Bilim dünyasındaki son gelişmeler ile evrenin ve gezegenimizin bilinmeyenlerine ilişkin perdeler de aralanmaya başladı. Bunun en itici gücü James Webb Uzay teleskobundan gelen görüntüler. Evrenin Big Bang’den 200 milyon yıl sonraki halini inceleme yeteneğine sahip James Webb Uzay Teleskobu (JWST) 1.5 milyon km. ötedeki yörüngesine yerleştirildikten sonra birbiri ardına görüntüler göndermeye başladı.
Kozmoloji ile ilgili yerleşik görüşlerde köklü değişiklikler yaratacak olan bu verilerin ne anlama geldiğini İstanbul Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölüm Başkan Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi Sinan Aliş’e sorduk.
Bir diğer önemli gelişme gezegenimizin bebeklik dönemine ait yeni bulgular.
Yeryüzünün ilk milyarıncı yaşına ilişkin elde edilen son bulgular, yaşamın kökeni ile ilgili yerleşik görüşleri yeniden tartışmaya açıyor. Yaşamın karada mı, yoksa denizlerde mi başladığı sorusuna yanıt arayan bilim insanları, birbiri ile çelişen kanıtların şifrelerini çözmek üzere. Reyhan Oksay hazırladı.
Geçen yüzyılın ikinci yarısından itibaren bilim dünyası gezegenimizdeki tüm tahribatları, yıkımları ayrı ayrı ele almamamız gerektiğini, bozduğumuz şeyin birbirine sıkıca bağlı süreçler içeren bir sistem olduğunu kavramaya başladı; ‘Yer Sistemi’ ve Yer Sistem Biliminden söz edilir oldu; Alexander von Humboldt’dan sadece iki yüzyılcık sonra! Size Humboldt’u anlatan önemli bir kitabı tanıtmak istedik. Nüzhet Dalfes yazdı.
Sofranızda deniz anası yemeği ister misiniz?
Düşük kalorili, kolajen maddesi fazla, içine baharat katmaya uygun ve güneş altında kurutulması kolay. Deniz analarının ticari meta haline getirilmesi bütün dünyada yaygınlaşıyor. Balık ve tavuk yemi olarak ve yüksek kolajen içeriği nedeniyle ilaç olarak kullanılması da gündemde. Bayram Öztürk’ün kaleminden.
Bugün Dünya Barış Günü. Müfit Akyos ‘Barış her zaman daha ucuzdur’ başlıkla yazısında ‘En derin sorunların çözümü her zaman savaş aracından çok çok ucuzdur. Eylül barış taleplerimizi yükselteceğimiz ay olsun!’ diyor.
Bilişsel aktivite neden yorar? Özlem Kayım Yıldız Wiehler ve arkadaşlarının 22 Ağustos’ta Current Biology’de yayınlanan makalelerine dikkat çekiyor.
Sivrisinekler kokumuzu almada neden kadar ustalar?
Bir sivrisineğin koku alma duyusunun bugüne dek çizilmiş en ayrıntılı haritasını bizlere sunan bu son araştırma, insan kokularını sivrisineklerden gizlemeye çalışmanın sanıldığından çok daha güç bir çaba olacağına da işaret ediyor. Rita Urgan derledi.
Afrika’da 50 yıldır vardı... Aklınız neredeydi?
Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Dr. Melike Yavuz, Maymun Çiçeği hastalığının DSÖ tarafından ‘Uluslararası Halk Sağlığı Acil Durumu’ ilan edilmesinin kapsamlı bir tartışmayı başlattığını yazdı. Georgetown Üniversitesi’nden Alexandra Phelan olayın yüksek gelirli ülkelerde meydana gelmesi ile olağanüstü olduğunu belirlemenin adaletsiz ve etik dışı olduğuna dikkat çekti..
Genetik biliminin öncüsü Gregor Mendel 200 yaşında! Rahip, öğretmen ve alaylı bilim insanı olan Gregor Mendel’in, 1850’lerde manastırda tek başına yaptığı bezelye deneyleri nasıl bu kadar etkili oldu ve bugünün genetik çalışmalarını etkiledi? Batuhan Sarıcan derledi.
Büyük Taarruz’un 100. yılındayız
Ahmet Yavuz Kurtuluş Savaşı’nı sonlandıran bu son derece önemli saldırının stratejisini yazdı.
Dünyanın 2. sınıf vatandaşı olmaktan kurtulmak mümkün mü? Doğan Kuban’dan...
Bir nükleer savaşın 5 milyar insanı yiyeceksiz bırakabileceğini biliyor muydunuz. Yeni modellemeler ile yapılan önemli bir araştırmanın ilginç sonuçlarını Özlem Yüzak hazırladı.
Tanol Türkoğlu Metaverse’ün geleceği üzerine ilginç ve hayli düşündürücü bir makale kaleme aldı. Türkoğlu, “Metaverse teknolojisi ile yapılabilecek şeyler konusunda geniş katılımlı zengin bir çözüm kümesi üretilmediği taktirde ne olacağı belli: Bugünün sosyal medya odaklı web sitelerinin yerini gelecekte “metaverse”ler alacak. Böylece “metaverse” teknolojisi de “kötü yola” düşmüş olacak” diyor.
Bu arada bu hafta Türkoğlu’nun Dijitalem’ini de unutmayın. Küçük bir paragraf alalım: Dijisözler Ansiklopedisi’nden seçmeler: Bilgisayarın mı var, derdin var. Eğri otur, doğru konum at. Fazla dosya disk bitirmez. Garip kullanıcının cihazını admin kurtarır. Geç insin de güç inmesin. Bitcoin ferman dinlemez....
Matematik keşif midir, icat mıdır? Kültür koleji Anadolu Lisesi Matematik Bölüm Başkanı Ogün Öge yazdı.
Yazarımız Mustafa Çetiner çok yeni kaybettiği, kendisi gibi doktor olan babası Erkem Çetiner’i yazdı. Arkadaşımızın acısını paylaşıyoruz.
Hızla birlikte kazalar da arttı. Peki neden?
‘Kinetik Enerji hızın karesiyle orantılı artar’ diyen Makine Yüksek mühendisi Alpay Lök şunları vurguluyor: UAB araç muayenesi AB mevzuatına (2014/45/EC) uygun degil. Ağır taşıt fren muayenesinde çok ciddi noksanlar var. Araçların bakım ve tamirleri ile ilgili mevzuatlarımız çok zayıf. Yetkili servisler dışında sorunlar var. Otoyollardaki hızın artırılması büyük hata... Konu hepimizi yakından ilgilendiriyor.
Hatırlatma dozları kafa karışıklığı yaratıyor: Aşı seçenekleri çoğaldıkça pandemiden korunmak için ne yapılması gerektiği konusunda kafa karışıklığı yaşanıyor. Yeni nesil COVID-19 aşıları piyasaya çıkmak üzere, ancak eski seçeneklerin de henüz gündemde olduğu koşullarda yeni aşıların nasıl ve ne zaman uygulanacağı henüz bilinmiyor. Sayfalarımızda.
Gıda güvenliği nedir bilmiyoruz. Sabri Ülker Vakfı’nın araştırmasının sonuçları dergimizde.
Dünyanın en büyük göçü: Planktonların su yüzeyine yolculuğu. Hayvanlar Dünyası’nda. Murat Altaş hazırladı.
Köpekler ve sevinç gözyaşı
Yüzen yapay yaprak ile biyolojik yakıt üretildi...Kanser ilaçları Alzheimer hastalığına karşı da kullanılabilecek... Köpekler de sevinç gözyaşları döküyor...Ve diğerleri... Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı Araştırma Gündemi’nde.. Hayvanların neden kuyrukları var? Meraklı Çocuk’ta Mercan Bursalı hazırladı.
İklim değişikliğinin orman yangınlarını nasıl etkilediği hakkında önemli bir grafi k bilgi bulacaksınız. Deniz seviyeleri de yine iklim değişikliğinden dolayı yükseliyor. Bu nasıl etkileyecek. Dergimizde.
‘Dördüncü boyutun gizemi’ yazı serimizde bu hafta 'Zaman olmadan yaşayabilir miyiz?' sorusunun yanıtı var.
HBT güzel sağlıklı umutlu sevgi dolu bir hafta diliyor. Hep beraber daha iyi dergilere, yıllara….
