Mars’a ilk önce tabii astronotlar ayak basacak. Eğer olağanüstü bir şey olmazsa dünyamızda (mesela bir dünya savaşı vb.), Mars’a seyahat bu kadar kesin yani! Çünkü bütün bilimsel hazırlıklar bu yolculuğa yönelik. Öyle ki NASA, Mars’a yolculukla ilgili hazırlık çalışmalarının bir kısmını özel şirketlere açtı. Bu konuda yeterliğini kanıtlayan 20 kadar şirket bazı projeleri üstlenip hazır hale getirecek...
Mars’a yolculuk fikri uzun yıllardır ciddi bir şekilde tartışılıyor.
Biliyorsunuz, böyle muazzam bir işin gerçekleştirilmesi için uzun uzun düşünceler tartışılır, fikri olgunluk yaratılır. Bu tartışma sırasında da uzman bilim insanları, mühendisler tartışılan fikirlerin olabilirliğini çalışırlar, test ederler. Büyük proje gelişir, planlanır... Mars’a insan yerleşimlerinin neredeyse tüm illüstrasyonları hazır!
Bu arada tabii ki Mars’ın özellikleri, orada nasıl yaşanabileceğine dair araştırmalar da tüm bunlarla at başı gitti. Mars’ın yörüngesinde dolaşıldı, proje olgunluk aşamasına geldi ve Mars aracı başarıyla indirildi. Araç, sayısız bilimsel deney yapmaya ve veri toplamaya başladı.
Şüphesiz Mars’a yolculuk hayallerinin tarihi 19. yüzyıla kadar gider. Ama biz oraya fazla gitmeden bugüne baktığımızda, çok sayıda ülkenin Mars Projesi ile ilgili olduğunu görürüz: ABD, Rusya, Çin, Hindistan, Avusturya, tabii ki Avrupa Birliği (Aurora Programı).
Bu da aslında Mars yolculuğuna ne kadar büyük önem verildiğinin ve yolculuğun kaçınılmazlığının bir göstergesi. Sadece ABD, NASA’ya Mars bütçesi olarak 125 milyar Dolar ayırmıştı. Bunun trilyona ulaşması kaçınılmaz.
Mars’a yönelik araştırma uçuşları yapıldı. Önce Mars’ın yanından geçen uydular araştırıldı, sonra Mars yörüngesine uydular yerleştirildi. Mars toprağına tekerlekli araçlar indirildi (yürüyen ve sabit araçlar). Son gönderilen InSight’ın onlardan farkı, yeraltını da inceleyecek olması.
Özel şirketler de Mars’a gitmeye, en azından çevresinde turistik tur atmaya hazırlanıyor: SpaceX, Amazon (Blue Origin) ve Hollandalı şirket Mars One. Bu şirket yolculuk için kendisine başvuran 200.000 kişi arasından 100 kişiyi seçti bile.
2030'lu yıllar Mars seyahatlerinin başladığı dönem olarak anılacak gibi gözüküyor.
Peki, siz Mars’a bu yolculuklarından birine katılır mısınız?
Gazi’yi bir de Kuban’dan okuyun
Gazi M. Kemal Atatürk’ü bir de Doğan Kuban’dan okuyalım isterseniz. Milyonlarca gencin yurtdışına gitmenin yollarını aradığı şu günlerde, Atatürk’ün Türk dili ve ulusal kimlik sorunlarının üzerinde neden bu kadar önemle durduğunu anlamamız için yol gösterici bir yazı.
Ali Erdemir çalışmalarını 30 yılı aşkın bir süredir Argonne Ulusal Laboratuvarı’nda sürdüren ve önemli buluşlara imza atan bir mühendis. Bilimin ilerlemesi için gösterdiği çabalardan ötürü geçtiğimiz günlerde ABD’nin saygın bilim örgütlerinden biri olan AAAS’nin Seçkin Üyeliği’ne (Fellow) kabul edildi.
