Caucher Birkar, 1 Ağustos'ta Rio de Janeiro'da Fields Madalyası'nı aldı.
Her dört yılda bir, Uluslararası Matematikçiler Kongresi'nde, 40 ya da daha küçük yaştaki en genç ve parlak matematikçilere verilen Fields Madalyası, "Matematiğin Nobeli" olarak adlandırılıyor.
Bu yılın kazananları, Bonn Üniversitesi'nde matematik profesörü olan 30 yaşındaki Peter Scholze, Cambridge Üniversitesi'nden 40 yaşındaki Caucher Birkar, İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü'nden 34 yaşındaki Alessio Figalli ve Stanford Üniversitesi'nden 36 yaşındaki Akshay Venkatesh oldu.
Soldan sağa: Caucher Birkar, Alessio Figalli, Akshay Venkatesh, Peter Scholze
Caucher Birkar'ın alanı sayılar ve şekiller arasındaki bağlantıları araştıran cebirsel geometri. Bir dizi denklemin çözüm kümesi geometrik bir alan ile temsil edilebiliyor. O ve çalışma arkadaşları çözümlerin daha kolay anlaşılabilen daha basit bir dizi ile değiştirilebildiği “minimal modeller” adlı konu üzerine çalışıyor.
Fraktal yapılar üzerine çalışan Dr. Scholze için “neslinin en yetenekli aritmetik geometricisi” olduğu söyleniyor. 2010 yılında henüz lisansüstü eğitimini alırken, 288 sayfalık karmaşık bir kitap uzunluğundaki kanıtı, 37 sayfalık yeni bir versiyona dönüştürerek basitleştirmişti.
Dr. Figalli ise, “optimal transport” ya da ulaştırma teorisi adı verilen bir alanda çalışıyor. 1781'de Fransız matematikçi Gaspard Monge tarafından temelleri atılan bu alan, taşımacılık maliyetlerinin mümkün olduğu kadar düşük olması için en verimli ulaşım şekli ve kaynakların belirlenmesi ile ilgileniyor.
Venkatesh’in araştırması ise çok çeşitli matematiksel disiplinlerini kapsıyor. Eski mezun öğrencilerinden biri olan Brian Lawrence ile birlikte, 1980'lerden beri kullanılan ve sadece denklemlerin formuna bakarak sınırlı mı, yoksa sonsuz sayıda mı çözümü olduğu gösteren teoremi kanıtlamak için farklı bir yol buldu. Sonuç yeni olmamasına rağmen, bu yeni yaklaşım, denklemlerin çözülebilirliğini anlama konusunda daha fazla ilerleme sağlayabilir.
Matematik alanında verilen en prestijli ödül
İlk olarak 1936'da verilen Fields Madalyası, Kanadalı matematikçi John Charles Fields tarafından başlatıldı. Ödülün en genç kazananı, 1954'te madalya alan, 27 yaşındaki Jean-Pierre Serre’ydi. 2014 yılında ise, Stanford Üniversitesi'nden Maryam Mirzakhani, Fields Madalyası alan ilk kadın olmuştu. Mirzakhani ne yazık ki, madalyasını aldıktan yalnızca 3 yıl sonra kanser nedeniyle hayatını kaybetmişti.
Madalyası çalındı
Bu yıl kazanan 4 genç ve başarılı matematikçi, madalyalarını Rio de Janeiro’da düzenlenen kongrede aldı. Ancak Birkar, ödülünü aldıktan yarım saat sonra madalyası çalındı.
Birkar, içinde madalyonun bulunduğu evrak çantasını, törenin düzenlendiği alanda bir masanın üzerine bırakmıştı. Birkaç dakika sonra, çanta kayboldu. Güvenlik çantayı bulduğunda ise, içinde madalya yoktu. Rio’nun O Globo gazetesi, hırsızın güvenlik kamerası görüntülerinden zaten tespit edildiğini söyledi. Organizasyon komitesi, soruşturmalarında yerel polis makamlarıyla işbirliği yapıyor.
Kaynak:
https://www.nytimes.com/2018/08/01/science/fields-medals-mathematics.html
https://www.theguardian.com/world/2018/aug/01/fields-medal-award-stolen-brazil-maths-prize
