Düzenli olarak7 saatten az uyumanın sağlık üzerinde olumsuz etki yaptığını gösteren çok sayıda araştırma var. Yetersiz uyku özellikle de şişmanlıkla ilişkilendirilmekte. Peki fazla uyku sayesinde şişmanlıktan korunmak ya da zayıflamak mümkün mü? Bu sorunun yanıtını arayan Chicago Üniversitesi araştırmacısı Esra Tasali’nin JAMA International Medicine dergisinde yayımlanan sonuçları, şu sıralar ABD’deki doktorlar tarafından en fazla okunan makalelerin başında geliyor.
Tasali ve ekibi Kasım 2014 ve Ekim 2020 arasında 80 kişiyle bir araştırma gerçekleştirmişti. Bunlardan 41 tanesi erkekti. Tüm katılımcıların fazla kilosu vardı ve beden kitle endeksleri 25 ve 29,9 arasında değişiyordu. 30’u geçen beden kitle endeksi obez olarak kabul ediliyor. Yaşları 29,8 ortalamasında olan katılımcılar gecede 6,5 saatten az uyuyorlardı.
Klinik deneylerde katılımcılar iki gruba ayrıldı. Bir grup öneri ve önlemlerle gecede 8,5 saat kadar uyurken, kiloları, enerji alımları, enerji sarfiyatı vb. teknik araçlarla takip edildi. Diğer grup ise normal uyku alışkanlığını devam ettirdi. Müdahalesiz iki haftalık bir başlangıç aşamasından sonra, asıl çalışma iki hafta daha sürdü. Denekler evde kalarak, her zamanki normal yaşamlarını sürdürdüler. Değerlendirmede obeziteden kaçınmak ve kilo vermek için daha fazla uykunun önemli bir etki yaptığı görüldü. Normalden daha fazla uyuyan katılımcılar bir günde 270 kalori daha az aldılar.
Anlaşıldığı üzere uyku iştahı kesiyor. Deneyler sırasında hiçbir diyet uygulanmadı. Kalori alımındaki (ayrıca kalori tüketimindeki) küçük düzenli değişikliklerin bile beden ağırlığının üzerinde önemli bir etkisi oluyor. Araştırmacılar, günde yüz kilokalori daha fazla enerji alımının üç yıl içinde fazladan 4,5 kiloya neden olduğuna dikkat çekiyorlar.
Çalışma, katılımcıların normal yaşam ortamlarında nesnel olarak ölçülen enerji alımı ve beden ağırlığı üzerinde, uyku süresini sağlıklı bir ölçüde arttırmanın olumlu bir etkisini kanıtlayan ilk çalışma. Daha fazla uyuyarak, günde 270 kilokalori daha az enerji alımı, herhangi bir diyet olmaksızın başlı başına önemli bir etki ve belki de gelecekte diyet olmadan da zayıflama mümkün olabilir.
Nilgün Özbaşaran Dede
