Farklı ülkelerden ve hem modern hem de tarihsel zamanlardan altı farklı insan nüfusuna dair verilerin incelendiği, sonuçları Proceedings of the National Academy of Sciences‘ta yayınlanan bir araştırmayı yürüten biyoloji profesörü Susan Alberts (Duke Üniversitesi), insanların yaşam sürelerinin zaman içinde uzadığını, ancak kadın-erkek arasındaki ömür farkında bir değişiklik gözlenmediğini söylüyor.
Araştırmacılar, kadınların erkeklerden daha uzun ömürlü olma durumunun toplumlar arasında farklılık gösterdiğini ortaya çıkarttı. Örneğin kadın ve erkekler arasındaki en fazla yaşama süresi farkı 10 yıldı. En az fark ise günümüzde Nijerya veya Hindistan’da incelenen topluluklarda ortaya çıktı.
Ayrıca araştırmacılar, insan olmayan primatlar arasındaki yaşam süresi farkının insanlardakine oranla çok daha az olduğunu da buldu.
Çalışmanın sonucunda üç önemli bilgi edinildi:
Birinci bulgu: Günümüzdeki Japonya veya İsveç gibi uzun yaşayan insan topluluklarında bireylerin ortalama ömrü oldukça tutarlı. Bu, farklı ülkelerde de ortalama ölüm yaşının benzer olduğu anlamına geliyor. Bu ülkelerde ölümler, bireyler 70 ile 90’lı yaşlar arasındayken görülüyor. Buna karşılık olarak diğer primatların ömürleri oldukça kısa ve birbiri arasında farklılık gösteriyor.
İkinci bulgu: Sanayi toplumlarında yaşayan insanlarla avcı-toplayıcı toplumlarda yaşayan insanların yaşam sürelerindeki fark, avcı-toplayıcılarla insan olmayan primatlar arasındaki yaşam süresi farkından çok daha fazla. Sanayi toplumunda yaşayan insanlar, avcı-toplayıcı toplumlardaki insanlara göre 30 ila 50 yıl arasında daha uzun yaşayabiliyor. Ancak avcı-toplayıcılar, insan olmayan primatlara göre yalnızca 10 ila 30 yıl daha fazla yaşıyor.
Üçüncü bulguya göre ise kadınlar erkeklere göre daha uzun yaşıyor.
Araştırmaya göre incelenen bütün toplumlarda en yaşlı bireylerin kadın olduğu görüldü. Ancak insan olmayan primat topluluklarda ve yaşam süresi daha kısa olan insan topluluklarında erkeklerin yaşam süresini etkileyen olumsuz durumların daha az olduğu ortaya çıktı.
Araştırmacılar, erkekler ile kadınlar arasındaki yaşam süresi farkının sebebini henüz bulabilmiş değil. Ancak hem insan hem de insan olmayan primat gruplarında bu farkın görülmüş olması, farkı yaratan sebeplerin derin evrimsel kökenleri olduğuna işaret ediyor.
Alberts, olası nedenlerden birinin erkeklerin daha çok risk alması olabileceğini belirtiyor. Erkeklerin yaşam sürelerinin risk almaya yatkın davranışlarına bağlantılı olması, erkekler ve kadınlar arasındaki ömür farkını ve erkeklerin ölüm yaşlarının birbirinden oldukça farklı olmasını açıklayabilir.
Başka bir etkenin ise testosteron olabileceğini belirten Alberts, testosteron seviyeleri yüksek olan erkeklerde bağışıklık sistemlerinin olumsuz etkilenebileceğini, bunun da yaşam sürelerine etki edebileceğine dikkat çekiyor.
Kaynak: Live Science
