Hava kirliliği beyin kanaması riskini yükseltiyor

Öne Çıkanlar Sağlık Toplum
Hava kirliliği beyin kanaması riskini yükseltiyor

Dünya genelinde yılda yaklaşık 15 milyon insan beyin kanaması geçiriyor. Zamansız ölüm ya da bedensel veya zihinsel bozulma yüzünden kaybolan yaşam yılları araştırıldı. İnsanlar hava kirliliğine maruz kalmasalardı, beyin kanaması vakaları %29,2 oranında önlenebilirdi diyor araştırmacılar. Yalnızca ince toza bağlı hava kirliliği değil yemek pişirmede özellikle de kömür gibi katı yakıtların kullanılması da ele alınmış. Bu yüzden de Sahra’nın güneyinde kalan Afrika ülkelerinde ve Güneydoğu Asya’da veriler çok yüksek.

Bölgeler arasında büyük farklılıklar söz konusu: Endüstri ülkelerinde Dalys değeri %10,2 iken bu değer gelişmekte olan ülkelerde %33,7 civarında. (Karşılaştırma için: Sigara için açıklanan Dalys değeri %20,7.) Kirli havanın beyin kanaması riskini nasıl yükselttiğini, Auckland Üniversitesi’nden Valery Feigin şu şekilde açıklıyor: Damarların iç zarları üzerindeki zararlı etkiler tromboz riskini ve kan basıncı yükseltiyor. Yüksek kan basıncı ise beyin kanamasında bir numaralı risk faktörü.

Diğer önemli faktörler ise düşük meyve tüketimi, fazla kilo, aşırı tuz tüketimi ve sigara içimi. Bu risk faktörlerinin azaltılması sayesinde dünya genelindeki beyin vakalarının üçte birinin önlenebileceği söyleniyor The Lancet dergisinde. Aynı dergide araştırma sonuçlarını yorumlayan Vladimir Hachinski (Western Ontario Üniversitesi) ve Mahmoud Reza Azarpazhooh (Mashhad Üniversitesi) beyin kanaması vakalarıyla ilgili sistematik analizin, beyin kanamasının önlenmesi ve azaltılması için önemli bir kılavuz olduğunu vurguluyorlar. “Özellikle de kentlerde sağlıksız yiyecek satın almak çok kolayken, hareket olanağı bulmak zordur. Ve sağlıksız bir çevrede sağlıklı bir yaşam biçimi sürmek kolay değildir.”


Kaynak: www.thelancet.com/journals/laneur/article/PIIS1474-4422(16)30073-4/fulltext