Türkiye’den uzaya: Hello Space!

Editör ne diyor?

Cep uyduları iletişim ağı başta olmak üzere uzay teknolojilerinin geleceğinde çok büyük bir potansiyele sahip. Ayrıca enerji, tarım, lojistik ve hayvancılık alanlarında kullanımları da mümkün. Türkiye’de bir süredir bu yönde çalışan Hello Space’in kurucuları bu potansiyeli görerek Türkiye’nin adını uzaya taşıyor.

Peki Hello Space neler yapıyor? Kim kurdu? Hello Space, OBBS Teknoloji şirketinin kurucusu Zafer Şen’in başarılı bir girişimi. Daha ikinci yılını doldurmadan uzayda üç uydusu olan Hello Space’in CEO’su Muzaffer Duysal’la cep uydularının ne işe yaradığından SpaceX’le iş birliklerine, Nesnelerin Interneti’nin (IoT) geleceğinden şirketin bugüne kadar aldığı yola kadar birçok konuyu üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik. Batuhan Sarıcan’ın haberi.

Öğrenciler ortalama 65 saniyede bir odaklandıkları bir konudan başka bir konuya geçiyor. İş dünyasında da benzer bir kırılganlık var. Tek bir işle meşgul olma zamanı ortalama 3 dakika. Artan enformasyon hacmi, onu suistimal eden sosyal medya ve sonuç: Dikkati dağılan bireyler! Tanol Türkoğlu, Johann Hari’nin Çalınan Dikkat adlı kitabı’ndan yola çıkarak ‘Dikkatini Çaldırma’ diyor.


Kaos devletten başlar

Toplumun gelişmedikçe, özellikle halkı yüzyıllar sürmüş dayatıcı sistemler içinde yaşamış ülkelerde, devlet zorbalığı, hepimizin bildiği bir korku ortamı yaratır. Bu ortam zorbalığın besleyici aşıdır. Korku, düşüncenin özgür ifadesini, kendiliğinden kısıtlar. Özgür düşüncenin kısıtlanması zorba idarenin başta gelen özelliklerinden biridir. Doğan Kuban’ın eski bir yazısı. Müfit Akyos Politik Bilim’de başarılı bir platform yapılanması örneği olan Üniversite - Sanayi İşbirliği Merkezleri Platformu ÜSİMP’in 22-23 Kasım 2023 tarihlerinde Ankara’da düzenlenen toplantısını yazdı.

100 yaşına kadar sağlıklı yaşamak ister misiniz? Yapılan geniş çaplı araştırmalara göre 8 kişilik özelliği kişinin ileri yaşlara ulaşmasında temel rol oynuyor. Peki bunlar hangileri? Rita Urgan derledi.

İki büyük kaybımız...

Peş peşe iki önemli bilim insanımızın ölüm haberini aldık. Biri Boğaziçi Üniversitesi’nin fizik deyince ilk akla gelen duayen Ömür hocası, Ömür Akyüz. Diğeri psikiyatri bilimine önemli katkılar sunan Prof Dr. Orhan Öztürk. İkisini de geçmiş yıllarda dergimizde yer alan iki yazısı ile anıyoruz. Orhan Bursalı ve Yüksel Atakan da uzun yıllardan beri dost oldukları Ömür hocayı yazdılar.

Cumhuriyet’in 100. Yılı dolayısı ile Atatürk’ün talimatı ile kıvılcım olarak gidip ateş topu olarak dönen bilim insanlarımızın yaşam öykülerini yayınlamayı sürdürüyoruz. Bu hafta bilim tarihinin önemli ismi Aydın Sayılı var. Liseyi birincilikle bitiren Sayılı, mezuniyet sınavında bulunan Atatürk'ün yönlendirmesiyle bilim tarihi alanında çalışmaya karar verdi. Milli Eğitim Bakanlığı'nın burs sınavını kazanarak Amerika’ya gitti. Döndükten sonra DTCF'de Bilim Tarihi Kürsüsü'nü kurarak Türkiye'de bilim tarihçiliğinin tohumlarını attı. Aliye Yeşim Yaman, Ali Berkol ve Dr. Emir Öngüner’in yazısı.

