Yazarlar
Yapay zekâ
Günlük yaşamımıza yansımaya başlayan yapay zekâ örnekleri henüz ilkel olduklarından çok kullanışlı olmuyorlar. Yeterince, daha doğrusu lîme lîme edercesine denenmeden, büyük bir hevesle uygulamaya konulanlar, bu yeni teknolojinin benimsenmesine olumsuz katkıda bulunuyor. Bir deneyimimi örnek vereceğim. Müşterisi olduğum saygın bankalarımızdan biri çağrı merkezinde yapay zekâ destekli ses tanıma il...
Evrim teorisi felsefeyi nasıl değiştirdi?
Bu köşede bilim ve felsefe arasındaki ilişkiye odaklanıyorum. Fakat bu defa meseleyi biraz farklı bir açıdan ele alacağım. Felsefenin bilime olan pozitif etkilerinden ziyade bilimsel teorilerin 2500 senedir süren metafizik tartışmalarda nasıl dönüştürücü ve hatta kanıtlayıcı bir etkisi olduğunu evrim teorisi örneğinden yola çıkarak düşüneceğim. Nörofelsefe adlı çağdaş ekolün önemli temsilcilerinde...
Sağ-Sol
Sevgili Okurlar, Osmanlı kültürünün gelişmemesine, Fatih’in İstanbul’u fethinden sonra tahta geçen Beyazıt’ın neden olduğunu düşünmek doğru olabilir. Sultan Beyazıt tarafından Avrupa kültür kapılarının, mollalara uyarak kapalı tutulması bugünkü tutuculuğun ilk temeli olabilir. Cem Sultanın öldürülmesi de bunun bir işareti sayılabilir. Resim ve heykel yasaklanınca Osmanlı kültürü dünya sanat tarihi...
Üniversitelerde yapılan araştırmalar nasıl ürüne dönüşür?
Üniversitelerde yapılan araştırmaların bilgiye dayalı yeni girişimlere, teknolojilere ve ürünlere dönüşmesi, sanıldığı kadar kolay değildir. Laboratuvarınızda çalışan bir prototipin ürüne dönüşmesi için, epey yol kat etmesi gerekir; bu yıllar, hatta bazen on yıllar alabilir. Bir araştırmanın teknolojiye dönüşmesi için geçmesi gereken adımlara teknoloji hazırlık seviyesi (THS) diyoruz: Üniversitede...
Dijital “Adem’in yaratılışı”
Sundar Pichai yakın zamanda Google’ın üst düzey yöneticiliğinden (CEO), Alphabet’in CEO’luğuna terfi etmişti. Alphabet bir holding. Google da onun bir “iştiraki”. Pichai Financial Times’da yayınlanan makalesinde bir şeyin altını çiziyordu: Yapay Zeka (YZ) alanında düzenleme yapılmalı! Doğru söze ne denir? Ama bunu kim yapacak? Amaç ne olacak? Konu sadece ABD merkezli özel şirketlerin YZ alanındaki...
Bilimin bütünselliği
Kozmosun sonsuzluğundan parçacık fiziğine her alanda bilimsel araştırmaların ve teknolojik gelişmelerle onların ürünleri karşısında hayranlık duyan insanoğlu, çoğunluğunu kendisinin yarattığı sorunların çözümünü de kendisi dışında buralarda aramaktadır. Yani bir anlamda teknolojinin bütün sorunları çözeceği gibi bir yanılsama içindedir. Oysa ki bilim, fen bilimleri ve sosyal bilimlerin bütünselliğ...
Cehaleti ‘normal’ karşılamaktan vazgeçtiğimizde…
İş, eğitime gelince para yok... Hiçbir zaman olmadı. Bu kafa ile hiç olmayacak... Cumhuriyet’in dünkü haberi: “Milli Eğitim Bakanlığı yıl sonuna kadar 3 bin anaokulu, 40 bin anasınıfı yapıp eskileri de onaracaktı. Ama çıktığı ihalelerden eli boş döndü. 28 ihale açıldı, sadece 2’si sonuçlandı. 26 ihale iptal edildi.” Gerekçe, ayrılan bütçenin 3 milyar TL olması ve gelen tekliflerin ayrılan ödeneğin...
Aziz Sancar büyük bir keşfe daha imza attı
Bir müjde vereceğim, ilk kez Cumhuriyet’te bu sütunda okuyacaksınız. Nobel ödüllü bilim insanımız Aziz Sancar yeni bir büyük keşfe daha imza attı. Sancar ve ekibi, laboratuvarlarda deneylerde çok kullanılan EdU olarak bilinen molekülün, özellikle beyin kanserlerinin tedavisinde kullanılabileceğini keşfettiler. Bulguları, acil olarak Amerikan Bilimler Akademisi’nin –PNAS– dergisinde yayımlandı. San...
Acı yemek iyidir…!
Kristof Kolomb ve arkadaşları, Amerika’yı ilk keşfettiğinde çok acı meyveleri olan bitkinin karabiber olduğu zannetmiş ve geldikleri yerin karabiber tarımının en yoğun yapıldığı Güney Hindistan olduğunu düşünmüşlerdi. Aslında Kristof Kolomb’un keşfettiği karabiber değil, bildiğimiz acı biberdi (chili pepper). Acı tüketimi, kültürel bir özellik olup ülkeler arası büyük farklılıklar gösterebiliyor. ...