1972’de ABD’nin son Apollo görevinden beri ayak basılmayan Ay’ın uzay bilimcilerin yeniden gözdesi haline geldiğine, daha önceki sayılarımızda yer vermiştik. İsrail’in başarısız denemesinin ardından bu sefer Hindistan; Rusya, ABD ve Çin'in ardından “Ay’a iniş yapmayı başaran” dördüncü ülke olmayı hedefliyordu.
Yaklaşık altı hafta (384.000 km) süren ve Ay’ın Güney Kutbu’na inme amacı taşıyan Chandrayaan-2’nin yolculuğu sona erdi. Ay’ın yörüngesine oturan Chandrayaan-2’nin bıraktığı Vikram ismindeki yüzey aracıyla bağlantı, Ay’a inişe birkaç dakika (yüzeye 2,1 km) kala kesildi.
Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu’nun (ISRO) açıklaması şu şekildeydi: “#VikramLander inişi planlandığı gibiydi ve 2,1 km yüksekliğe kadar normal performans gözlemlendi. Daha sonra, Vikram’ın yer istasyonlarıyla iletişimi kesildi. Veriler analiz ediliyor.”
Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu'nun (ISRO) başındaki isim Kailasavadivoo Sivan, yüzey aracıyla bağlantının, inişe birkaç dakika kala kesildiğini açıklıyor.
İlk saatlerde “2,1 km mesafenin çok düşük olduğu ve aracın inmiş olabileceği” de belirtilirken bugün (07 Eylül) sabah saatleri boyunca sinyal almaya çalışan ISRO yetkilileri, bekledikleri sinyali alamadılar. Bir başka deyişle umutlar tükendi. Yaşanan hayal kırıklığı gözlerden kaçmadı.
Sabaha kadar Bengaluru’daki ISRO merkezinde bulunan Hindistan Başbakanı Narendra Modi: “Umutlu kalıyoruz ve uzay programımızda çok çalışmaya devam edeceğiz” dedi ve ekledi: “Ellerinden gelenin en iyisini yaptılar ve Hindistan'ı her zaman gururlandırdılar. Bunlar cesur olmanız gereken anlar ve biz de cesur olacağız!”
Şöhretli astrofizikçi Neal deGrasse Tyson ise Hindistan’ın TV kanalı TIMES NOW’ın canlı yayınına katıldı: Uzayın “zor” olduğunu dile getiren Tyson, Hindistan’ın Ay’ı ıskalamadığını ve bunun kesinlikle bir başarı olarak görülebileceğini söyledi. Tyson, Hindistan’ın bu deneyimden çok şey öğrendiğinden emin olduğunu söyledi ve ekledi: “Sıkı çalışmaya devam etmeniz gerekiyor. Keşfin sırrı buradadır.”
Hindistan şimdilik başarabilmiş gözükmüyor. Ay’ın bileşimi hakkında önemli bilgiler toplaması hedeflenen Chandrayaan-2 görevini özel kılan asıl unsur, Ay’ın Güney Kutbu’na daha önce hiç gidilmemiş olmasıydı. Chandrayaan-2 inişte başarılı olabilseydi Rusya, ABD ve Çin'den sonra Ay’a “başarılı” bir şekilde inen ilk ülke olacaktı.
Dört tonluk uzay aracında Vikram adında bir arazi aracı ve Sanskritçede “bilgelik” anlamına gelen Pragyan adlı bir gezgin vardı. Bu araçların Ay’ın yüzeyinde iki hafta geçirmesi hedeflenen altı tekerlekli araç, Ay yüzeyinin mineral ve kimyasal bileşimi hakkında çok önemli bilgiler toplayacak ve su arayacaktı.
141 milyon dolar değerinde ve %100 yerli yapım olan Chandrayaan-2, Hindistan’ın en iddialı uzay görevi olarak tarihe geçti. İlk ay görevi Chandrayaan-1, Ay yüzeyine inmeden yüzeyde suyun varlığını doğrulamaya yardımcı olmuştu. Bu görevde ise su keşfi yine önemli bir yer tutacaktı.
Ay'ın Güney Kutbu bilim insanları için ilgi çekici; çünkü suyun en gölgeli alanlarda bulunduğuna inanıyorlar. Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu’na (ISRO) göre, Ay’ın Güney Kutbu’nda erken Güneş Sistemi’nin fosil kayıtlarını içeren kraterler de var. Chandrayaan-2'nin ardından Hindistan’ın, 2022'ye kadar uzaya üç astronot göndermeyi hedeflediği de biliniyor.
Not: Detayları HBT’nin gelecek sayısında sizinle paylaşacağız.
Kaynakça:
