Dünya Sağlık Örgütü, COVID-19 ilaçlarının kullanım kurallarını 11. kez yeniledi. Bu ilaçlara molnupiravir de dahil.
DSÖ’ye göre molnupiravir COVID-19’u çok şiddetli geçirmeyen, ancak hastaneye yatma riski yüksek olan hastalara veriliyor. Bu kişiler COVID- 19 aşısı olmamış, yaşlı, bağışıklık sistemleri baskılanmış ve kronik hastalıkları olan hastalardan oluşuyor. Uzmanlara göre çocuklara, hamilelere ve emziren kadınlara bu ilaç önerilmemeli. Bu ilacı alanların doğum kontrolünü uygulamakta oldukları şartı getiriliyor.
Hap olarak alınan molnupiravir, uzman gözetiminde, hastalığın ortaya çıkışını izleyen 5 gün içinde, günde iki kez olmak üzere dörder dörder (total 800 mg) alınıyor. Enfeksiyon ortaya çıktıktan sonra mümkün olan en kısa sürede ilaca başlandığı takdirde hastaneye yatışları önlüyor.
DSÖ’nün bu son önerisi, 4796 hastanın katılımıyla gerçekleştirilen randomize ve kontrollü altı denemeden sonra alındı. Bu, ilaç ile ilgili elde edilen en kapsamlı veri seti.
Molnupiravirin yanı sıra DSÖ’nün bu duyurusu, monoclonal antikor kokteyli olan casirivimab-imdevimab’ı da kapsıyor. Duyuruda bu kokteylin omikron varyantına karşı etkisiz olduğu belirtiliyor. DSÖ bu ilaç bileşiminin omikron dışındaki varyantlarla enfekte olan COVID hastalarına verilmesini öneriyor.
Molnupiravir piyasalarda çok kolay bulunan bir ilaç değil. Ancak üretimi artırmak için çeşitli adımlar atılıyor. Ülkemizde Covinavir adı altında bulunuyor. Sağlık Bakanlığınca parasız veriliyor, satılmıyor.
Molnupiravir omikrona karşı daha etkili
Yeni bir araştırma molnupiravir’in omikron varyantına karşı diğer antiviral ilaçlara göre daha etkili olduğunu gösteriyor. Fortis C-DOC Hastanesi’nden Dr. Anoop Misra liderliğinde yürütülen çalışma Diabetes&Metabolic Syndrome: Clinical Research&Reviews dergisinde yayımlandı. Araştırma, hastaneye yatmış olmayan 1433 COVID-19 hastası üzerinde yapıldı. Bulgular Faz 3 randomize çalışmaya dayanıyor. Misra sonuçları şöyle değerlendiriyor: “İlacın, semptomların ortaya çıkışını takip eden 5 gün içinde alınması gerekiyor. Risk taşımayan hastaların bu ilacı alması uzun vadede sorun çıkartabilir. Ancak bu konuda yeterli bilgi söz konusu değil.”
COVID’in kalbe nasıl zarar verdiği anlaşıldı
Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden (UMSOM) bilim insanları SARS-CoV-2 virüsündeki spesifik bir proteinin kalp dokusuna nasıl zarar verdiğini buldu. Daha sonra bu toksik etkiyi yok edecek bir ilacı kullanarak kalbi tedavi ettiler. Sirke sinekleri ve fare kalp hücrelerinden yararlanılarak yürütülen araştırmadan elde edilen bulgular, Nature’ın Communications Biology isimli dergisinde yayımlandı.
COVID-19 geçiren hastaların, en az bir yıl sonra kalp kası enflamasyonu, anormal kalp ritmi, damarları tıkayan kan pıhtısı, inme, kalp krizi ve diğer kalp rahatsızlarına, COVID geçirmeyen insanlara göre daha fazla maruz kaldıkları biliniyor. Bilim insanlarının COVID’in şiddetini azaltan aşılar ve ilaçlar geliştirmiş olmalarına karşın, bu tedaviler hafif geçen COVID’in kalbe ve diğer organlara verdiği zararı gideremiyor.
UMSOM’da öğretim üyesi olan ve çalışmanın lideri Zhe Han, ekibiyle birlikte SARSCoV- 2’nin en toksik proteini olan Nsp6’yı tespit etti. Bu proteinin kalpte yarattığı hasarı gidermek için 2-deoxy-D-Glucose (2DG) ilacını kullandılar. Bu ilacın kalp ve mitokondriyadaki hasarı düzelttiği görüldü. Bilim insanları 2DG’nin ucuz ve laboratuvar araştırmalarında yaygın bir şekilde kullanıldığına dikkat çekiyorlar. İlaç henüz onaylanmış değil.
Reyhan Oksay
Kaynaklar
https://reliefweb.int/report/world/who-updates-its-treatment-guidelines-include-molnupiravir
https://www.sciencedaily.com/releases/2022/11/221107192300.htm https://www.medschool.umaryland.edu/news/2022/How-a-SARS-CoV-2-Virus-Protein-Damages-the-Heart.html
https://www.moneycontrol.com/news/trends/health-trends/molnupiravir-more-effective-against-omicron-claims-new-study-8091311.html
