MÖ 6.000 yıllarında keşfedildiğinden bu yana hurmanın iyileştirici özellikleri olduğuna inanılıyor. Bilim bunu zaten kanıtlamış olsa da hurma genellikle lezzetli tadı için tercih ediliyor. Tarihe baktığmızda hurma ağacının günümüz Irak bölgesinden geldiğini görebiliriz. Ancak bundan çok daha uzun yıllar önce Mısırlıların hurmadan şarap yaptığı da biliniyor.
Ticaretin gelişmesiyle Güneybatı Asya, İspanya, Kuzey Afrika ve daha sonra da Meksika ve Kaliforniya’ya ulaşan hurma, günümüzde Orta Asya mutfağının vazgeçilmezlerinden biri. Her ne kadar dünya üzerinde 30 farklı hurma çeşidi olsa da, bunlar genellikle yumuşak, orta kurulukta ve kuru olmak üzere üç türe ayrılıyor. Bu tür farklılıklarının sebebi ise glikoz, sakaroz ve fruktoz içerikleri.
Besin değeri
Hurma, vitamin ve mineral açısından çok önemli bir kaynaktır. Ayrıca kalsiyum, demir, fosfor, potasyum, magnezyum ve çinko açısından da zengindir. Lif içeriği bol olan bir besin arıyorsanız hurma tam size göre. Birçok önemli besin içeren ve dolayısıyla sağlık için oldukça faydalı olan hurma, boyut olarak küçük olduğundan bu besinlerden yeterli oranda alabilmek için fazla hurma tüketmek gerekiyor.
Aşağıda verilen bilgiler, 100 gr hurma için geçerlidir. (GD: Günlük Değer)
Lif – 6,7 gram. GD %27.
Potasyum – 696 mg. GD %29.
Bakır – 0,4 mg. GD %18.
Manganez – 0,3 mg. GD %15.
Magnezyum – 54 mg. GD %14.
B6 vitamini – 0,2 mg. GD 12.
Not: Hurmanın şeker oranı, 100 gramda 66,5 gram gibi oldukça yüksektir. Meyve kaynaklı olsa bile şeker miktarının yüksekliği zarar verebilir.
Sağlığa faydaları
Kivi ya da susamla karşılaştırıldığı zaman hurma bir enerji deposu gibi görülmese de, cazip lezzetinin yanı sıra sağlığa sayısız faydası vardır. İşte hurmanın faydalarından bazıları:
Sindirimi kolaylaştırır, bağırsak hareketlerini tetikler: Lif, kalınbağırsak sağlığının korunması ve bağırsak hareketlerinin düzenlenmesi için çok önemlidir. Hurmada bulunan çözülebilir ve çözülemeyen lif, sindirim sisteminin temizlenmesine yardımcı olur. Kalınbağırsağın en etkili şekilde çalışabilmesini sağlar. Lif ve balın bağırsak sağlığının diğer faydaları arasında ise kolit, kalınbağırsak kanseri ve hemoroid riskinin azalması görülmektedir. (Hurma, hemoroide karşı hazırlanan ev ilaçlarında da kullanılabilir.)
Kolesterolü düşürür: Hurmada kolesterol bulunmaz ve yağ içermez. Bu nedenle ne kadar yerseniz yiyin kolesterolü etkilemez; hatta kilo vermenize yardımcı olur.
İltihap karşıtı etkileri: İltihap karşıtı özellikleriyle bilinen bir mineral olan magnezyum, hurmada bol miktarda bulunur. Yapılan bir araştırmada vücutta bulunan CRP (C-reaktif protein), TNF (tümör nekroz faktör alfa), ve IL6 (interlökin 6) gibi iltihap belirtilerinin, vücuttaki magnezyum alımı arttırıldığında düşüşe geçtiği görüldü. Magnezyumun iltihap karşıtı etkisi ve bu araştırmanın sonucu ele alındığında magnezyumun kardiyovasküler hastalıklara, eklem yangısına, Alzheimer hastalığına ve iltihapla bağlantılı diğer sağlık sorunlarına karşı da faydalı olduğu görülüyor.
Tansiyonu düşürür: Hurmada bol miktarda bulunan magnezyumun tansiyonu da düşürdüğü bilinir. Bunun dışında hurmada bulunan protein de vücutta birçok işleve yardımcı olur. Bunların arasında kalbin düzgün çalışmasına yardımcı olmak ve tansiyonun düşmesini sağlamak da vardır.
Beyin kanaması riskini azaltır: 14 yıllık bir süre içerisinde yayınlanan 7 araştırmanın değerlendirilmesi sonucunda, kişinin günde tükettiği her 100 mg’lık magnezyum başına beyin kanaması riskinin %9 azaldığı görüldü. Bu araştırma American Journal of Clinical Nutrition dergisinde yayımlandı.
Sağlıklı bir hamilelik dönemi: Bilim ve Teknik Üniversitesi’ndeki araştırmacılar tarafından yürütülen bir araştırmada hurmanın doğum sürecini nasıl etkilediği incelendi. 69 kadının 1 yıl 1 ay boyunca izlenmesinin ardından araştırmacılar, doğumdan önceki son 4 haftada hurma tüketilmesinin doğum sancılarını artırma ihtiyacını önemli derecede azalttığını tespit etti.
Kemik sağlığı: Hurmada bol miktarda bulunan selenyum, manganez, bakır ve magnezyum, kemiklerin sağlıklı kalması ve osteoporoz gibi sorunların önlenmesinde oldukça faydalı.
Sinir sistemini güçlendirir: Potasyum içeriği yüksek, fakat sodyum miktarı düşük olan hurma, sinir sisteminizi sağlıklı tutmaya yardımcı olur.
Cildi besler: C ve D vitaminleri derinin esnekliğine katkıda bulunurken aynı zamanda cildinizin yumuşak kalmasını da sağlar. Ayrıca cilt sorunları yaşıyorsanız beslenmenize hurma katmanız uzun vadede yararlı olabilir. Yaşlanma karşıtı etkileri de olan hurma aynı zamanda vücudunuzdaki melanin birikimini de önler.
Vitamin takviyesi: Hurmada B1, B2, B3 ve B5 vitaminlerinin yanı sıra A1 ve C vitaminleri de bulunur. Her gün birkaç hurma yerseniz besin takviyesi olarak hap kullanmanıza gerek kalmaz. Ayrıca yüksek oranda doğal glikoz içerdiğinden kendiniz daha enerjik hissetmenize yol açar.
Sevda Deniz Karali
