Bilim insanları, daha önceleri her üç yılda bir meydana gelen sıcak dalgalarının artık küresel ısınmaya bağlı olarak her 200 günde bir ortaya çıktığını söylüyor. Bu da aşırı iklim olaylarıyla daha sık karşılaşacağımız anlamına geliyor.
Fırtınaları, hortumları, kasırgaları, dolu yağışları ile alışık olmadığımız bir yaz mevsimini geride bıraktık. Ancak iklim uzmanlarına göre küresel iklim değişikliğiyle mücadele edilmezse bu sıra dışı iklim olayları yalnızca Türkiye için değil, dünya için yakın gelecekte sıradan hale gelmeye başlayacak.
Teksas eyaletinde meydana gelen ve yaklaşık 16 milyon kişiyi etkileyen Harvey Kasırgası’nın yol açtığı hasar daha giderilmeden ABD’yi son10 yılın en şiddetli fırtınalardan biri olan Irma Kasırgası vuruyor. ABD’nin yanı sıra Porto Riko ve Dominik Cumhuriyeti de kasırgadan ciddi biçimde etkilendi.
Nature Climate Change’de yayımlanan son bir çalışmaya göre dünyada her beş aşırı yağış olayından biri, Sanayi Devrimi’den sonraki küresel sıcaklıklardaki 0.85 °C’lik artışın bir sonucu. Enerji santralleri, fabrikalar ve taşıtlar atmosfere sera gazı saldıkça bu artışın devam etmesi kaçınılmaz.
İsviçre Federal Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Erich Markus Fischer, aşırı hava olaylarının bölgesel iklime göre farklılık gösterdiğine dikkat çekiyor. Örneğin İngiltere’nin güney doğusunda sıcaklıklar eskiden her 1.000 günde bir 33.2 °C’ye çıkarken, şimdilerde her 200 günde bir bu sıcaklığa erişiyor. Fischer ve ekibin söz konusu çalışması, hükümetlerin 2 °C’lik limiti tutturmaları durumunda bile gelecekteki ısınmanın daha dalgalı ve tehlikeli bir hale geleceğini gösteriyor. Bunun sonucunda ortalama olarak Dünya üzerindeki herhangi bir yer % 60 daha fazla yağış alacak ve aşırı sıcak günlerin sayısı yılda 27’yi bulacak.
Bu da şu anlama geliyor: Artık insanlık iklim değişikliğini gelecekte olacak bir şey olarak değil de, içinde bulunduğumuz zaman diliminde çevreyi harabeye çevirecek bir olay olarak görmeye hazırlanmalıdır.
Fischer ve ekibinin çalışması, ısınmanın etkisinin dünyanın her yerinde farklı bir biçimde ortaya çıkacağını gösteriyor. Ekvator çevresindeki 2 °C’lik bir ısınma, hava olaylarını tetikleyerek çok büyük bir yıkıma yol açabilir. Bu bölgelerdeki yetersiz altyapı ve yoksulluk ile mücadele eden yerel halklar, sıcak günlere 50 kat, yağışlara 2.5 kat daha fazla maruz kalacak.
Akdeniz, Kuzey Afrika, Şili, Ortadoğu ve Avustralya’nın bazı bölgeleri de kapsama alanı içine alan, şimdiden kurak olan yerler daha az sayıda yağmurlu günlere maruz kalacak.
Bütün bu rekor düzeydeki hava olayları, küresel ısınmanın etkilerinin iklim bilimcilerinin tahminlerinden daha hızlı bir şekilde görülmeye başladığının kanıtı. İklim değişikliği kendini artık açıkça belli ediyor. Tüm ekonomik, siyasal ve sosyolojik sorunların giderek daha da şiddetlenmesine zemin hazırlayan iklim değişiklikleri, zaten dengesini yitirmekte olan dünyayı iyice kontrolden çıkartabilir.
Derleyen: Reyhan Oksay
Bu yazı HBT'nin 77. sayısında yayınlanmıştır.
