Bitcoin madenciliği

Tanol Türkoğlu
Bitcoin madenciliği

En popüler dijital para olan bitcoine sahip olmanın kolay yolu işlem gördüğü bir borsadan satın almak. Daha zor ancak nispeten ucuz yolu ise bitcoin madenciliği yapmak. 2009’da piyasaya çıkan bitcoin modelinde kriptolanarak dijital evrene bırakılmış toplam 21 milyon bitcoin vardır.

Para altın arasındaki ilişki bitcoin kriptolu sayı bloku arasında da kurulabilir. Ortaya çıkmış son sayı bloku kullanılarak bir sonraki sayı bloku deneme-yanılma yöntemiyle bulunmaya çalışılır. Buna bitcoin madenciliği denir. Bu madencilik işi önceleri bilgisayarın bildik işlemci (CPU) kapasitesi kullanılarak yapılırdı. Daha sonra bilişimciler ileri düzey bilgisayar oyunları için tasarlanmış ekran kartlarındaki işlemci kapasitelerini kullanmanın (GPU) daha uygun olduğunu keşfettiler. İşler biraz daha hızlandı. Bugün üçüncü evreye gelinmiş durumda. Buna göre ASIC (uygulamaya özel tümleşik devre) denilen özel yongalarla güçlendirilmiş donanımlar kriptolu sayı bloklarını arıyor.

Buna rağmen cihazların tükettiği elektrik hala ciddi boyutta. O nedenle internet üzerinden bulut modelini kullanan dijital madenciler, işlemci kapasitelerini birleştirerek “ortak çalışma” yapmaya başladı. Eğer bir sonraki sayı blokunu bulup da bitcoin kazanırlarsa katkıları oranında aralarında bölüşmek üzere.


Kafaya takılan sorulardan birisi de ASIC türü cihazları üreten firmalar neden kendileri sayı bloku aramak yerine bunu madencilere satıyor olması? Stratejisini bu yönde değiştirmiş teknoloji firmaları da yok değil (örn. İsveç merkezi KnCMiner). Firmaların madenciliğe girmek yerine dijital sondaj yapacak cihazlar üretmeyi seçmesinin temelinde genelde elektrik giderleri geliyor. Eğer elektrik birim ücretinin yüksek olduğu bir ülkede yaşıyorsanız, bu tür bir işe girmeyi tercih etmeyebilirsiniz. Bu gibi durumlarda tercih edilen ikinci bir yol var. O da bu madencilik işini gidip elektrik giderlerinin nispeten daha ucuz olduğu ülkelerde yapmak!

Mevcudu izleyen bir sonraki sayı blokunu bulan, bugünlerde 25 bitcoin kazanıyor. Önceki yıllarda bu değer 50 bitcoin idi. Çıkarılacak bitcoin adedi azaldıkça bir sayı blokunun denk geldiği bitcoin miktarının da azaltılacağı söyleniyor.

Bu zor işte nereye gelinmiş durumda? Toplam 21 milyon bitcoinin bugüne dek 16.3 milyonu çıkarılmış durumda. Madenciler kalan 4.7 milyonun peşinde yani. Onlara da ulaşılırsa ne olacak? Bitcoin artık sondajla çıkarılacak değerli bir maden olmaktan çıkacak. Onun yerine mal ve hizmet alımlarına karşılık kullanılan bir para olacak. Arzu eden bunu dolar, euro, TL gibi para birimlerine çevirebilecek.

Bitcoin aramak bir yanda konseptin kendisinin değerini artırırken, diğer yanda altın-maden-arama süreciyle bildiğimiz para olgusunu da benzer bir süreçle (madencilik) dijitalleştirmiş oluyor. 21 milyon bitcoinin bir kerede dijital bir borsaya sunulmamasının nedeni bu olsa gerek.

Bitcoin nakittir! Kişiye özel dijital bir cüzdanda saklanır. Cüzdandaki banknot gibidir. O cüzdanın şifresi kimdeyse bitcoinler de onundur. Cüzdanın şifresini çaldıran, cüzdanı ve içindeki çaldırmış olur. Cüzdan sahibi ölürse bitcoinleri de doğal olarak mirasçılarına kalır!

Tanol Türkoğlu / tanolturkoglu@gmail.com


Bu yazı HBT'nin 68. sayısında yayınlanmıştır.

Tanol Türkoglu