ABD eski Başkan Donald Trump’ın akıl ve ruh sağlığını dört yıllık başkanlığı boyunca inceleyen adli psikiyatrist Bandy X. Lee, Trump’ın tıpta psikoz olarak isimlendirilen düşünce, algı ve davranış bozuklukları gösteren bir beyin hastalığından mustarip olduğunu ileri sürüyor. Bayan Lee sıradan bir insan da değil, Dünya Akıl Sağlığı Başkanı! Esas kaygı verici olan, böyle bir liderin, taraftarlarının da akıl sağlığını bozmuş olması.
Şimdi Trump artık başkan olmadığına göre toplum akıl sağlığına nasıl kavuşturulur? Scientific American dergisi Lee ile bir söyleşi yaparak Trump’ın yıkıcı davranışlarının altında yatan psikolojiyi sordu. Lee, ayrıca Trump takipçilerinin nasıl olup da bir akıl hastasının peşinden gittiklerini ve bu insanların bu kıskaçtan nasıl kurtulabileceklerini de açıkladı. Konu sadece ABD halkını değil, bu tür durumlardan muzdarip ülkeleri ve toplumları, özetle herkesi yakından ilgilendiriyor.. Reyhan Oksay derledi.
Doğan Kuban Hoca ‘Uygarlık ulaşılmamış bir idealdir’ başlıklı yazısında “Bir kişinin yaşamı için binlerce cilt yazılan bu dünyada, insanlık tarihi yazmakla bitmez. Uygarlık konusu bu tarihin en gözde ve uzun bölümüdür. Ne var ki birbirlerini hayvanlardan daha kanlı ve sürekli geliştirilen tekniklerle öldüren insanlar daha uygar olmadılar’ diyor.
Çift maske önerisi
COVID-19, çok daha hızlı bulaşan yeni varyantlarıyla hız kesmeden hayatımızda. Türkiye’de 20’yi aşkın kentte yüzlerce kişide saptandı. Uzmanlar bulaşıcılığın daha da arttığı COVID-19’da kullanılan maskelerin bir üst düzeye çıkartılmasını öneriyorlar. Bu hastalıkta ölüme yol açan en büyük risk faktörü hastanın yaşı. Ancak son bir araştırma ikinci faktörün de şizofreni olduğunu ortaya koyuyor. Tabii aşılarla ilgili kafaları kurcalayan sorular da var: Örneğin tek doz aşı ne kadar koruyor? En büyük risk hangi sektörde? Sayfalarımızda...
Özlem Kayım Yıldız plasebo etkisi üzerine yazarken, Mustafa Çetiner ‘Aşılama başladı’ başlıkla yazısında aşı süreçlerini ve yapılması gerekenleri anlatıyor.
Bitcoin neden yükseliyor? 2017 yılındaki hızlı yükselişiyle dikkat çeken Bitcoin, geçen yıla kıyasla %300 oranında değer artışı kaydederek 2021’in ilk günlerinde 42.000 $ seviyesine ulaştı. Bitcoin’in geleceğinin önümüzdeki yıl dünyanın en büyük finansal hikâyelerinden biri olacağı kesin. Neden ve nasıl? Murat Altaş derledi.
Üniversiteler nasıl yönetilmeli?
Boğaziçi Üniversitesi’ne tepeden rektör atanması ile ilgili tartışma da tepkiler de hâlâ sürüyor. Bir dönem aynı üniversitede rektör yardımcısı olarak da görev yapan yazarımız Prof. Dr. Lale Akarun bu rektör atamasına karşı çıkmaların ilkesel nedenlerini sıralıyor. Bu temel ilkeler 2012 yılında üniversite senatosunda alınan ilkeler. Konu önemli. Tüm üniversiteleri, bilim camiasını, hatta tüm toplumu yakından ilgilendiriyor.
