Kanser illeti, her yaştan insanı pençesine alıyor. Herkesin yakın çevresinde bir veya birkaç kansere yakalanmış insan var. Her ne kadar örneğin kan, meme, prostat, rahim vb. gibi bazı kanser vak'aları, kanser hücrelerinin türrüne ve erken teşhise göre tedavi ediliyorsa da, yine ölüm nedenleri arasında başrolde.
Bağışıklık sistemimizden kaçan bir canavar. Aslında bağışıklık sistemi, her türlü melanete karşı savunma bir mekanizması, fakat pek çok durumda işe yaramıyor. Bu da insanın mükemmel bir yaratık olmadığının kanıtı. Mekanizma var, ama pek çok durumda etkisiz: dış etkenlerle bozulmasında, zaman içinde zayıflayarak gücünden kaybetmesinde şüphesiz ki rol oynuyor.
Tıp, bağışıklık sistemine yönelik araştırmalarıyla, kanseri yenme çabalarını on yıllardır sürdürüyor. Çeşitli yöntemler geliştirildi, geliştiriliyor. Kanser hastalarının bağışıklık hücrelerini genetik olarak değiştirerek, kanseri alt etmesi için yoğun uğraş var.
Onlarca laboratuvarda bu çalışmalar sürerken, en büyük umut kanser aşısında... Yıllardır konuşulan bir konu, fakat ilk kez 2018’de ilk olumlu sonuçlar alınmaya başlandı. 2019’da aşı konusunda olumlu haberler duyacağız büyük olasılıkla. Haydi hayırlısı! Dergide bu kez 2019’a damgasını vuracak 17 konu daha seçtik. Ufkumuz açılsın! Yazı, Reyhan Oksay’a ait.
Yazarlarımız hep özgün
Doğan Kuban, “Teknolojinin son aşamasına fırlamak zorundayız” yazısıyla, üretimde dünya ile uygun adım ve ortaklık kurmamız gerektiğini vurguluyor. Yazacağımız tarih dünyaya ortak olmaktır diyor Kuban: Çin bize örnek olmalıdır! Para, savaş, sömürü, hırsızlık, açgözlülük, cehalet altıgeninin içine sıkışmış dünya var!
Cem Say, geçen sayıda başlattığı 5 soruda Blok Zinciri dizisinde, “Bu zincir nedir” sorusuna yanıt veriyor. Ali Akurgal, teknolojideki gelişmelerin artık her alanda kişiye özgü çözümlere olanak veriyor konusunu ayrıntılandırırken, Tanol Türkoğlu, ilginç bir saptama yapıyor; teknolojinin şimdiki zamanı genişlettiğini, artık içine çok şey sığdırıldığını, bu durumun da bireyi muhafazakâr yaptığını ileri sürüyor! Mustafa Çetiner, yine akademik dünyaya bir çomak sokuyor: Bilim insanının görevi makale yazmak mı? Yazarlarımız toplumun önüne durmadan yeni tartışma ve düşünme konularını sürüyor! HBT’nin başlıca özelliklerinden biri! Hepsinin eline beynine sağlık!
İlkellikten bilimselliğe
Pınar Aydın, operalardaki doktor karakterinden yola çıkarak, “Hekimler çağlar boyunca operalarda şarlatanlıktan meslek ahlâkı sahibi olmaya, ilkel inanışlardan bilimselliğe ve saygınlık konumuna terfi etmiştir” diyerek hoş bir öykü anlatıyor. Evet ama doktorluk kılıfı altında ülkemizde ve dünyada tıbbın henüz bilinmezliklerinin içinde dolaşarak şarlatanlık yapanlar da az değil…
Bilince dair 10 soru dizimizin son yazısı, üç konu ile tamamlanıyor: Zihin Sorunu, Davranış Sorunu ve Ahlak Sorunu. Diğer 7 sorunun açıklamalarını da içeriyor son yazı.
Nilgün Özbaşaran Dede’nin ilginç bir derlemesini okuyacaksınız: 540 milyon yıl önce dünya Kambriyen dönemi patlaması yaşadı, neden ve nasıl sorularıyla o dönem üzerinde çalışmalar hiç hız kesmedi. Şimdi ilk kez o dönemden kalma bazı deniz canlılarının fosilleri ele geçirildi. O dönem sayısız canlı yok oldu ve yerlerini yenilerine bıraktılar. Eklembacaklılar ise dünyanın en başarılı canlıları olarak nitelendirilir. Fakat yeni bulgularda daha eski canlı kökleri bulundu. Hikâyesi içeride!
Çok önemli bir gelişme oldu, konuşamayan felçli hastaların beyinlerine yerleştirilen elektrotlar sayesinde beyindeki elektriksel aktiviteler sese dönüştürülerek dışarıya aktarıldı ve dinlenildi. Bunları siz de, yazının altındaki linkten dinleyebilirsiniz. Başka bir ilginç gelişme de laboratuvarda oluşturulan mini beyinlerde, bebek beynine benzeyen elektriksel aktivitelerin saptanmış olması.
Tekno Vitrin’de son ürünleri incelerken, Araştırma Gündemi köşemizde, bilim dünyasında en son çarpıcı gelişmeleri merakla okuyun lütfen. Bazıları: mide küçültme yerine implantla zayıflama, çağımızın sorunu yalnızlık, yapay zekâ kanser hücrelerini tanıyor, yakut ve safirden oluşan süper dünyalar... Ve tuzlu su arıtmada yeni bir yöntem, basit ve ucuz: güneş...
Gülşah Karaca, İstanbul Kültür Üniversitesi sayfasında çocuklarda fiziksel aktivite gibi önemli bir konuya değiniyor.
İşimizi iyi yapmaya çalışıyoruz
Gelelim geçen Cumartesi günkü “Yapay zekâ ile doğal zekâ karşı karşıya” konferansına. Bir özetini bulacaksınız. 350 kişilik salon doldu. Tanol Türkoğlu, Cem Say ve Türker Kılıç nefis bir tartışma sundular.
HBT bugünü, yarını ve geleceği en zengin içeriklerle sizlere sunuyor. Biz elimizden gelenin en iyisi yapmaya çalışıyoruz, sizlerden de HBT’nin okunmasını yaygınlaştırmanızı bekliyoruz.
Başka çaremiz mi var!?
Gelecek Cuma’ya kadar sevgiyle kalın...
