Mustafa Çetiner
Kanser hakkında yanlış bilinenler – 3
Şimdi düşünün... Evinizin karşısındaki bakkaldan bir peynir aldınız ve ertesi gün işe gittiğinizde şiddetli karın ağrınız oldu. Gözlemsel, ampirik ya da “alternatif” dediğimiz tıbbi bakış açısıyla çıkarım nettir. “Karşı bakkaldan alınan peynir karın ağrısı yapar” Peki, bilimsel yöntem nasıl çalışır? Peynir ve karın ağrısı ilişkisini anlamak için mesela bir ay boyunca, bir gün karşı bakkaldan, bir ...
Kanser hakkında yanlış bilinenler – 2
Sadece ülkemizde değil ama dünyanın birçok yerinde ilaç firmalarının kanserin tedavisini bildiklerini ancak daha fazla kâr etmek için bu tedaviyi sakladıklarını düşünen birçok insan var. Hele bizim gibi ülkelerde bu inanış çok yaygın. Tabii bunun bazı nedenleri var. Bunlardan ilki ülkemiz insanlarının sadece sağlık alanında değil ama her alanda bizden çok daha ileri, güçlü, üretken ve dolayısıyla ...
Kanser hakkında yanlış bilinenler – 1
Bir süre önce bir YouTube kanalı kurdum ve “Prof. Dr. Mustafa Çetiner” ismiyle popüler bilim ve tıp konularında bildiklerimi, haddimi aşmadan, anlatmaya başladım. Yayınladığım videolardan biri “kanser yalanları” başlığını taşıyordu. Bu videoda kanser konusundaki yanlış inanışları sıraladım. Bunlar; “Kanser ağrısı tedavi edilemez”, “pozitif tutum kanser tedavi yanıtını artırır”, “kanser cerrahisi t...
Beyaz ayı etkisi
Çok sevgili Remzi amcamdan dinlemiştim. Daha küçük bir çocukken mahallesindeki upuzun sakallı bakkal amcaya bir gün “amca, sen yatarken sakalı yorganın altına mı yoksa üstüne mi koyuyorsun” diye sormuş. Adamcağız, amcamı yeniden gördüğünde demiş ki, “ulan velet, sana ne nereye koyduğumdan, o günden beri uyku uyuyamıyorum, yorganın altına koyuyorum rahat edemiyorum, üstüne çıkarıyorum rahat edemiyo...
“Alternatif” tıptan geriye ne kaldı?
Bir hasta hekime neden gereksinim duyar? Yanıtı kolay, bir hasta hekime iyi olmak için gereksinim duyar. Peki bir hasta hekimini seçerken neyi önemser ? Bilgi ve becerisini mi? İnsanlığını mı? Hastaya davranışını mı? Seçim yapmak zor, insanın içinden hemen “hepsini önemser” demek geliyor. Doğru, aslında bir hasta bunların hepsini önemser. Ama en çok bilgi ve becerisini önemser demek daha doğru değ...
Kafein iyi mi, kötü mü?
Forbes dergilerinden birinin kapağında rastlamıştım. Başlık şöyleydi. “Kafein: Duygusal Zekânın Sessiz Katili”. Haklı bir manşet olduğunu söylemek zor. Daha önce bu köşede yazmıştım, kafein içerdiğini hepimizin bildiği kahve ile yapılan bir çok çalışma, sigara olmadan günde 3-4 fincan kahve tüketiminin yaşam sürelerini uzattığını gösteriyor. Eğer kafein zararlı ise kahve nasıl oluyor da iyi bir iç...
“CAR-T hücre” tedavisi – I
Bu konuda yazmak için ortalığın biraz sakinleşmesini bekledim. Haksız da sayılmam çünkü yazının başlığında gördüğünüz tedavinin erken ve hızlandırılmış FDA onayı almasından sonra herkes “CAR-T” hücre tedavilerinden konuşmaya, umutsuz hastalar bu tedavilerin peşinde koşmaya başladı. Amerikan İlaç ve Gıda Dairesi yani bilinen ismi ile FDA, Ağustos 2017’de “tisagenlecleucel” veya piyasa ismiyle Kmyri...
Kanser ve kansere bağlı ölüm sıklığı azalıyor mu?
“Kanser sıklığı çok arttı” sözü tam bir klişedir, nereye bakarsanız aynı önermeyle karşılaşırsınız. Peki, kanser sıklığı ve kanserden ölüm oranları gerçekten artıyor mu? Yanıt net; hayır, kanser ve kanserden ölümlerin sıklığı artmıyor. İnsanların sigara, aşırı kilo, artmış alkol tüketimi, kötü beslenme, ve fiziksel hareketsizlik gibi bilinen kanser nedenlerine karşı uyanık olması, erken tanı yönte...
Uzun COVID (1)
Pandemide aşılı günlere girdik, dünyada ilk doz aşılama yapılan kişi sayısı 100 milyonu çoktan geçti. Yaklaşık 12 milyondan fazla kişiye ikinci doz aşı yapıldı. Bu süreçte halen bazı aşı karşıtı ve kararsızları aşılanmak yerine enfeksiyonu doğal yollardan geçirmeyi tercih ettiklerini söylüyor. Sanırım yapılacak en yanlış seçim bu olsa gerek. Kesin olarak söylenebilir ki; en kötü COVID-19 aşısı, en...