Bilim tartışıyor: Sonbaharın gelmesiyle grip mevsimi başladı. Şimdi pek çok insan COVID-19 ve gribin yaratacağı çifte belâdan kendini nasıl koruyacağını düşünüyor. Bilim de görüşlerini açıklıyor!
Belki de yeni hijyen alışkanlıklarımız gribin yayılmasını da engelleyebilir; bu iyimser bir senaryo.... Ama kötümser senaryo da var: Dünya iki salgın hastalıkla baş etmek zorunda kalabilir. Ve bu ikisi bugüne dek görülmemiş çapta bir krize yol açabilir. Reyhan Oksay bu çifte tehdidi bilime kulak vererek enine boyuna yazdı. Türkiye’den iki önemli isim, Koç Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Önder Ergönül ve Prof. Dr. Şiran Keske de, 10 başlıkta Grip ve Covid-19’u yazdılar.
Covid-19 ile ilgili son bilimsel bulguları yayınlamayı sürdürüyoruz: Burnu hedef alan tedavilerin virüsün yayılmasını daha iyi engelleyecek mi? İlginç çalışmalar sürüyor. Çocuklar ve gençlerde koronuvirüsten az etkilenmenin nedeni, erken bağışıklık tepkisinin daha güçlü olması.. Sürü bağışıklığı için yüzde 44 ila yüzde 52 arası bir ulaşma eşiği yeterli diyor uzmanlar ve Brezilya’nın Manaus kentindeki korkunç salgın ile sürü bağışıklığına ulaşıldığını tartışıyor. Ayrıca Ankara’nın bir ilçesinde sürü bağışıklığına ulaşıldığı haberi de büyük ilgi çekti. Demek ki koronavirüs ilçede yaşayanların büyük çoğunluğuna bulaşmış durumda! Sürü bağışıklığı konusunu Özlem Kayım Yıldız’dan okuyacaksınız. Mustafa Çetiner de çocuklar ve gençlerde Covid-19’u yazdı.
Ve Doğan Kuban Doğan
Kuban hoca “yaşamın her an öğrenilecek bir şey sunduğu bir dü nyada öğretecek bir şey bulmayanlar ya aptallar ya da ön yargılılardır. Hiçbir insan o kadar aptal olamayacağına göre, bilgiyi dışlama coğrafi ya da tarihi olarak, beyinde damar tıkanmasına benzer toplumsal aklın tıkanmasıdır” diyor, “Cehalet bir birikimdir” başlıklı yazısında...
Küresel ısınma ve beraberindeki iklim değişikliği insanlığa gezegene en büyük tehditlerden biri. İnsan eliyle, sorumsuz tüketim hırsıyla, plansız kentleşme ile bu günlere kadar geldik.
Küresel ısınma sonucu iklimlendirme (klima ya da soğutma) sistemlerine olan talep patlaması bu sistemlerin elektrik enerjisi tüketimini ve saldıkları ısı ile sera gazlarını önemli ölçü de arttırıyor. Bu da küresel ısınmayı daha da hızlandırarak bir kısır döngü yaratıyor. Bu alanda büyük değişikliklerin gecikilmeden yapılması zorunlu. Erdal Musoğlu’nun bu konudaki yazısını son derece önemli.
Eğitim, pandeminin en sancılı alanlarından biri. Özellikle de uzaktan öğrenme düşük gelirliler için hayli zorlayıcı. Grafik Bilgi’de...
Gün içinde ideal öğün sayısı kaç olmalı? Bilim ve Beslenme sayfamızda..
Çoğu bilim insanı simyayı saçma bulur. Gerçekten öyle mi? Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Kadircan Keskinbora simyanın laboratuvar bilimine yaptığı katkıları yazdı.
