Ali Akurgal
Bulut ve yapay zekâ
İlk bilgisayar sistemleri merkezi bir bilgisayar (main frame) ile, buna bağlı birçok terminalden oluşurdu. Terminaller, ekran ve klavyeden ibaretti. Terminaller, hiçbir “hesaplama” yapma yeteneği olmayan kullanıcı birimleriydi. Tüm işlemler merkezde yapılırdı. Bulut bilişim büyük ölçüde bu yapıya bir geri dönüşü anımsatıyor. Belirtmeliyim, birilerinin bulut bilişimi ticari olarak sunabilmesi, abon...
Stratejik ürünler: Liberal mi, kollanan mı olmalı?
Bir ülkenin, diğerleri ile kurulmuş olan kuvvet dengesi bozulmasın diye bir kısım ürünleri veya ham maddeleri almasına kısıt koyarak veya tamamen yasaklayarak gelişmesi engellenebiliyor. Bu uygulamaya ambargo (şatış yasağı) deniyor. Bir ülkenin elde ettiği, ve başka ülkelerin de kullanıldığında elde eden ülkenin üstünlüğünü ortadan kaldıracak ürünlere de ihraç kısıtlaması da (export license) getir...
Kalkınma planı: Bu sefer ne olacak?
Köşemizin adı “Politik Bilim”. Rahat uyusun, Aykut Göker öyle başlattı, Müfit Akyos ve ben öyle sürdürüyoruz. Bilim için politikalar ve politikalar için de bilim üzerine yazıyoruz. Ben, akademik olmaktan çok, uygulama ağırlıklı olmaya çalışıyorum. Beş yılda bir Kalkınma Planı hazırlanır. Çok yerinde bir yaklaşımla gönüllü kuruluşların (STK) kendi sektörleri hakkında durum değerlendirmesi ve gelece...
Bu seneyi Kovit’le geçirdik, şimdi ArGe Konuşma zamanı
2020 boyunca en önde gelen sorunumuz KOVİT-19 salgını oldu. Her yazı hazırlamaya oturduğumda, salgındaki gelişmeler ele almak istediğim konulara baskın çıktı. Senenin yarısı yazılarımı salgına ayırmış oldum. Bu yazıdan başlayarak, dizi şeklinde ArGe üzerine eğileceğim. Böylece “Politik Bilim” köşesinin hakkını vermeye çalışacağım. Anlatacaklarım, bir yerde benim de meslek yaşamımdan kesitler, ama ...
Sanayide yeni iş alanları
İki eski bakanımızın, “Biz Müslümanız, bizden îcat çıkmaz” ve “teknoloji üretemiyoruz, bâri sırf tüketicisi olmayalım, teknolojiyi kullanmayı da becerebilelim” şeklindeki haklı sözlerini anarak, şu endüstri 4.0 işlerimizi nasıl değiştirecek diye düşünelim istedim. Siz bu dergiyi okurken, İzmir’de “V. Elektrik Tesisat Ulusal Kongre ve Sergisi” kapsamında “Endüstri 4.0 Çözüm ve Uygulamaları” etkinli...
Bir atlı süvâri
Lise yıllarında sıkça kullandığımız bir söz dizisi vardı: “Bir atlı süvâri, Bâb-ı âli kapısından, mürûr edip geçerken” diye başlardı. Aslında, dilimize çoğu Arapçadan taşınmış sözcüklerin Türkçeleriyle birlikte sanki farklı şeylermiş gibi yanlış kullanımına işaret ederdi. Süvâri, atlı demek. Atlı süvâri yanlış. Bâb, kapı demek. Mürûr etmek, geçip gitmek demek. Ya biri ya öbürü. İkisi birden olunca...
Müjde: COVID-19 LED’i yolda
COVID-19 hastalığına neden olan SARScov- 2 virüsünü etkisiz hâle getirebilen birkaç şey var. Bunlardan biri alkol veya sabun, diğeri ozon, üçüncüsü ise UVC ışını. Alkol ve sabun, virüsün koruyucu kabuğunu “eritiyor”. Bu yolla koruyucusuz kalan virüs dağılıyor. Ozon ve UVC ise doğrudan virüsün iç yapısını (RNA’sını) bozuyor. Ozonu insanların bulunduğu yerde kullanmak, insana vereceği zarar nedeniyl...
Yapay zekâ ve İstanbul’un trafiği
Yapay zekâ, ufak ufak yaşantımıza giriyor. Bunu ilk önce arama motorlarına aranacak sözü yazarken, öneriler şeklinde sıralamalar ile gördük. Şimdilik, yapay zekâ bir insanın kararlarını en akıllı biçimde “icra” ediyor, ama bir insanın yerine karar vermiyor. Yakın zamanda, fabrikalarımızı endüstri 4.0’ın gereği olarak yapay zekâlı üretim robotları ile donatacağız. Bunlardaki yapay zekâ, yerli ve mi...
Basit düşünebilmek
Önceki yazımda, dünyanın bir enerji dengesi olduğundan söz etmiştim. Aslında olay bir “havuz problemi”ne özdeş. Dünyada her gün yapılacak birçok “iş” var. En başta, göllerden, denizlerden su buharlaştırılacak, su buharı denizlerin üzerinden yukarıya ve karaların üzerine taşınsın diye rüzgar estirilecek, bunun için dünyanın bir kısım yerleri ısıtılarak buradaki havanın genleşmesi, yüksek basınç olu...