Egzersiz, düzenli olarak yapılan fiziksel aktiviteler olarak adlandırılır. Kısaca, tekrarlı ve düzenli bir şekilde yapılan vücut hareketleridir. Sağlığın korunması ve devamlılığında en önemli etmenlerdendir.
Egzersizin kas kuvvetini, dayanıklılığını, esnekliğini artırmada, kiloyu azaltma ve korumanın yanı sıra kardiyovasküler ve tromboz riskini azaltmada, kan yağ ve glikoz düzeyini düşürmede, psikolojik durumu ve uyku kalitesini düzeltmede, kronik ağrıyı azaltmada birçok olumlu etkileri vardır. Bunu, kişinin kendisine özsaygısını yükselterek stress yönetimi üzerine de etkili olması ve anksiyete, depresyon ve zihinsel gerilimi azaltmasıyla yapar.
Psikolojik ve fiziksel fayda
Psikologlar, yürüyen ve koşan insanlarda, kişiler üzerinde hem depresyon hem de fiziksel faydalarını ortaya koyan birçok çalışmalar yapmışlardır. Aynı zamanda düzenli egzersizin kronik ağrı üzerinde belirgin olumlu değişiklikler yaptığını gösteren çalışmalar da vardır. Yapılan ölçümler sonucunda ise, kısa dönem egzersizlerle dahi ağrı hissini azaltan, vücut tarafından salgılanan bazı ağrı kesici maddelerin olduğunu (endorfin) tespit etmişlerdir.
Güçlü bir bünye güçlü bir ruhsal denge getirecektir. Beden formunuzu ne kadar güçlendirirseniz, fiziksel olarak kendinizi ne kadar geliştirirseniz, bu sonuç sizin strese girmenizi engelleyecektir. Yani egzersiz yaparak sadece iyi görünmekle kalmayıp iyi düşünmeyi ve daha kapsamlı bakış açıları geliştirmeyi, sorunlara farklı yönlerden yaklaşmayı, hızlı ve doğru düşünmeyi, doğru iletişim kurmayı becerebilirsiniz. Bu da hem insan ilişkilerimizde hem de iş hayatında başarılarımızı artıracaktır.
Beyin hücreleri üzerindeki etkisi
Egzersizin diğer somut etkilerinden bir tanesi de, beyin hücrelerimiz olan nöronlar üzerine etkileridir. Beynimiz vücut ağırlığımızın sadece %3’ünü oluşturmasına rağmen, pompalanan kanın %20’sini, vücut oksijeninin de %25’ini kullanır. Egzersiz sırasında pompalanan kan miktarı arttıkça, beynin kanlanması ve buna bağlı olarak oksijenizasyonu da artar. Bu sayede nöronların programlanmış ölümü azalır, hatta sayıları ve büyüklükleri artar. Bu sayede, düzenli egzersiz yaparak, aralarında Parkinson, Alzheimer da bulunan birçok nörodejeneratif hastalıkların gelişmesi engellenmiş olur.
Psikolojik sağlığımızın devamlılığı için yapılacak olan egzersizin, aerobik olarak haftada 2-4 gün ve en az 20- 30 dakika süreyle, düzenli yapılması gerekmektedir. Genel olarak egzersiz, bireysel farklılıklar da göz önünde bulundurulmak kaydıyla, 8-12 hafta içerisinde etkisini gösterir. Grupla yapıldığında bir toplumsal etkinliğin olacağı da göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca egzersizin yalnızlık duygusunu azaltacağını da unutmamak gerekir.
Dr. Önder Çerezci
VKV Amerikan Hastanesi, Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Klinik Şefi
Bu yazı HBT'nin 67. sayısında yayınlanmıştır.
