Parkta veya bir ormanda vakit geçirmenin insanı rahatlattığı aslında bilinen bir şey ama Michigan Üniversitesi araştırmacıları yeşil alanda bulunmanın üzerimizde ne şekilde etki yaptığını incelediler. Stres seviyesinin düşmesi için ne sıklıkta ve kadar süre doğada kalmak gerekiyor ve ne tür bir doğa deneyiminden yararlanmak lazım gibi sorulara yanıt arayan çevrebilimci MaryCarol Hunter ve ekibinin araştırması, Frontiers in Psychology dergisinde yayımlandı.
Stres hormonu kortizol böbreküstü bezi kabuğunda üretilir ve karaciğerde indirgenir. Kortizol değerlerinin örneğin kronik stres yüzünden devamlı yüksek olması şişmanlık, bağışıklık sisteminde zayıflama ve kalp-dolaşım bozukluklarıyla, ayrıca depresyon ve diğer bazı hastalıklarla da ilişkilendirilmektedir. Hunter’in son araştırması doğada yirmi ila otuz dakika vakit geçirmenin bile stres seviyesini düşürdüğünü göstermiş.
Araştırma çerçevesinde 36 kişilik bir gruptan haftada üç gün en az on dakikalık doğa yürüyüşü yapmaları istenmiş. Bu yürüyüşlerden önce ve sonra katılımcıların kortizol değerleri tükürük örneğiyle belirlenmiş. Katılımcılara gezecekleri yeri kendilerinin seçmesine izin verildiyse de bazı şartlar öne sürülmüş. Yürüyüş gündüz yapılacaktı, sportif hareketler yapılmayacak, İnternet, sosyal medya ve telefon kullanılmayacak, herhangi bir şey okunmayacaktı.
Bu şekilde sadece yirmi dakikalık bir doğa yürüyüşünün bile stres seviyesini önemli ölçüde düşürmek için yeterli olduğu görülmüş. Stres seviyesi en çok da katılımcıların yirmi ila otuz dakika yeşillikler arasında yürüdükleri veya oturdukları zaman düşmüş. Sonuçlar daha önceleri gerçekleştirilen benzer araştırma sonuçlarıyla da örtüşmekte.
İsveçli araştırmacı Roger Ulrich 1984 yılında sadece ağaçlara bakmanın bile pozitif etki yaptığını bulmuştu. Ameliyattan sonra hastane odasından ağaçlarla dolu bir bahçeye bakan hastalar daha az ağrı kesici istedikleri gibi daha önce iyileşmişler.
Yeşil alanı bol olan semtlerde yaşayanlarda kalp-dolaşım hastalıkları ve diyabet daha ender olarak görülüyordu. Daha önceleri Japon bilim insanlarınca gerçekleştirilen bir araştırma da ormanda düzenli olarak yapılan yürüyüşlerin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini ortaya koymuştu. “Orman tıbbı” Japon Üniversitelerinde başlı başına bir araştırma bölümü. Burada hangi faktörlerin etkili olduğu araştırılıyor. Mesela orman havasının mı yoksa özel bitki örtüsünün mü iyi geldiği henüz kesin olarak bilinmemektedir.
Nilgün Özbaşaran Dede
