Bir ürün ücretsiz ise ürün sizsiniz. Social Dilemma belgeseli üzerine…

Editör ne diyor?

Netflix’de büyük ilgi çeken Sosyal İkilem (Social Dilemma) belgeselini izlediniz mi? Jeff Orlowski yapımı olan “Sosyal İkilem” adlı belgesel, sosyal medya uygulamalarının kullanıcıların bağımlılığını nasıl arttırdığını ve gizlilik ihlallerini nasıl yaşanabildiğini sorguluyor.

Facebook, Google ve Twitter gibi teknoloji şirketlerinin sosyal medya platformları ve arama motorları üzerinden bireylere ve toplumlara verdiği/verebileceği zararları ortaya koymayı hedefleyen belgesel, bu yılın Ocak ayında Sundance Film Festivali’nde ilk kez izleyici ile buluşmuştu. ‘Zamanımızın en önemli belgeseli’ olarak nitelendiriliyor. Gözde Kara ve Ali Berkol filmi izlediler ve yorumladılar.

Sosyal medya uygulamalarının yoğun reklam bombardımanın hedefiyiz. Ortak kanaat: “Tarihte daha önce hiç 50 tasarımcı iki milyar insanı etkileyecek kararlar vermedi.”.. Dünyada müşterisine kullanıcı diye hitap eden 2 sektör var; birincisi uyuşturucu sektörü, ikincisi yazılım sektörü. “Bir ürün ücretsiz ise, ürün sizsiniz”. Biz sosyal medyada zaman geçirdiğimiz süreyi arttırdığımızda, reklam veren şirketler de bu platformlara ödedikleri paraları artıyor. Yanlış bilgiler doğru bilgilerden 3 kat hızlı bir oranda yayılabiliyor.”


Yazarımız Tanol Türkoğlu da Dijital Günah Çıkarma Örneği başlıklı yazısındaki değerlendirmesinde “Yarı belgesel yarı kurgu formatındaki filmde belki de unutulmaması gereken en temel mesaj şu: Sosyal medya bireyler iletişim kursun diye yok! Sosyal medya daha çok reklam satabilmek üzere daha çok kişi hakkında daha çok veri sahibi olmak için var!” diyor.

Koronavirüs ile ilgili son gelişmeler

Koronavirüs hala büyük tehdit olmayı sürdürürken yeni gelişmeleri bu hafta da Reyhan Oksay derledi: Koronavirüs mutasyonlarının COVID-19’un şiddeti ile bağlantılı olması... Cep telefonundan yararlanarak geliştirilen yeni bir test... Düşük düzeyde antikorun bile hastalığa karşı koruduğu, çocuklardaki bağışıklığın yetişkinlerden daha donanımlı oluşu...

Mustafa Çetiner de Güncel Tıp köşesinde ‘Adil Aşı Hayal mi?’ diye soruyor. Çetiner ‘dünyada herkesin aşılanması ancak 2024 yılında mümkün olacak. Bu sürecin kısalabilmesi ise adil aşı dağıtımı ile mümkün’ diyor. Özlem Kayyım Yıldız pandemi sürecinde ülkelerin COVID- 19’a bağlı fazladan ölümleri bildirmedeki farklılıklarını ele aldı. İstanbul Kültür Üniversitesi’nen Nurhan Yel pandeminin neden olduğu artan belirsizlik ortamında verinin artan önemi üzerine yazdı.

Doğan Kuban diyor ki...

“Laiklik bir özgür düşünce aracından başka bir şey değildir. Çağdaşlık da demokrasiyi bir yasa sorunu olmaktan çıkarıp bir akıl ve özgürlük sorunu yapmaktır. Dünyanın ulaşmaya çalıştığı toplum modeli bundan ibarettir...” diyor Doğan Kuban Hoca ‘Cumhuriyet ve Geleceği Harcama Lüksü’ yazısında... Erdal Musoğlu 2020’nin iki sıra dışı teknolojik gelişmesini anlatıyor: Kuantum algılama ve uyuyan yapay zekâ.

