21. yüzyılın en uzun ‘Kanlı Ay’ tutulması Cuma günü yaşanacak

Fizik ve Uzay Gezegenimiz
21. yüzyılın en uzun ‘Kanlı Ay’ tutulması Cuma günü yaşanacak

Dünya, Cuma günü  21. yüzyılın en uzun ‘Kanlı Ay’ tutulmasına tanıklık edecek. 1 saat 43 dakika sürecek olan bu Ay tutulması içinde bulunduğumuz yüzyılın en uzun kanlı Ay tutulması.

Dünya'nın Güneş ile Ay arasına gireceği tutulma sırasında yerkürenin gölgesi, 1 saat 43 dakika boyunca Ay'ın görünen yüzünü tamamıyla örtecek.

Ay, tutulma sırasında ‘Kanlı Ay’ olarak adlandırılan kızıl bir görünüme bürünecek.


Kuzey Amerika dışında dünyanın büyük bölümünden izlenebilecek tutulma, Ocak ayındaki ‘Süper Mavi Kanlı Ay’ tutulmasından 27 dakika daha uzun sürecek. Batı Afrika, Avrupa, Ortadoğu ve Hindistan'ın bazı kesimlerinde Ay tutulması çok net şekilde izlenebilecek.

Tutulma sırasında Dünya ve Mars gezegenleri de birbirine en yakın konuma gelecek. Böylece Mars’ın gökyüzünde oldukça parlak görünmesi bekleniyor.

Saat 22:30 sularında başlayacak tutulma sırasında Dünya’nın gölgesinde kalacak olan Ay’ın ışığı azalarak kızılımsı bir görünüme kavuşacak.

Tutulma nasıl gerçekleşiyor

Dünya’nın uydusu Ay, konumu ve büyüklüğü nedeniyle Dünya yörüngesindeki dönüşü boyunca farklı gök olaylarına sahne oluyor. Dünya, Ay ile Güneş arasından geçiyor ve Güneş ışığının bir kısmı Ay’ın yüzeyine düşüyor. Böylece ortaya kırmızı bir Ay görüntüsü çıkıyor.

Güneş tutulmalarından farklı olarak, Ay tutulmalarını gözlemlemek için özel bir ekipmana ihtiyacınız yok. Tutulmayı çıplak gözle, teleskoplarla veya dürbünle izleyebilirsiniz.

Neden yüzyılın en uzun Ay tutulması?

Ay tutulmasının süresini belirleyen şey, Ay’ın Dünya'nın gölgesinden geçerkenki konumu. Dünyanın gölgesinin en karanlık kısmına umbra adı veriliyor. Umbrayı, Dünya'dan Güneş'e zıt yönde uzanan bir koni olarak düşünebilirsiniz.

Eğer Ay, bu koninin merkezinden geçerse, tutulma daha uzun sürer. Yarınki tutulmada, Ay koninin merkezinden geçecek ve bu nedenle Ocak ayındaki tutulmadan biraz daha uzun.

Ek olarak, Ay kendi yörüngesinde, Dünya'dan daha uzak bir noktada olacak. Bu, Ay'ın gökyüzünde normalden daha küçük görüneceği ve Dünya'nın gölgesinden geçmesinin daha uzun süreceği anlamına geliyor.

NASA’nın, Ay hakkında bilgi toplamak ve yüksek çözünürlüklü fotoğraf almak için 9 yıldır Ay’ın yörüngesinde tuttuğu Lunar Reconnaissance Orbiter (kısaca LRO) uydusu, güneş enerjisiyle çalışan pilleri zarar görmesin diye, tutulma sırasında kapatılacak.

Bir sonraki Ay tutulması ne zaman?

Kuzey Amerika'dan da görülebilen bir sonraki tam Ay tutulması 21 Ocak 2019'da gerçekleşecek. Bu tutulma 1 saat 2 dakika sürecek.

Önümüzdeki yıl ayrıca, 16 Temmuz 2019'da kısmi bir tutulma gerçekleşecek. Bu tarih aynı zamanda ilk Ay iniş misyonu Apollo 11 lansmanının 50. yıldönümü.