Kanser, dinozorlarda bile varmış

Öne Çıkanlar Yaşam Bilimleri
Kanser, dinozorlarda bile varmış

Kanserli tümörler hücrelerin DNA bozuklukları veya mutasyonlar yüzünden türleşerek, kontrolsüz olarak çoğalmalarıyla oluşur. Sonuçta sağlıklı dokuyu zorlayan ve hareketli kardeş hücrelerle diğer organlar ve dokularda metastazlar oluşturan urlar ortaya çıkar.

Kanserin, Yeni Çağ’ın bir fenomeni değil, atalarımızın da bu hastalığa yakalandıklarını gösteren öncü insan ve Neandertal kemikleri bulunmuştur. Dinozorların bile kansere yakalandığını ise Kanada’da bulunan bir fosil kanıtlıyor.

Paleontologlar 1989 yılında boynuzlu bir dinozor türü olan Centrosaurus apertus’a ait çok sayıda kemik bulmuşlardı. 76-77 milyonluk fosiller, burada bir dinozor sürüsünün bir selde öldüğüne işaret ediyor. Fakat bu dinozorlardan birini diğerlerinden ayıran bir özellik vardı diyor McMaster Üniversitesi’nden Mark Crowther.


Araştırma çerçevesinde bu Centrosaurus’un incik kemiği ayrıntılı bir şeklide incelenmiş. Kemikte bulunan bir uru paleontologlar ilk önce iyileşmiş bir yara izi olarak kabul etmişlerdi. Fakat kemik yapısının, ince tabakalara ayrılması ve mikro bilgisayar tomografisine dayanan yeni analizler farklı bir sonuç vermiş. Buna göre Centrosaurus’ta kötü huylu bir kemik kanseri vardı.

Karşımızda 76 milyon yıllık dinozor kemiğinde ilerlemiş bir kemik kanserinin izini tespit ettik. Bu da dinozorda görülen kanserin ilk kanıtı diyor araştırmacılar.

Kemik kanseri insanda çok çabuk ilerlemekte ve daha sonra genelde akciğer ve diğer organlarda metastazlar oluşturur. Analizler otçul dinozordaki kanserin de ileri seviyede olduğu göstermiş. Tümör hayvanın incik kemiğini önemli ölçüde “kemirmişti” ve çok fazla ağrı yapmış olmalı. Hatta bir olasılıkla metastaz bile oluşmuş olabilir diyor bilim insanları.

Kanser bacak kemiğinde olduğu için de dinozor için yürümek işkence haline gelmiş olmalı. Bu durum onu Tyrannosaurus gibi tebeşir devri yırtıcıları için dikkat çekici hale getirmişti. Fakat Centrosaurus sürü içinde yaşadığı için korunmuştu. Ve sürünün koruması altında bu hastalıkla normalden daha uzun süre yaşayabilmişti. Hasta Centrosaurus kanser yüzünden değil, sürüsüyle birlikte sele kapılarak ölmüştü.

Kaynak: https://www.sciencealert.com/diagnosing-a-dinosaur-with-bone-cancer-the-first-prehistoric-case-of-osteosarcoma