Koç Üniversitesi Rahmi Koç Bilim ödüllerini iki harika bilim kadını kazandı. Pandemi yüzünden ertelenen 2019 yılı ödülünü göç konusundaki çalışmaları ile Prof. Dr. Filiz Garip; 2020 yılı ödülünü de fotonik ve nanoteknolojiyi kullanarak hastalıkları erken teşhis eden biyosensör geliştiren Prof. Dr. Hatice Altuğ. Her ikisi de Türkiye’de eğitimlerini aldılar ve yurtdışında büyük başarılara imza attılar. Özlem Yüzak iki bilim kadını ile söyleşi yaptı.

Prof. Dr. Celal Şengör ve ekibi yeni bir başarıya daha imza attı ve Sahra Çölü altında gizli bir dağ kuşağı keşfettiler. Bu keşfin detaylarını Orhan Bursalı sordu, yanıtlarını okuyacaksınız. Ali Akurgal koca seneyi COVID- 19 ile geçirdik ama artık ArGe konuşma zamanı diyor Türkiye’nin teknoloji serüvenini anlatıyor.

Şu ilginç konulara bakın!

Bir at yarışını kazanmanın en iyi yolu nedir? Fizik ve matematik bir araya gelerek bir at yarışını kazanmanın en iyi yolunu bulmuş olabilir. Dergimizde...Türkiye 3.6 milyon insanla en çok mülteciye ev sahipliği yapan ülke. Grafik Bilgi’de.. Bilim ve Beslenme sayfasının bu haftaki konuğu pırasa. Diğer sebze çeşitlerinin yanında üvey evlat muamelesi gördüğüne bakmayın ve sakın sofranızdan eksik etmeyin. Zira müthiş bir vitamin deposu...

Yaratıcılık kapasitemizdeki bilişsel devrimin temeli, insanların ikinci bir beyin devresi geliştirmiş olması olabilir mi? İnsan bilişinde empati ve yaratıcılığın paralel geliştiğine inanıyorum diyor Simon Baron Cohen otizm ile yaratıcılığın ilişkisini irdelediği yazısında. Bahçeşehir Üniversitesi’nden Meltem Lara Bilikmen çevirdi.

Edebiyat dünyasındaki tacizcileri sosyal medyada deşifre etme olayını biliyorsunuzdur. Konuya bir de Tanol Türkoğlu’nun gözlüğünden bakın. Robot askerler artık bilim kurgu değil. İnsansız hava araçları, dronelar, orduda robot köpekler derken ülkeler savaşlarda ön cepheye sürecekleri robot askerleri geliştirme peşindeler.

Tınaz Titiz’den “Kendim 1 ve Kendim 2”

Birbirini bütünleyen nüfusbilim ve psikoloji çalışmaları, ebeveynlerin çocuğa verdikleri ekonomik değerin zaman içinde psikolojik değere dönüştüğünü, bunun evrensel bir örnek oluşturduğunu ortaya koyuyor. Prof. Dr. Mümtaz Peker çocuğa verilen değerin ülkelerin politikaları ile nasıl şekillendirdiğiniz ve tabii Türkiye örneğini yazdı.

Tınaz Titiz kendimizi yeni bir sorgulamaya yönetiyor soruları ile: “kendim1”in müdahaleciliğinden -yani akıl daraltıcılığından- kurtulup, “kendim2”nin akışkan ortamına nasıl geçeriz ve yetkin akla ulaşırız? Karmaşık ülke sorunları için Yetkin Akıl ihtiyacı yaşamsal önemde. Bu nasıl olacak?

Karga aklı insansı maymun zekâsı ile yarıştığı.. Tarihsel süreç içinde kitlesel ölümlerin belli periyotlarla yaşandığı... Uçan dinozorların nasıl ortaya çıktıkları... Ve diğerleri Nilgün Özbaşaran Dede’nin Araştırma Gündemi’nde. Arıların da alet kullanma becerilerinin olduğunu biliyor muydunuz? Peki köpeklerin aslında bizi sandığımız kadar iyi anlamadıklarını? Murat Altaş’ın Hayvanlar dünyası sayfasında..

***

HBT’nin ülkemizde haftalık eşsiz bir dergi olduğunu düşünüyorsunuz biliyoruz. O halde size de dergiyi yaymak ve desteklemek düşüyor. İnsanımız ve ülkemiz için! Bilim ve gelişme için!.. Sevgiyle kalın gelecek Cumaya kadar...