2000 yıl önce “Zamanımızda kesin olan tek şey, hiç bir şeyin kesin olmamasıdır” diyen eski Romalı doğa bilgin ve ansiklopedi yazarı Büyük Plinius, acaba bugünü mü tanımlıyordu, yoksa doğa, evren ve toplum için tamamen ve her zaman geçerli bir ilkeyi duyuruyordu... Plinius, yarınından emin olmadan yaşamanın yarattığı korku ve kaygı üzerine böyle konuşurken, insan sormadan edemiyor: Peki bugünün insanı bu korku ve endişe ile nasıl yaşamını sürdürsün?
Tek reçete var: Belirsizliklerle yaşamayı öğrenmek.. Peki ama nasıl? Belirsizlik her zaman kötü müdür? Yoksa insanı daha güvenli yaşamanın yollarını aramaya mı iter? Peki insan beyni geleceği kestirmeye yönelik mi evrilmiştir ve belirsizlikten rahatsız mı olur? Beynimiz, bilememenin rahatsızlığını nasıl aşar? Merak, bu konuda temel iç güdümüz müdür?
Bu konudaki son araştırmaları Reyhan Oksay derledi.
Araştırma Gündemi
Nilgün Özbaşaran Dede’nin hazırladığı ve çok güncel gelişmelerden her hafta iki sayfa derleyip sunduğu Araştırma Gündemi sayfalarını kaçırmayın..
Bu sayımızda sizi iki ilgi çekici haber bekliyor: İlki, maymun hücrelerine sahip domuz yavrusu üretilmesi; gelecekteki olası yapay organ üretimi için oldukça önemli bir haber... Murat Altaş derledi. İkincisi ise kanserle savaşta ilk CRISPR denemelerinin (Gen makası ile DNA düzenlemeleri) başarılı olması. Yağmur Kan’ın derlediği habere göre, üç kanser hastası üzerinde yapılan klinik tedavilerde CRISPR kullanımının güvenli olduğu tespit edildi.
Bilim ve Beslenme sayfasında, beslenmeye bilim odağında yaklaşmaya devam ediyoruz. Bu sayımızda sağlıklı diye tükettiğimiz gıdalardaki olası “şeker” tuzağını Sevda Deniz Karali derledi.
Bahçeşehir Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Türker Kılıç ve Kadir Sümerkent, “Beyin-Bilgisayar Arayüzleri” yazı dizisine, üçüncüsüyle devam ediyor. Bu konu yakın geleceğimizle çok ilgili, çünkü daha bugünden beyinlere çeşitli amaçlarla elektronik devreler yerleştirmeye başlandı. Bu konu nerelere varacak, merakla izliyoruz.
3 Türk bilim insanına büyük onur!
Amerikan Ulusal Mucitler Akademisi’nin (NAI) listesinde bu yıl 3 Türk bilim insanı yer aldı: Prof. Dr. Aykut Üren, Prof. Dr. Mihri Özkan ve Doç. Dr. Ebru Oral… Kendilerini tebrik ediyoruz. Bu değerli isimlerden Üren ile, Hacettepe Tıp Fakültesi’nden tanışıklığı bulunan Serhat Totan bir söyleşi gerçekleştirdi. Doğan Kuban ömrünü tek bir konuyu araştırmak ve geliştirmek için harcayan bir dostu, Ruhi Kafesçioğlu bağlamında, bilim yazdı.
Bir bilim insanının kariyerin başlangıcından bu ödüle uzanan süreci içeren hoş bir sohbet okuyacaksınız. İlkokul mezuniyetinde, kendisini hep yönlendiren öğretmeninin, Üren için yazdığı “Geleceğin büyük bilim insanı olacaksın” yazısını saklıyor. Daha küçük yaşta büyük öğretmenlerin varlığı, çocukların geleceği için ne kadar önemli! Diğer isimler ise önümüzdeki haftalarda dergimizde olacak.
Dijital Kültür köşesinde Tanol Türkoğlu, Star Wars hayranlarının ilgisini çekecek bir yazıyla karşınızda: GÜÇ SENİNLE OLSUN! Karanlıkla aydınlığın mücadelesinin dokuzuncu randevusu, Skywalker’ın Yükselişi, bu hafta vizyonda.
Bu arada bu sayımızda bir söyleşi daha var. Sessiz sedasız çalışsa da çok değerli işlere imza atan Ankara CUMOK’un dönem sözcüsü Nejdet Özer ile, askıda kitaptan öğrenci burslarına ve her hafta 100’e yakın Herkese Bilim Teknoloji dergisini öğrencilere ulaştırmalarına kadar, çeşitli farkındalık projeleri üzerine konuştuk.
Oktay Kaynak, arkeoloji meraklılarının ilgisini cezbedecek bir yazıyla daha karşınızda: Göbeklitepe ve benzeri yapılar üzerine kaleme aldığı yazıyla bilimin sınırlarını zorluyor ve 12.000 yıl önceki insanların bizim kadar zeki olduğu üzerine çıkarımlarda bulunuyor.
Grip aşısı korur mu?
Mustafa Çetiner her zaman olduğu gibi gerçeklerle karşımızda! Yılda 500.000’e yakın kişinin ölümüne neden olan gribe karşı grip aşıları üzerine, Güncel Tıp köşesinde grip aşısı tartışmasına açıklayıcı bir yaklaşım getiriyor.
İstanbul Kültür Üniversitesi ise bu hafta oldukça önemli bir konuyu gündemine alıyor. PISA sonuçları ortadayken eğitim raporlarını ele alarak şu soruyu soruyor: “Eğitime ne zaman ve nereden başlamalı?” Müfit Akyos, merakın farklı boyutlarını yazdı, merak ölçülebilir mi sorusunu ise, harcanan değer değil katma değer üzerinden ölçülebileceği görüşünde. Ahmet Yavuz, Mustafa Kemal’in Suriye tasavvuru üzerine 7.yazısında, 1917’de verdiği rapor doğrultusunda, Sina Cephesinde hareket edilseydi, Suriye ve Musul’da durum farklı olabilir miydi konusunu ele alıyor.
Üniversitelerimiz ve Rektörler
Üniversite Araştırmalar Laboratuvarı’nın Direktörü Engin Karadağ ve arkadaşlarının üniversiteleri yöneten rektörlerin bilimsel başarımları üzerine yaptıkları araştırma çok tartışıldı. Karadağ, şimdi bir makale ile konuyu açıyor, bilimsel araştırmaları az olan rektörlerin yönettikleri üniversitelerin başarıları da düşüyor. Yüksek araştırmalara imza atan rektörlerin üniversiteleri de yükseliyor. Merakla okuyacaksınız. Şunu belirtelim: Amacımız, rektörleri üniversitelerinde araştırmalara son derece önem vermeye teşvik etmek, liyakatı gözetmek. Ve bu tablodan bir ders çıkarmak..
HBT, bilim ve teknolojide son haber ve gelişmelerle yine dopdolu. Biz size her hafta sıcak, güncel ve bilgilendirici içerikler sunabilmek için canla başla çalışıyoruz. Siz de destek olarak bizi yalnız bırakmıyorsunuz, teşekkür ederiz. HBT, bilimin ışığındaki ilerleyişine devam ediyor.
Gelecek sayıda yine birlikte olmak umuduyla…
