Spor yapmak istemeyecek kadar tembel olanlar için bir açıklama var artık: Amerikalı bir araştırma ekibi, bağırsaktaki mikrobiyom ve fiziksel performans ve aynı zamanda ikincisine duyulan istek arasında bir bağlantı keşfetti. Gerçi araştırma farelerle yapılmış, ama insanda da benzer veya aynı durum söz konusu olabilir diyor araştırmacılar.
Pennsylvania Üniversitesi araştırmacıları, farelerle ve atletlerle gerçekleştirilen diğer çalışmaların da gösterdiği gibi, bağırsak bakterilerinin fiziksel etkinlik sırasındaki performansı etkilediğini kanıtlamak istiyorlardı. Fakat daha sonra, özellikle de dayanıklılık sporcularının büyük efor sarf ettikleri sırada veya sonrasında hissettikleri iyi bilinen mutluluk hissinden de bakterilerin sorumlu olup olmayacağı sorusu akla gelmiş.
Yani soru şuydu: Koşma isteğinden belli bir mikrobiyom sorumlu olabilir miydi? Mikrobiyolog Christoph Thaisis bu amaçta 200 fareyi incelemiş. Fareler deneyler sırasında düz zeminde, yürüyen bant ve teker içinde koşarken farklı performans göstermişler. Ancak genetik testlerle, genler ve atletik performans arasında bir bağlantı bulunamamış. Ve bundan metabolizma da sorumlu tutulamazken, bağırsak bakterilerinin etkili olduğu anlaşılmış.
Araştırmacılar bunu bağırsak florası ve beyin arasındaki bağlantıyla, daha doğrusu beynin motivasyon için çok önemli striatum bölgesiyle açıklıyorlar. Mikrobiyom, bağırsaktaki nöronlar tarafından tanınan özel metabolizma ürünleri üretiyor. Bu nöronlar ise bedensel hareketler sırasında etkinleşir ve mikrobiyomdaki moleküller ise bu etkinliği güçlendirir. Böylece duyu nöronları beyne, striatumdaki dopamin seviyesini tetikleyen bir sinyal gönderiyor.
Özetleyecek olursak, bağırsak bakterilerinin (en azından farelerde) dopamin seviyesi üzerinde etkili olduğunu söyleyebiliriz Bağırsakta bundan sorumlu mikrobiyom eksikse, dopamin salgısı zayıflar ve fiziksel etkinliğin ödüllendirici hissi azalır. Bu tam olarak, antibiyotiklerle tedavi edilen ve daha sonra motivasyonlarını kaybeden farelerde gördüğümüz şey diyen araştırmacılar, antibiyotik kokteylinin etki spektrumunu değiştirerek, bu konuda etkili olan iki bakteriyi tespit etmişler: Normalde sindirim sisteminde bol miktarda bulunan Coprococcus eutactus ve Eubacterium rectale bakterileri yok olduklarında, bedensel etkinlik de azalıyor. Farelerde edilen sonuçların benzeri insanlarda da çıkması halinde, sonuçlar bağımlılık ve depresyon gibi diğer alanlardaki motivasyon ruh halini değiştirmek için uygun yöntemlere yol açabilir diyor uzmanlar.
Nilgün Özbaşaran Dede
