Aşı karşıtlığı & AIDS inkârcılığı

Tevfik Uyar
Aşı karşıtlığı & AIDS inkârcılığı

Aşı karşıtlığı ile ilgili “fazla liberal” yaklaşımlara rastlıyorum: “Bu bir tercihtir, karar verenler de sonuçta okuyup karar veriyorlar” gibi argümanlar sunuyorlar. Bunun neden böyle olamayacağını “AIDS inkârcılığı” adı verilen bir başka olgu üzerinden açıklamak istiyorum.

Belki hiç duymadınız ama “AIDS inkârcılığı” denen bir akım da mevcut. Bu kişilerin temel argümanı, AIDS hastalığının HIV’den kaynaklanmadığı, AIDS ile ilgili bilgilerin uydurma olduğu, insanlar üzerinde kontrol uygulamak için icat edildiği gibi komplovari argümanlar.

Özellikle 1990'larda ABD’de bazı popüler figürler ortaya çıktı. Bunlardan birisi Christie Joy Maggiore’du. “Ya AIDS hakkında bildiğinizi sandığınız her şey yanlışsa” gibi bir kitap bile yazdı. Tıbbi uzmanlığı olmadan tabii. 1992'de HIV kaptığını öğrenmişti. Bir inkârcı olarak ilaç almayı reddetti. Kızını emzirmeye devam etti. Kendisine sonsuz itimat eden eşiyle korunmasız ilişkiye girmeye devam etti. Peki ne oldu? 17 Mayıs 2005'te kızı (3.5 yaşındayken), Aralık 2008'de de kendisi öldü. Magiore’nin destekçilerinden, sözdebilim içerikleriyle ön plana çıkan, AIDS inkârcılığının merkezi haline gelen Continuum dergisinin editörleri de AIDS inkârcısıydı. Bütün editörleri AIDS kaynaklı nedenlerden öldüler.


Kuşkusuz en kötüsü, Güney Afrika başkanı Thabo Mbeki’nin yaptığıdır. O da AIDS/HIV bağlantısının “batı oyunu” olduğunu düşündüğü için AIDS ilaçlarını ve araştırmacılarını ülkesine sokmadı. “Afrika’da ve Afrika için” sloganıyla kendi dandik ilacını üretti. Sonuç: 300.000 ölü. Hükümeti düşüp başkanlıktan çekildikten sonra tabut üreticilerinin dörtte bir iflas etti. Varın siz düşünün adamın yarattığı vahşeti.

Neyse… Şimdi gelelim esas konumuza.

Sevgili aşırı liberal yaklaşımcı arkadaşlara soruyorum: Aşı yaptırmamak bir tercihse, AIDS tedavisi olmadan korunmasız ilişkiye girmek de bir tercih midir? Buna saygı duyabilir miyiz? Kendi inancınızla başkasının hayatını tehlikeye atmak kabul edilebilir mi?

“Korunmadan ilişkiye girmek” kısmına takılanlar için hemen şunu söyleyeyim: HIV cinsel yolla bulaşıyor. Aşıların korumayı amaçladığı bulaşıcı diğer hastalıklar solunum ya da temas yoluyla. Bir çocuk başka bir çocukla oyun oynarken “korunmasız temasa geçmiş” oluyor.

AIDS inkârcılarının AIDS tedavisini reddetmeleri kendi tercihleri olsun peki… Ama korunmasız ilişkiye girmelerinin cinayete eşdeğer olabileceğinde mutabıkız öyle değil mi? O halde çocuğunuzu aşılatmamanızı bir tercih olarak kabul edersek, onu asla evden çıkarmamanız gerekir.

İki konu arasındaki bağlantıyı şu şekilde özetleyeyim:

  • Bilimde %99 konsensüs olan bir konu var (Aşı / AIDS-HIV bağı ve tedavisi).
  • Birey aykırı inanca sahip (komplo teorilerine itibar ediyor).
  • Bu inancına dayalı olarak üzerine düşeni yapmıyor.
  • Yapmadığı için başkalarını riske atıyor.

“Hayatta en hakiki yol gösterici, bilimdir, fendir.”


Tevfik Uyar

İstanbul Teknik Üniversitesi Uçak Mühendisliği bölümünden mezun olmuştur. Yüksek Lisans ve Doktora derecelerini İstanbul Kültür Üniversitesi İşletme Yönetimi Anabilimdalı'ndan almıştır. Çalışmaları risk algısı, belirsizlik altında karar verme ve emniyet yönetimi üzerinedir. Açık Bilim'in kurucusu, Yalansavar editörü ve Herkese Bilim Teknoloji Dergisi yayın kurulu üyesi olan Uyar, "Astrolojinin Bilimle İmtihanı", "Safsatalar: Aklın Kırk Haramisi" gibi popüler bilim kitaplarının, “Tek Kişilik Firar”, “Kızıl Sürgün” gibi bilimkurgu eserlerin yazarı, "İrrasyonel", “Yalancılar ve Sahtekarlar Ansiklopedisi”, "Başkalarının Aklı" gibi kitapların çevirmenidir.