradan piyasadan çekildi. Örneğin, 2010 yılında, piyasada Meridia adıyla satılan kilo verdirici sibutramine ilacı önce onaylandı, sonra, kalp krizi ve felç çekincesini arttırdığının anlaşılması üzerine geri çekildi.
Her halükarda, zayıflama ilaçlarının kilo vermede uzun süre geçerli bir yöntem olmadığı, çünkü ilaçlar bırakıldığında insanların verdikleri kiloları yeniden alabilecekleri belirtiliyor.
Rita Urgan
Kaynak: Live Science/ 07 Aralık 2015