Kılıç’ın kitabı
Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Türker Kılıç önemli bir kitap yazdı. “Yeni Bilim: Bağlantısallık; Yeni Kültür: Yaşamdaşlık”. Şubat ayında çıkacak. Kılıç son birkaç yılda konferanslarda ve Herkese Bilim Teknoloji dergisinde anlattığı konuyu kitaplaştırdı. Meltem Lara Bilikmen kitabın nasıl yazıldığını ve içeriğini Türker Kılıç ile konuşarak özetledi.
Tanol Türkoğlu ‘İnternet dışarı interzekâ içeri’ başlıklı yazısında ‘Dijital devrimin global lideri hiçbir önyargısı- alışkanlığı-öznelliği-duygusu olmayan inter-zekâ olacaktır!’ diyor.
Kültür Üniversitesi’nden Dr. Hızır Konuk kültürel ve kurumsal farklılıkları ele aldığı yazısında yapay zekânın buradaki rolünü irdeliyor.
Ali Akurgal’ın yazısı özel sektörde Ar-Ge ve ilk yerli telsiz üzerine. Akurgal ‘TSK’da ilk yerli tasarım ve üretim telsizi üretiyoruz! Ama bunu ürettiğimize kimse inanmadı. Hep nereden aldığımızı sorguladılar’ diyerek kendi deneyimlerini paylaşıyor.
Atılım Üniversitesi’nden Dr. Günseli Gümüşel Rus Komünist Partisi Üyesi, feminist, Fransız gazeteci Magdeleine Marx’ın 1922 Ankara’sını yazdığı, Mustafa Kemal’i de anlattığı kitabından bahsediyor.
Hamsi ve yanlışların bedeli
Hamsi balıkçılığı sektörün amiral gemisi. Hamsinin Türkiye balıkçılığına katkısı yüzde 50-75 oranlarında. Hamsi az ise, bu ekosistemde bir şeyler yanlış gidiyor anlamına gelir. Prof. Dr. Bayram Öztürk hamsi ve hamsi üzerinden sektörde yanlış uygulamaları yazdı.
25-31 Ocak Cüzzam Haftası. Her ne kadar cüzzam olarak bilinen Lepra hastalığı ile mücadelede çok önemli başarılar sağlanmış olsa da hala var. ÇYDD Başkanı Prof. Dr. Ayşe Yüksel aynı zamanda bir Lebra uzmanı. Lepra hastalığı ve mücadelede gelinen noktayı sorduk. Anlattı.
Dünyanın gelecek hali: Amasia
Çin Bilimler Akademisi’nde jeolog olan Ross Mitchell ve meslektaşları, Geology dergisinde yayımlanan çalışmaları kapsamında Dünya’nın gelecekteki süperkıtasının modellemesini yaptı.
Güneş sisteminin nasıl 2 aşamadan oluştuğu; denizyıldızının evrimindeki kayıp halkanın sonunda bulunması; felçli farelerin gen terapisi le yeniden yürümeleri; bitkilerin kendi aralarında nasıl kloroplast alışverişi yapabildikleri.. Araştırma Gündemi’nde... Nilgün Özbaşaran Dede hazırladı.
Bilim ve Beslenme’de bu hafta Tip 2 diyabette beslenme konusu var. Diyabet diyeti aslında dengeli beslenme anlamına geliyor. Ayrıntılar sayfamızda...
Köpekler neden kemikleri gömerler? Afrika filleri uzaydan nasıl sayıldı? Kedi nanesi kedilerin aklını neden başından alıyor? Hayvanlar Dünyası’nda..
Yine büyük bir keyifle yeni bir HBT’yi daha hazırlayıp sizlerin karşısına çıkıyoruz. Amacımız çok daha yaygın bir okur kitlesine ulaşmak, bunu nasıl gerçekleştiririz, bilgi açlığı yaratırız toplumda, vurdumduymazlığı yıkarız, daha bilinçli, demokratik ve dünyanın ana sorunlarına ilgisi fazla, merakı artmış bir toplum yaratırız?
Gelecek haftaya kadar bilimde kalın sevgiyle kalın..