Kalori yakmak için hareket etmemiz gerektiğini biliyoruz. Peki, ya oturduğumuz yerden kalori yakmamızın bir yolu olsaydı? Rita Urgan’ın derlediği yazıda bunun cevabını bulabilirsiniz.
Dr. Engin Celep, kahveye mercek tutarak dünyanın en çok içilen alkolsüz içeceğinin sağlığımıza faydalarını irdeliyor. Klinik çalışmaların da gösterdiği üzere aşırıya kaçmayan bir kahve tüketiminin (günde 3-4 fincan) karaciğer, kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskini düşürebileceğini okuyacaksınız.
Koç Üniversitesi Hastanesi Organ Nakli Merkezi’nden Prof. Dr. Burak Koçak kronik böbrek yetmezliği ve böbrek nakli konusunda yazdı. Araştırma Gündemi’nde Parkinson hastaları için bir hayli önem taşıyan bir kök hücre haberi var.
İstanbul Kültür Üniversitesi Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Gamze Ertürk beynimizde “ayna nöronlar” olarak adlandırılan nöronları anlattı. Bir tıp kongresi düşünün, dünyanın sayılı önemli kongrelerinden... Trilyonlarca doların döndüğü devasa bir endüstri, ilaç tekelleri ve bilim insanları... Peki ya hastalar? Prof. Dr. Mustafa Çetiner Amerikan Hematoloji Derneği’nin yıllık kongresine katılmak için gittiği San Diego’da kongre izlenimlerini aktardı.
Yerel seçimler yaklaşırken
“Belediyeciliği rant yaratmaya mahkûm olmaktan kurtarmalıyız” diyen Müfit Akyos yerel seçimler yaklaşırken 3 bölümlük bir yazı serisine başladı. İlk yazı vatandaş ve kentli olmak üzerine.
Erdal Musoğlu ise yazısında küresel ısınmaya bağlı felaketlerin, kartopu etkisiyle birbirini tetiklediğini ifade ediyor. Bugüne kadar ayrı ayrı ele alınan felaketlerin topluca değerlendirilince içinden çıkılamayacak bir hal almak üzere!
Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Meltem Bilikmen’in çevirisi ile Harvard Üniversitesi’nden psikolog Steven Pinker’in ilginç bir söyleşisini paylaşıyoruz. Genel kanının aksine Pinker’a göre dünyada hayat giderek iyileşiyor. Tanol Türkoğlu, Dijitalem’inde zihin açıcı aforizma ve anekdotlara yer veriyor.
Ayrıca yeni bulunan termit kulelerinin neredeyse piramitler kadar eski olduğu bulgusuna ve iyon motorlu ilk uçağın havalanması gibi heyecan verici bilimsel gelişmelere yer veriyoruz.
Türkiye’nin haftalık bilim, teknoloji, kültür ve eleştirel düşünce dergisi HBT, sizi her hafta dopdolu ve yenilenen içeriğiyle karşılamak için canla başla çalışıyor.
Derginizi satın almaya alıştığınız bayilerde bulamıyor musunuz? Bize bildirin: [email protected]
Sevgiyle kalın.
***
HBT KONFERANSI
Dijital Kültür ve Yapay Zekâ Konferansı’nda 8 Aralık Cumartesi: Black Mirror
Konumuz popüler bir bilim kurgu dizisi olan Black Mirror (Siyah Ayna) üzerine. Bilim kurgudan başlayarak gerçeğe ve geleceğe uzanacağız. Black Mirror dizisi geleceğin toplum ve insan ilişkilerini mi öngörüyor? Bu kurgulardan öğreneceğimiz, kaçınacağımız veya benimseyeceğimiz öngörüler neler olabilir?
Prof. Dr. Cem Say ve Tanol Türkoğlu’nun Dijital Kültür ve Yapay Zekâ Konferansı 8 Aralık Cumartesi saat 17:00’de Bahçeşehir Üniversitesi Beşiktaş Yerleşkesi’nde. Herkese açık ve ücretsiz. Bekliyoruz.