Beyin fırtınasına çağrı
Venüs’te fosfin keşfi ‘Uzayda yaşam olup olmadığı’ konusunu bir kez daha gündeme getirdi. Batuhan Sarıcan bizleri bir küçük yolculuğa çıkartıyor; güneş sisteminde yaşama dair umut verici 4 gezegen ve uyduyu anlatarak...
Tanol Türkoğlu “Yapay Duygu” yazısında ‘insan, öteki her şeyde olduğu gibi robotları yaratırken de tek bir şeyi istiyor” diyor: Ölümsüzlük. Ve soruyor: Neden robotların da duygularının olmasını istiyoruz?
Türkoğlu’nun Dijitalem’ini de okumadan geçmeyin deriz: Dijital Sarı Öküz. Hastası olan okurlarımız var!
Ali Akurgal da Serdar Kıykıoğlu ile yenilik ve buluşlarla ilgili yaptıkları beyin fırtınasını anlatmayı sürdürdü. Ama sizlere de bu fırtınaya katılmaya davet var. Okurla etkileşime çağrı yapıyor yazarlarımız. Katkılarınızı bekliyoruz.
2020’nin başarılı bilim kadınları
L’Oreal’in UNESCO iş birliğiyle 18 yıldır yürüttüğü “Bilim Kadınları İçin” programının 2020 yılı kazananları belli oldu. 6 genç bilim kadını: Biri zehirli gazları tespit eden sensörler üzerine çalışıyor; diğeri dokunmatik ekran yerine hissetmatik ekranlar üzerine; bir diğeri 70 yıldır çözülemeyen bir matematik problemine yanıt arıyor. 3’ü sağlık alanında, kanser ve romatoid astrid... Onların çalışmaları insanlık için, dünya için pek çok yeniliğin kapısını aralayacak bir ağın parçaları olacak.
İstanbul Kültür Üniversitesi’nden Dr. Nazan Çağlar pandemi döneminde sürdürülebilir iş modellerini anlattı.
Polatlı’daki kum fırtınası neyin habercisi?
Çukurova Üniversitesi’nden Prof. İbrahim Ortaş geçtiğimiz günlerde Ankara’da yaşanan kum fırtınasının tarihsel nedenlerini yazdı. Konu önemli. Çünkü kum fırtınası bölge arazilerinin yüzeyinin açık bırakılması, nihayetinde insanın yanlış yönettiği bir uygulama sonucunda oluştu. Polatlı’daki kum fırtınası, Konya’daki obruk, Güneydoğu’daki tuzlaşma, yanlış tarım-toprak-bitki yönetimimizin eseri. Toz ve kum fırtınası her ne kadar bir iklim olayı ise de, doğrudan toprak kaybı ve geleceğin gıda güvencesi olumsuz yönden etkilenmiş oldu.
Can sıkıntısının karanlık yüzü
Sadizm, ya da zevk için başkalarına acı verme, bilimin gizemli konularından biri. Sadizmin varlığı yüzyıllardır belgeleniyor olsa da, ardında yatan ruhsal nedenlerle ilgili bilimsel kanıtlar yok denecek denli az. Peki, kimi insanların başkalarına zarar vermekten açıkça keyif almalarının ardında ne gibi ruhsal nedenler yatıyor olabilir? Sayfalarımızda...
7 cm uzunluğunda bir hayvanın yarım metreden uzun dili olabilir mi? Hayvanlar Dünyası sayfasında bu hafta ilginç hayvan dilleri var...
Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği TÜSAD 50. yaşını kutluyor. TÜSAD’ın bir özelliği de alanında ilk uzmanlık derneği olması. Derneği başkanı Prof. Dr. Ülkü Yılmaz derneği ve yaptıklarını anlattı.
Önümüzdeki hafta yeni sayımızda yeni konular ve konuklarla yine sizlerleyiz. HBT, Türkiye’nin aydınlık yüzü ve bilimin sesi. Ülkemizin en çok ihtiyacı, bilimsel araştırmalar ve etkileşimli düşünme..
Dergimizi okuyun, okutun...
