Şarbon biliyorsunuz son haftalarda Türkiye’yi esir aldı ve döviz dalgalanmaları ile neredeyse paralel seyretti. Her kafadan bir ses çıktı, aslı astarı olmayan onlarca uyarı niteliğinde bilgi ortalıkta dolaştı: Sakın et yemeyin, süt ve süt ürünleri tüketmeyin... Sonunda asıl mesele şarbonun ötesine geçti ve toplumun bilimsel bilgiyi ne kadar özümsediğine kilitlendi. Tabii burada Sağlık Bakanlığı’nın doğru zamanda doğru bilgilendirmeyi yapmamasının da büyük payı olduğunu söyleyelim. Bunun üzerine şarbonu, konunun uzmanlarına, yani Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği’nin (KLİMİK) yönetim kurulu üyelerine sorduk. Türkiye’nin farklı bölgelerinden farklı illerinde görev yapan hekimler ile oturduk ve doğru bilinen yanlışları konuştuk.
Dergide başka neler var?
Bu sayımızda İstanbul Kültür Okulları Kurucusu, İstanbul Kültür Üniversitesi Mütevelli Heyeti Onursal Başkanı Fahamettin Akıngüç, çok önemli bir konuya parmak basıyor: Eğitim İşletmelerinde Ar-Ge. Akıngüç bakın ne diyor: “Okullarımızla, öğretmenlerimizle, öğrencilerimizle, kısacası eğitimin tüm bileşenleriyle dünya genelinde bir rekabet gücü elde etmek istiyorsak günü değil, geleceği kurtaracak; kendimizi, unvanlarımızı, makamı değil, gençliği ve eğitim emekçilerini koruyacak uygulamalar için eğitimde Ar-Ge bakış açısının acilen yaygınlaştırmalıyız.”
Travma cerrahisinin Leonardo Da Vinci’si olarak bilinir Dr. David Helfet, cerrahide teknik ile sanatı buluşturan bir orkestra şefi gibidir. Dr. Helfet geçen hafta bir konferansa katılmak üzere Türkiye’ye geldi ve travma cerrahisindeki deneyimlerini arkadaşımız Reyhan Oksay’a anlattı.
Geçen hafta İstanbul’da önemli bir toplantı daha vardı. Açık Bilim Zirvesi.
Bilgi insanlığın ortak mirası ama ne yazık ki bilimsel araştırma verilerine serbest erişim o kadar da kolay değil. Avrupa Birliği 2014 yılında OpenAire adı verdiği bir elektronik veri altyapısını bilimin kullanımına açtı. Amaç tüm paydaşların bilimsel araştırmalara katkıda bulunabilmesi ve verilerin çekmecelerin derinliklerinde tozlanması yerine yeniden kullanılabilir hale gelmesi. Türkiye de ağın içinde, ancak ne yazık ki teknik altyapı zayıflığı ve araştırmacıların endişeleri nedeniyle gelişmelere hızlı ayak uyduramıyor. Arkadaşımız Cemre Yavuz zirveyi izledi ve yazdı.
Genç ve başarılı bir bilim insanı Dr. Berna Sözen. Yapay embriyo üzerinde önemli çalışmalarda imzası var. Doku-organ başlangıcının bilinmeyen sırlarına ışık tutan çalışmaları geçen yıl Yılın Çığır Açan 10 Gelişmesi arasında gösterilmişti. Çalışmalar bu yıl ciddi bir eşik daha atladı ve Sözen Cambridge Üniversitesi bünyesinde sürdürülen araştırmaları HBT için yazdı.
Enerji konusu tüm dünyayı yakından ilgilendiren bir konu. Özellikle iklim değişikliğinin günlük yaşamlar üzerindeki etkisinin daha da yakından hissedilmesi ile çözüm önerilerine ilişkin farklı senaryolar da gündemde. Vahap Sarmanlı enerji sorunu ve 450 S adı verilen uluslararası çözüm planı üzerine yazdı.
Doğan Kuban Yassıada’daki betonlaşmayı, Türkiye’deki kent planlaması mantığından yola çıkarak yazdı. Son yıllarda kentsel toprak rantının en önemli sermaye birikim kaynağı haline geldiği malumunuz. Bayram Ali Eşiyok bu ranttan doğan inşaat ekonomisinin açmazları ve çözüm önerileri üzerine yazdı.
Tanol Türkoğlu’nun Dijital Kültürü’nün konusu veri ikizliği ile ilgili. Ali Akurgal yazısı insan ve robot uyumu hakkında...
Biliyorsunuz zekâ konusunu birçok açıdan işlediğimiz bir yazı serimiz var. Bu hafta 5.'sini okuyacaksınız. Zekâ nerede işe yarıyor?
Ortodontide ilk yerli yazılım ve ürün
Girişimci Köşesi’nde ortodonti ile ilgili önemli bir yerli girişimi okuyacaksınız. Ortodonti, cihazlarından tutun dolgu malzemelerine kadar ithal ağırlığı çok yüksek olan bir birim. İTÜ’lü 4 mühendis ise bir araya gelerek Türkiye’nin ilk ortodonti yazılımını ve ilk 3 boyutlu şeffaf apareyini geliştirdiler. Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Doç Dr. Yavuz Furuncuoğlu dünyada ve tabii Türkiye’de giderek artan obezite sorunu üzerine yazdı. Amerikan Hastanesi'nden Dr. Banu Taşkın doğum sonrası karın çatlaklarının nasıl giderileceğini anlattı. Mustafa Çetiner’in Güncel Tıp’ı bu sefer yalnızlığın ve sosyal izolasyonun sağlığımıza olan etkileri üzerine...
Ahmet Yavuz’un çevre bilinci üzerine hoş bir yazısı var. Anadolu Hisarı’nda parka dönüştürülen bir alanın çevreyi temiz tutma alışkanlığının olmaması yüzünden ne hale geldiğini aşama aşama anlattığı...
Bilim ve Beslenme’de bu hafta genel olarak baharatlar var; ister taze isterse kurutulmuş olarak kullanabileceğiniz baharatlar faydaları ve ne zaman yemeğe katılmaları gerektiğine ilişkin bilgilerle...
Hayvanlar Dünyası sayfamızın konuğu ise Scarlet adı verilen bir hasta balina ve onu kurtarmak için yürütülen çalışmalar.
***
Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil’e Avrupa’dan Büyük Ödül
Harvard Üniversitesi bünyesindeki Sabri Ülker Metabolik Araştırmalar Merkezi Başkanı Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil, obezite ve diyabet alanında gerçekleştirdiği çalışmalarla Avrupa Diyabet Araştırmaları Derneği (EASD) ve Novo Nordisk Vakfı tarafından verilen EASD–Novo Nordisk Vakfı Diyabet Mükemmeliyet Ödülü’nün bu yılki sahibi oldu.
Ödül, tüm dünyada 425 milyondan fazla kişinin mücadele ettiği diyabet ve 650 milyon kişide görülen obezite alanında yenilikçi araştırmaları teşvik etmek amacıyla üstün başarı gösteren bilim insanlarına veriliyor. Hotamışlıgil’e ödülü, 3 Ekim tarihinde Almanya’nın Berlin şehrinde gerçekleştirilecek olan 54. EASD Yıllık Toplantısı’nda düzenlenecek törenle takdim edilecek.
