Astronotlar için yeni rol modeli: Sincap

Öne Çıkanlar Yaşam Bilimleri
Astronotlar için yeni rol modeli: Sincap

Sincaplar veya ayılar aylar süren kış uykusuna yattıklarında, ilkbaharda bedenlerinde depoladıkları yağ rezervleriyle uyanıyorlar. Bu kadar uzun süren açlık ve hareketsizlik döneminden sonra niçin kas kaybı yaşamadıkları bugüne dek pek açıklanamamıştı.

Science dergisinde yayımlanan araştırma için Montreal Üniversitesi biyoloğu Matthew Regan, Kuzey Amerika’da yaygın olan on üç çizgili yer sincabını (Ictidomys Tridecemlineatus) incelemiş. Araştırmacı bu çalışma sayesinde 1980’li yıllarda ortaya atılan bir teoriyi kanıtlamış: Bu teoriye göre kış uykusuna yatan hayvanlar, idrarda bulunan azotu yeniden kullanarak, bağırsak mikroplarındaki bir metabolizma “hilesinden” yararlanıyor ve kas dokusunda yeni proteinler oluşturuyorlar.

İşte araştırmacılar bu bilgilerin uzayda da işe yarayacağını düşünüyorlar. Çünkü yerçekimsizlik yüzünden kaslar eriyor. Astronotlar bu nedenle yoğun antrenmanlarla kas kaybını önlemeye çalışıyorlar. Oysa insanlar da tıpkı sincap gibi kas kütlesini, idrarda bulunan azotla yenileyebilirlerse, çok uzun uzay uçuşlarındaki kas kaybı önlenebilir diyor biyolog. Diğer bir avantaj da şu: Uluslararası Uzay İstasyonu’ndaki gibi spor aletlerinin, dar uzay gemileriyle taşınmasına gerek kalmayabilir. Uzay gemileri genelde aletleri alacak kadar büyük bile değiller.


Peki ama astronotların, sincapların kullandıkları mekanizmalardan yararlanma olasılıkları nedir? Ön veya probiyotik bir ilacın geliştirilmesi, örneğin insanlar tarafından yutulduğunda sincaba benzer bir bağırsak mikrobiyomunu teşvik edebilir diyor araştırmacılar. Ancak bununla birlikte bu tür uygulamalar teorik olarak mümkün olsa da gerçeğe dönüşmesi çok zaman alabilecek. Doğal olarak oluşmuş bu mekanizmanın güvenli ve etkili bir şekilde insanlarda uygulanabilmesi için daha birçok araştırmanın yapılması gerekiyor diyor uzmanlar.

Nilgün Özbaşaran Dede

Kaynak