Dijital dünyanın hızlı yükselişi ve en çok merak edilen konu olarak kanser…

Editör ne diyor?

Bilim dünyası nereye akıyor? Hangi araştırmalara merak artıyor? Bilim insanları geçen yıl en çok hangi konuları araştırdı ve hangi anahtar sözcükleri kullandılar? Ve halk geçen yıl en çok hangi bilim konularını merak etti? Bu iki konuda size iki liste sunuyoruz.

Şunun altını çizelim: Merak edilenlerde ilk sıra yine kanserin, ama genel olarak dijital dünya-yapay zekâ konuları üzerine çok yoğunlaşmış. Çünkü bu alanlarda, Blok Zinciri konusu dahil, çok hızlı bir yükseliş var, üçü konu da gerilerden gelip ilk 10’a yerleşmiş. Biz de robotiğin hemen her alanda hızlı yükselişini öne çıkartıyoruz bu hafta. Erdal Musoğlu arkadaşımız da bu ayki yazısında ağırlığı yapay zekâya veriyor ve kapak konumuzu tamamlıyor. Musoğlu’nun yazısı önemli, çünkü yapay zekâ, kavramları anlama dönemine girmiş, yani sağduyu işaretleri alınmaya başlandı diye yorumlanıyor.

Ama bu kadar değil, Batuhan Sarıcan’ın derlediği bir başka yapay zekâ konusu daha var: İnsanın yüz fotoğrafından, karşılaştırmalarla bazı genetik hastalıkları çok önceden teşhis eden ve %70 doğruluk payı ile bilen yapay zekâ programları devreye girdi. Eğer varsa, hastalığımızı yıllar öncesinden öğrenmek ister miyiz? Şüphesiz tartışmalı bir konu. Üstelik %70 doğruluk payı da büyük kargaşaya yol açıyor. Ama biz bu alanda tıpta gelişmenin yönünü vurguluyoruz. Olayın bir başka yönü de pahalı genetik testleri gereksiz kılacak bir gelişme olması.


Tabii bu hafta aynı zamanda Dijitalem’in günü! Dijital dünyada ilginç gelişmeleri madde madde izlemeyi sürdürüyoruz Tanol Türkoğlu’nun yazısında… Cem Say, 5 bölümlük Blok Zincir yazı dizisini bu hafta bitiriyor. Müfit Akyos, bu kez “Kamunun Tersine Yenilikçiliği” başlığıyla çok temel bir konuyu yakalamış...

Konu açılmışken, yapay zekâ ile bir ilgisi yok ama bir kan testiyle, Alzheimer hastalığı belirtiler ortaya çıkmadan 10 yıl öncesinden belirlenebilecek. İyi mi kötü mü, artık tartışmaya açık.

Gelişme ve aptallık el ele mi? 

Doğan Kuban mükemmel bir yazı ile karşınızda. Bu kez insanlığın gelişmesini ele aldı bilgemiz. Çok önemli bir saptama yapıyor: Toplum geliştikçe ve sanayileştikçe, dahası robotik çağa geçtikçe, insanoğlunun daha ilk çağlardan itibaren yarattığı mitler adım adım gündemden düşeceğine, kendini koruyor ve çağın ve toplumların gelişmesine paralel bir seyir izliyor. Hocamız, şüphesiz bu gelişmenin günümüzdeki ayağını da dünyayı yok edecek iklim değişimiyle bütünleştiriyor. Varlığımızı nasıl koruyacağız?

Bu hafta Tartışma - Akademik forum sayfamızda bilim dünyamızı yakından ilgilendiren önemli bir konuyu Murat Özmen açıyor: Akademik kongreler! İlgili ilgisiz bazı kongrelere “uluslararası” başlığı eklenerek haksız kazançlar elde ediliyor.

Hayvanlar Dünyası’nda meraklı bir konu var: Nesli tükenmiş hayvanların boyutları nasıl hesaplanıyor? Başarılı tıp bilimi tarihçiliğini de sürdüren Kadircan Keskinbora, Sokrates’in ölümünü yeniden tartışmaya açıyor: Zehirlenerek idam mı, gizlenmiş bir intihar mı? Yılser Devrim ve Arife Sağlam katı atıkların enerjiye dönüştürülmesinde kullanılmaya başlanan plazma teknolojisi yazdılar: Atılan 1 ton çöp değil, 1 MW elektrik... Pelin Can’ın yazısı: Sağlıklı yaşlanmada Akdeniz diyeti.

Araştırma Gündemi’nde çok taze ve ilginç araştırmalar var. Biri: Gezegen Diyeti! Merak etmez misiniz? Ya da “Üçüncü Kutup” haberimizi ve orada olan bitenleri? “Anılar aslında bir yanılsama” seri köşemizin konusu: Zaman içinde anılara ne olur?

Derginin içeriğini yaza yaza bitiremeyiz. En iyisi her hafta HBT’yi izleyin. Her Cuma beyin besleme günü.

Bir hafta sonra yeni bir dergi ile karşınızda olmak üzere, sevgiler!