Esneme alıştırmaları sporcuların olsa olsa birkaç dakikasını alabilir, ama bu tür alıştırmalar sporcular için gerçekten de yararlı mı? Bu konuda genel kanı, iyi bir esneme alıştırmasının zedelenmeleri önleyeceği ve zorlu bir idman sürecinin sonunda kişinin daha az ağrı çekmesine olanak tanıyacağı yönündedir.
Ne var ki, 2011 yılında konuyla ilgili 12 çalışmanın gözden geçirildiği bir araştırma, ister idman öncesinde ister sonrasında yapılan esneme alıştırmalarının, sonradan ortaya çıkan kas ağrılarında belirgin bir azalma sağlamadığını ortaya koyuyor.
Esneme egzersizleri görünürde sırt ya da- bedenin en güçlü kemik, eklem ve kaslarını yapısında barındıran- bacaklarda zedelenmeler yaşama olasılığını da azaltmıyor. Ancak araştırma bu tür alıştırmaların gerçekten de kaslarda, eklem bağları ve tendonlarda meydana gelebilecek zedelenmeleri kısmen azaltabileceğine de işaret ediyor. Yeni Zelanda’da bir ragbi takımının güç ve kondisyon antrenörlüğünü de yapan Waikato Üniversitesi uzmanlarından Nic Gill’e göre, bu durum özellikle de kol ve bacakların hareket alanını genişletmek amacıyla yapılan dinamik esneme egzersizleri için söz konusu. Gill, “Esneme alıştırmalarında amaç bedenin hareketliliğini olabildiğince artırmak ve işlevini normal olarak sürdürmesini sağlamak olmalı” diyor.
Peki, ya performans söz konusu olduğunda durum nedir? Esneme egzersizleriyle boşa zaman harcandığı gerçeğinin yanı sıra, sporcuların bu tür alıştırmalardan vazgeçmelerini gerektirecek somut başka nedenler de olabileceği görüldü. Esneme egzersizlerinin etkileriyle ilgili araştırmaları gözden geçiren Avustralya Flinders Üniversitesi’nden Lynda Norton, bu tür alıştırmaların dayanıklılığı gerektiren maraton koşusu gibi etkinliklerde gerçekte performansı düşürebileceğine dikkat çekiyor. Bu olumsuz etkinin özellikle de bedenin uzun süre belli bir konumda tutulduğu durağan (statik) esneme egzersizleri için geçerli olduğuna dikkat çeken Norton, esneme egzersizlerinin kişinin enerjiyi depolama ve yeniden kullanma becerisini azalttığını, buna bağlı olarak da kişinin olabildiğince hızlı koşmasını ya da olabildiğince yüksek atlamasını önlediğini belirtiyor.
Sabahları kasları katı ve gergin uyananların egzersiz öncesinde yapacakları birtakım hareketlerle kendilerini gevşetmelerini öneriyor.
Rita Urgan
