Dünyamızda günler yavaş yavaş uzuyor. Zamansızlıktan yakınanlar için kısa bir süre önce PNAS dergisinde yayımlanan bu araştırma iyi bir haber olabilirdi. Fakat ne yazık ki biz bu değişimi fark edemiyoruz bile. Çünkü bu süreç o kadar yavaş ki ancak jeolojik zaman çizelgelerinde takip edilebiliyor. Bu kadar eski geçmişteki koşulların rekonstrüksiyonu mümkün olsa da yine de bazı komplikasyonlar söz konusu diyor jeolog Stephen Meyers ve astronom Alberto Malinverno. Örneğin dünyamızın uydusu her yıl 3.83 santim uzaklaşıyor bizden. Bu hareket geçmişe uyarlandığında, eninde sonunda Dünya’nın yerçekiminin Ay’ı parçaladığı bir noktaya geliniyor ki bu da doğru olamaz. Jeolojik araştırmalara göre Ay 4,5 milyar yıl yaşında. Ve dünyamızın yerçekimiyle parçalanamayacak kadar da büyük.
Bu yüzden ilkel zamanlardaki koşulların yaratılabilmesi için daha fazla malzeme gerekiyor. Meyers ve Malinverno’nun modellerinde bunlar jeolojik veriler (Kuzey Çin’e ait 1,4 milyar yıllık bir kaya parçası), Milankovic döngülerini (Dünya’nın eksenindeki ve yörüngesindeki oynamalar) içeren astronomi teorileri ve güneş sistemindeki çoklu cisim kaosundaki belirsizlikleri düzenleyen yeni bir istatistiksel yöntem. Hesaplamalara göre 1,4 milyar yıl önce Dünya’da bir gün sadece 18 saat devam ediyordu. Dünya’nın dönüşündeki yavaşlamadan en başta Ay ve onun Dünyadan uzaklaşması sorumlu. Modelleriyle jeolojik sorunları hesaplayanlar sadece bu iki araştırmacı da değil.
Örneğin Yeni Zelandalı bilim insanları da kısa bir süre önce, soyları tükenmiş deniz canlılarına ait fosil varlığındaki oynamaları, Dünyamızın döngülerindeki oynamalara bağlamışlardı. Bu araştırmadan çıkan sonuca göre gezegen sisteminde, yerçekimindeki küçük oynamaların toplamı uzun vadede önemli etkiler yapıyorlar. Dünyamızın jeolojisi astronomik bir gözlemevidir. Onun yardımıyla güneş sisteminin geçmişini görebiliyoruz diyor bilim insanları.
Nilgün Özbaşaran Dede