Mandela Etkisi: Toplumsal Bellekte Yanlış Anılar

Gerçekte yaşanmamış bir olay ya da durumun topluca yanlış anımsandığı bu akıl almaz olgu “Mandela etkisi” adıyla biliniyor ve şaşırtıcı bir biçimde çok farklı bağlamlarda sıklıkla karşımıza çıkıyor. İyi de, insanlar hiç gerçekleşmemiş bir olayın yaşandığına topluca inandıkları bu yanlış anımsama durumuna nasıl düşüyorlar? Onca insan nasıl olup da aslı astarı olmayan yanlış bir anıyı ortaklaşa paylaşabiliyor?

İzlanda! Ya yanardağ patlarsa? İzlanda’da jeolojik hareketlik sürüyor. Olası bir yanardağ patlamasına karşı yerleşim alanları boşaltıldı; risk sürüyor. Reyhan Oksay derledi.

Doğru beslenme: Kanser riskini azaltmanın anahtarı

Kanser hala en korkulan hastalıklardan biri. İstatistiklere göre ortalama her üç kişiden birinin yaşamlarının belli bir döneminde kansere yakalanma riski var. Ancak şunu da unutmayalım: Kanser vakalarının önemli bir kısmının, özellikle beslenme düzenlerinde yapılacak değişikliklerle önlenebilmesi mümkün. Peki hangi besinlere ağırlık vermeliyiz? Bilim ve Beslenme’de.

Yapay zeka alanındaki gelişmeler bu hafta da var. 2 haber. Biri yapay zekanın 2 yaş altı çocuklarda otizmi %98,5 doğrulukla teşhis etmesi. İkincisi boğazdan kalp atışını okuyan yapay zeka lazer…

Bir nafile iklim zirvesi daha bitti…

İklim değişikliğinin nasıl sınırlandırılabileceği ve gelecekte neler yapılması gerektiğini ele alan Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansları’nın bu yılki oturumu COP28 sona erdi. Peki ama zirveden geriye neler kaldı? Türkiye’yle ilgili neler yaşandı?

Hindistan’ın sinema endüstrisi, kısa adıyla Bollywood’da nasıl bir kast sistemi var? İlginç bir yazı. Kültür Üniversitesi Radyo, Televizyon, Sinema Bölümü’nden Okan Şeker yazdı.

Gece hayvanlarının hayatta kalma şansı daha mı yüksek? Bu sorunun kısa cevabı: Geçmişte yaşanan krizlerden sonra, hayatta kalanlar gün değişikliğine geçtiler…Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Kadircan Keskinbora yazdı.

Dünyanın en tehlikeli 10 hayvanı serimizin bu hafta ikincisi var. Hayvanlar Dünyası’nda..

‘Aman Tanrım’ parçacığından sonraki en küçük güçlü kozmik ışın. Zatürrenin Çin’de hızla yayılması. Günde 50 basamak mı daha iyi, yoksa 10 bin adım mı? İnsan hücresinden üretilen ilk canlı robot. Fanatik hayranların beyinlerin nasıl işliyor? Ve diğerleri Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi’nde.

Amazon nehri üzerinde hiç köprü olmadığını biliyor muydunuz? Bilgi Küpü’nde…Meraklı Büyükler’de Akran Zorbalığı’nı okuyacaksınız. Meraklı Çocuk’un sorusu ise ‘Uzay nasıl kokar?” Mercan Bursalı hazırladı.

***

Bir haftayı daha geride bıraktık. Herkese Bilim Teknoloji dergisi farklı haberler, önemli gelişmelerle yine dopdolu. Destekleriniz, dergimizin sürdürülebilirliği açısından çok önemli. Okumanız ve okutmanız dileğiyle.